Werkwoordsvormen + vdw of odw?

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Leerdoelen deze les

Je leert de werkwoordsvormen herkennen en benoemen

Herken je de werkwoordsvormen?

1. Persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. Persoonsvorm verleden tijd
   
3. Voltooid deelwoord 
4. Heel werkwoord 
5. Onvoltooid deelwoord (h/v)

Persoonsvorm

- In elke zin heb je één of meerdere persoonsvormen.

Let op samengestelde zinnen

- Je herkent de persoonsvorm door:

1. de tijd of het getal van de zin te veranderen, de pv verandert mee

Infinitief of persoonsvorm? 

De werkwoorden die van tijd veranderen als je de zin in een andere tijd zet, zijn de persoonsvormen. De andere werkwoorden zijn de infinitief 

Een voltooid deelwoord

- In de zin staan altijd twee of meer werkwoorden; 

• Eén van de werkwoorden is een vervoeging van: hebben, zijn of worden. Dit staat als persoonsvorm in de zin: Ik heb + ...... (vangen), Ik ben + ..... (gaan), ik word + ....(leven)
• het andere werkwoord = een voltooid deelwoord

      

 Voorbeeld: ik heb gevangen (sterk werkwoord), ik ben gegaan (sterk werkwoord), ik word geleefd (zwak werkwoord) 

Laatste letter (d of een t) bepaal je door het woord langer te maken of door t kofschip te gebruiken

Kijk naar de laatste letter in de stam

 Zit deze in t kofschip ? Dan +t

 Zit deze niet in t kofschip ? Dan +d

Ik heb me daarover erg verbaasd (verbazen verbaz zit niet in ‘t ex kofschip)

Jij verbaast je (pv tt= stam+t)

 Ik heb mijn score … (verdubbelen)

Zo’n goede heb ik nooit eerder …. (behalen)

Schrijf de voltooid deelwoorden op van deze zwakke werkwoorden:
Ik heb + ...... (verven),
Ik ben + ..... (vragen),
ik word + ....(mishandeld).

Heel werkwoord/infinitief

Er staat een persoonsvorm (een vervoeging van een ander werkwoord dan: hebben, zijn, worden) + een heel werkwoord

Voorbeeld: ik ga skaten, ik wil naar de bioscoop gaan.

Onvoltooid deelwoord

Voorbeelden:

Gillend werd ik wakker = ik werd wakker terwijl ik aan het gillen was.

Lezend liep ik door het klaslokaal =  terwijl ik aan het lezen was, liep ik door het klaslokaal.

DUS, IK DOE TWEE DINGEN TEGELIJK. 

Onvoltooid deelwoord

Hoe: hele werkwoord + D

Voorbeeld: Aarzelend heb ik de docent aangekeken.

Alle werkwoorden uit de zin:

- aarzelend: onvoltooid deelwoord

- heb: heb/had = persoonsvorm tegenwoordige tijd

- aangekeken = pv vorm van 'hebben' + voltooid deelwoord

Zelf oefenen

Kies op de volgende dia's de juiste werkwoordsvorm bij het gegeven werkwoord.

Wat is HOUDT voor werkwoordsvorm?
Hij houdt van snoep.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is WAS voor werkwoordsvorm?
Zij was naar huis gegaan?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. heel werkwoord

Wat is GEGAAN voor werkwoordsvorm?
Zij was naar huis gegaan?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. heel werkwoord

Wat is ZIJN voor werkwoordsvorm?
Wij zijn fluisterend gestart met werk.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is FLUISTEREND voor werkwoordsvorm?
Wij zijn fluisterend gestart met werk.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is GESTART voor werkwoordsvorm?
Wij zijn fluisterend gestart met werk.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is KWAM voor werkwoordsvorm?
Mijn vader kwam naar mijn wedstrijd kijken.

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. heel werkwoord

Wat is KIJKEN voor werkwoordsvorm?
Mijn vader kwam naar mijn wedstrijd kijken.

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. heel werkwoord

Wat is KIJKEN voor werkwoordsvorm?
Wij kijken elke vrijdagavond 'The voice of Holland'.

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. heel werkwoord

Wat is ZWAAIEND voor werkwoordsvorm?
Vrolijk zwaaiend fietst mijn oma weg bij ons de straat uit.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is FIETST voor werkwoordsvorm?
Vrolijk zwaaiend fietst mijn oma weg bij ons de straat uit.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Maak een zin met 'beantwoord' als persoonsvorm tegenwoordige tijd

Maak een zin met 'beantwoord' als voltooid deelwoord

Maak van het werkwoord KIJKEN een onvoltooid deelwoord

Vul de werkwoorden goed in:
Uit frustratie heeft Jasper ..... (schreeuwen) van woede zijn spullen .....(inpakken)

Wat is HEEFT voor werkwoordsvorm?
Uit frustratie heeft Jasper schreeuwend van woede zijn spullen ingepakt.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is SCHREEUWEND voor werkwoordsvorm?
Uit frustratie heeft Jasper schreeuwend van woede zijn spullen ingepakt.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is INGEPAKT voor werkwoordsvorm?
Uit frustratie heeft Jasper schreeuwend van woede zijn spullen ingepakt.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is voor MOETEN werkwoordsvorm?
Zij moeten voor de toetsweek nog heel veel leren.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat is voor LEREN werkwoordsvorm?
Zij moeten voor de toetsweek nog heel veel leren.

1. persoonsvorm
2. heel werkwoord
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

Wat geldt voor jou over de PERSOONSVORM?

1. ik kan een persoonsvorm goed vinden
2. ik kan de persoonsvorm nog niet vinden en heb meer uitleg nodig
3. ik kan het een beetje, maar moet nog meer oefenen.

Wat geldt voor jou over het VOLTOOID DEELWOORD?

1. ik kan een voltooid deelwoord goed vinden
2. ik kan een voltooid deelwoord nog niet vinden en heb meer uitleg nodig.
3. ik kan het een beetje, maar moet nog meer oefenen.

Wat geldt voor jou over het HELE WERKWOORD?

1. ik kan een hele werkwoord goed vinden
2. ik kan een heel werkwoord nog niet vinden en heb meer uitleg nodig.
3. ik kan het een beetje, maar moet nog meer oefenen.

Wat geldt voor jou over het ONVOLTOOID DEELWOORD?

1. ik kan een onvoltooid deelwoord goed vinden
2. ik kan een onvoltooid deelwoordnog niet vinden en heb meer uitleg nodig.
3. ik kan het een beetje, maar moet nog meer oefenen.

Terwijl ik (proesten, pvvt) van het lachen, … (vertellen, pvvt) Erik mij de mop.

…. (herkennen, pvtt) die oude man zijn kinderen nog wel?

De treinreizigers … (wachten, pvvt) gisteren bijna een uur op de bussen

Eddy, (houden, pvtt)…je nu onmiddellijk op met die flauwekul!’ riep juf Ruigrok.

… (worden, pvtt) jij vanavond door je vader … (overhoren, vd) of … (worden, pvtt) je broer dat?

Rudy …. (verklaren, pvtt) nu waarom hij Elsbeth de liefde heeft … (verklaren, vd).

Aparte sterke werkwoorden: vervoeg ze (pvtt + vd)
bidden
pluizen
verraden
slijpen
stuiven
spugen (in de sterke vorm!)

Engelse werkwoorden 

Engelse werkwoorden vervoeg je hetzelfde als Nederlandse werkwoorden