Literatuurgeschiedenis Dautzenberg hoofdstuk 3 De Verlichting

DE ACHTTIENDE EEUW
DE VERLICHTING
1 / 24
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 24 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

DE ACHTTIENDE EEUW
DE VERLICHTING

Slide 1 - Slide

18de eeuw: Verlichting
  • Paragraaf 20: historische achtergrond: hoe stond Nederland ervoor?
  • Paragraaf 21:   Overheersende culturele stroming Verlichting

  • Paragraaf 23:  De Verlichting in de literatuur
  • Paragraaf 24: Justus van Effen
  • Paragraaf 26:  Hiëronymus van Alphen
  • Paragraaf 27:  Betje Wolff en Aagje Deken

Slide 2 - Slide

Lesdoelen
Aan het einde van deze les weten jullie:
  • Hoe Nederland ervoor stond in de achttiende eeuw
  • Wat de belangrijkste kenmerken zijn van de verlichting
  • Welke gevolgen de verlichting had op het geloof, politiek en economie
  • Welke gevolgen van de verlichting we nu nog steeds zien 

Slide 3 - Slide

Pruikentijd
-Parijse mode
-Tonen van rijkdom


Slide 4 - Slide

Paragraaf 20: historische achtergrond: hoe stond Nederland ervoor?
  • In Europa: absolute monarchieën

  • In Nederland: republiek met Staten Generaal: 
  • geen duidelijk centraal gezag; 
  • gewesten gingen hun eigen gang
  • Gouden eeuw is voorbij: economisch en cultureel stelt Nederland niet meer zoveel voor

Slide 5 - Slide

  • Belangrijke machten: Frankrijk, Engeland, Oostenrijk, Pruisen (Frederik de Grote), Rusland (Katharina de Grote)


  • Welvaart
  • Bevolking nam toe
  • Burgerij: sterkte klasse in economisch opzicht
1

Slide 6 - Slide

In de Republiek der Verenigde Nederlanden (begin 18e eeuw)

- geen vorst

- Staten Generaal



Tweede helft 18e eeuw

- Twee politieke stromingen: patriotten en de prinsgezinden

- 1795: Bataafse Republiek

- 1798: eerste grondwetten

2

Slide 7 - Slide

Paragraaf 21: De verlichting
  • Overgang renaissance - Verlichting
  • Rationalisme: Tijdperk van de rede
  • Deïsme: wel een opperwezen; maar verering in vorm van godsdienst helpt niet

  • Iedereen wordt als gelijk geboren --> dus ook de koning!
  • Tolerantie: ieder gelooft op zijn eigen manier
  • Liberalisme: vrijheid van economisch handelen

Slide 8 - Slide

Naam: de verlichting
1

Slide 9 - Slide

Waarom wordt deze stroming in de 18e eeuw 'de verlichting' genoemd?

Slide 10 - Open question

We kijken zo een filmpje
Maak hier aantekeningen bij, straks volgen de vragen

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

In de Verlichting ging men over veel aspecten anders denken. Wat was geen duidelijk onderwerp in deze tijd?
timer
1:00
A
Godsdienst
B
Samenleving
C
Economie
D
Gevoelsleven

Slide 13 - Quiz

Welk element had geen invloed op het ontstaan van de Verlichting
timer
1:00
A
Beeldenstorm: macht kerk werd minder
B
Renaissance; mens centraal
C
Reformatie: het individu was belangrijk
D
Wetenschappelijke revolutie: natuurwetten

Slide 14 - Quiz

In de achttiende eeuw is alles op te lossen met het..
timer
1:00

Slide 15 - Open question

Hoe noemen we de gedachte waarbij men ervan uitgaat dat alles op te lossen in het met verstand
timer
1:00
A
Reformatie
B
Humanisme
C
Rationalisme
D
Hedonisme

Slide 16 - Quiz

Op politiek gebied beschreef Montesqieu de Trias politica. Wat bedoelde hij precies?
timer
1:00

Slide 17 - Open question

Wat houdt volkssoevereiniteit in?
timer
1:00
A
De regels van de overheid zijn in het belang van het volk
B
De regels van de overheid stellen alle lagen in de samenleving gelijk
C
De regels van de overheid zijn een afspiegeling van de bijbel
D
De regels van de overheid dienen de machthebbers

Slide 18 - Quiz

Op gebied van de economie is vrijheid van economisch handelen belangrijk. Welke term hoort daarbij?
timer
1:00
A
Kapitalisme
B
Liberalisme
C
Communisme
D
Rationalisme

Slide 19 - Quiz

Optimisme

Idee van de Verlichting: de mens is in wezen goed en verkeerd gedrag komt voort uit gebrek aan kennis van het goede.


Maakbare samenleving

--> Groot belang: onderwijs en opvoeding


--> Gevolg: moralistische en didactische geschriften

5

Slide 20 - Slide

Invloed op het nu

--> Is groot!




scheiding van kerk en staat / inperking van macht van de vorst d.m.v. wetten / afschaffing van slavernij en lijfstraffen, scheiding van de drie machten, Amerikaanse en Franse revolutie / etc.


6

Slide 21 - Slide

Exit ticket:
Benoem 3 dingen die je vandaag hebt geleerd.

Slide 22 - Open question

Exit ticket:
Benoem 3 dingen die je vandaag hebt geleerd.

Slide 23 - Open question

Maken: vragen verlichting
'historische achtergrond' en 'de verlichting'

Slide 24 - Slide