zww, kww en hww in samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Startopdracht

Benoem de zinsdeelzin (ow-zin, lv-zin, mv-zin of bwb-zin)

1. Wat je op tijd opeet, bederft niet

2. Ik geloof wat je zegt. 

3. Omdat je zo lichtgelovig bent, waai je met alle winden mee. 

4. Wie ik geloof, geef ik de sleutel. 

Soorten werkwoorden benoemen in samengestelde zinnen.

Is 'willen' een hww of zww?
Karim en Amir willen dagelijks een gezond ontbijt.

1. zww
2. kww

Is 'zijn' een zww of kww?
De sieraden van deze jonge edelsmid zijn heel bijzonder.

1. zww
2. kww

Opfrissen hww, zww en kww?

Stel je weet niet meer zo goed hoe het zit met hulp-, zelfstandige en koppelwerkwoorden. Ga dan naar blz. 252 en lees de theorie nog even door. 

zelfstandig werkwoord, koppelwerkwoord en hulpwerkwoord in samengestelde zinnen.

Enkelvoudige zin = 1 persoonsvorm

Samengestelde zin = meerdere persoonsvormen

Zo bepaal je in een samengestelde zin met welk soort werkwoord je te maken hebt.

1. Splits de samengestelde zin in enkelvoudige zinnen.

2. Stel van elke enkelvoudige zin het gezegde vast: werkwoordelijk gezegde (wg) of naamwoordelijk gezegde (ng).

3. Pas daarna de regels van blz. 90 toe.

Ga naar de volgende slide voor een voorbeeld.

Voorbeeld - stap 1

Als scholieren blijven klagen over hun loon bij de supermarkt, zal de directie de lonen moeten verhogen, zodat de winkel weer een aantrekkelijke werkgever wordt.

Stap 1. Spilts de samengestelde zin in enkelvoudige zinnen.

1. Als scholieren blijven klagen over hun loon bij de supermarkt, / 

2. zal de directie de lonen moeten verhogen, /

3. zodat de winkel weer een aantrekkelijke werkgever wordt.

Voorbeeld - stap 2

1. Als scholieren blijven klagen over hun loon bij de supermarkt,

 wg = blijven klagen

2. zal de directie de lonen moeten verhogen,

wg = zal moeten verhogen

3. zodat de winkel weer een aantrekkelijke werkgever wordt.

ng = wordt [een aantrekkelijke werkgever]

Voorbeeld - stap 3

1. Als scholieren blijven klagen over hun loon bij de supermarkt,

wg = blijven klagen

wg met twee werkwoorden -> blijven = hww en klagen = zww

2. zal de directie de lonen moeten verhogen,

wg = zal moeten verhogen

wg met drie werkwoorden -> zal = hww, moeten = hww en verhogen = zww

3. zodat de winkel weer een aantrekkelijke werkgever wordt.

ng = wordt [een aantrekkelijke werkgever]

ng met één werkwoord -> wordt = kww

Aan het werk

Maak opdracht:

1

2

3

5