14/9: fictiebegrippen en gatentekst + herhalen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Pak alvast: leesboek en laptop

Laptops blijven nog dicht

Deze les

Lezen

Uitleg verteltechnieken

Gatentekst

Lesdoelen

• Je weet wat je moet doen voor boekopdracht 1a;
• Je weet welke verteltechnieken bijdragen aan spanning in een verhaal.

docs.google.com

Even checken

Wat kan een schrijver doen om een verhaal spannend te maken?

Verteltechnieken spanning

• Spanning: alles wat ervoor zorgt dat je door wil lezen
• Bij actiespanning gaat het om de gebeurtenissen in het verhaal. 
• Bij psychologische spanning gaat het om de gedachten en gevoelens van de personages.
• Cliffhanger, flash-back, tijdvertraging, open plek, dwaalspoor en setting 

1. Cliffhanger

• Het verhaal eindigt op het moment dat de spanning het grootst is
• Bijv. series: hebben vaak cliffhangers aan het eind van elke aflevering
• Waarom? 

2. Flash-back

• Het verhaal wordt onderbroken en je leest over eerdere gebeurtenissen. 
• De persoon denkt terug of vertelt iets van vroeger wat je als lezer te weten komt.

3. Tijdvertraging

• De schrijver vertelt zeer uitgebreid 
• Hierdoor vertraagt het verhaal en moet je langer wachten op de ontknoping
• Zo wordt de spanning opgevoerd

4. Open plek

• Iets in het verhaal roept vragen op bij de leze
• Omdat de lezer nog niet voldoende informatie heeft gekregen om het te begrijpen 
• Je moet dus doorlezen om het te begrijpen
• Bijv.: ‘Ben ik het ranzige rotverhaal dat op internet staat?’ > huh? Welk rotverhaal? 

5. Dwaalspoor

• Aanwijzingen waardoor je denkt te weten hoe iets zit
• Bijv. wie de dader is
• Later blijkt het tóch anders te zitten: de schrijver heeft je misleid

6. Setting

• Plaats: bijv. in een bepaald land, in een stad of een dorp, in een restaurant
• Tijd: bijv. heden, verleden, toekomst, specifiek jaar, bepaald seizoen
• Omstandigheden: bijv. oorlog, een sneeuwstorm, vakantie 
• Samen vaak heel bepalend voor de sfeer van een verhaal. De sfeer kan bijv. griezelig, dreigend, romantisch, etc. zijn.

Aan de slag

• Ga naar classroom
• Open daar het bestand 'fictiebegrippen en verteltechnieken'
• Lees dit in stilte voor jezelf door = herhaling

Oefenen tekstverbanden 

• Zie classroom
• Open: gatentekst + antwoorden en kies één van de twee teksten
• Maak voor jezelf een kopie van het bestand;
• Vul de juiste signaalwoorden in;
• Kijk de opdracht na 

Vooruitblik

• Volgende les: Lezen 1.5 
• Dinsdag 26 september: so Lezen
• Leerstof: Lezen: 1.1 (behalve betrouwbaarheid), 1.2, 1.3, 1.5