25/1 Voorbeeldpresentatie + od, vd en bn

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Pak alvast: leesboek en Nieuw Nederlands

Deze les

Lezen

Voorbeeldpresentatie

Uitleg en opdrachten od, vd, bn

Lesdoelen

Aan het eind van de les...

... weet je wat een onvoltooid deelwoord is;

... kan je een onvoltooid deelwoord herkennen in een zin;

... weet je hoe je deelwoorden als een bijvoeglijk naamwoord spelt.

Boekpresentatie

• De kroongetuige (1983)
• Maarten 't Hart
• Verfilmd in Zweedse film
• Psychologische misdaadroman
• Waarom gekozen?

Samenvatting

• Speelt zich af in de moderne tijd in Leiden
• Thomas, Leonie, Jenny, Lambert
• Geschreven vanuit Thomas en Leonie
• Kinderloos huwelijk en Thomas verliefd op Jenny
• Verdwijning Jenny > Thomas hoofdverdachte
• Thomas vast op het bureau > brieven
• Leonie helpt onschuld te bewijzen

Mening

• Makkelijk te lezen, maar soms wat 'moeilijkere taal' (1983)
• Onvoorspelbaar: Lambert is verliefd op Jenny
• Spannend: door onvoorspelbare wendingen én het einde!
• Aanrader?

Even opfrissen

• Wat is een voltooid deelwoord?
• Geeft aan dat een handeling is afgerond (= voltooid)
• Hoe spel je een voltooid deelwoord?
• Sterk: eindigt meestal op -en 
  gevroren, gestolen
• Zwak: 't kofschip x
• Beloven -> vd: ...........

Onvoltooid deelwoord

Wat is dat?

• Geeft aan dat je 'iets aan het doen bent' terwijl je 'iets anders aan het doen bent'
• De andere handeling is vaak de persoonsvorm
• Bijv.: 'Kletsend met mijn vrienden, loop ik naar mijn fiets.'
• Spelling: infinitief + d

Aan de slag

• Opdracht 4, blz. 259

1. Noteer van a t/m f: vd of od?
2. Noteer van a t/m f de juiste spelling

• 5 minuten, daarna bespreken

Antwoorden opdracht 4

• a) betegeld - vd
• b) blozend - od
• c) verdedigd - vd
• d) bemoeilijkt - vd
• e) huppelend - od
• f) verdord - vd 

Bn van vd en od

• Van voltooide en onvoltooide deelwoorden kun je een bijvoeglijk naamwoord (bn) maken
• Net als bij de andere bn's heb je een lange vorm (met e) en een korte vorm (zonder e):
• vergroot (vd): de vergrote foto; een vergroot huis
• vergrotend (od): de vergrotende lens; een vergrotend effect

Bijvoeglijk naamwoord

• Zegt iets over een zelfstandig naamwoord
• Schrijf je zo kort en eenvoudig mogelijk!
• Tenzij nodig voor de uitspraak :)
• bekladden - vd: .................. | bn: de .................... muur
  
• verkleden - vd: ................... | bn: de .................... kinderen
• zuchten - od: ...................... | bn: de .................... docent

Aan de slag

• Stencil met opdracht vd, od en bn
• A: maak een bn van een vd
• B: maak een bn van een od
• Maak van NN §7.10 opdracht 6 en 7, blz. 259
• = huiswerk

Even checken

• Hoe spel je een onvoltooid deelwoord?
• Klopt deze spelling?:
• 'Ik heb de vergrootte foto op de muur gehangen.'
• 'Luid zingent liepen de kinderen door de wijk.'

Vooruitblik

Plenda:

• Donderdag 1 februari: m | §7.10 opdr. 6 & 7 blz. 259, stencil
• Donderdag 8 februari: so spelling en ww.-spelling 
• Toetsstof:
  NN H7 par. 3 & 4 en 7 t/m 10 (pvtt, pvvt, vd, inf, od, bn)
• So lezen herkansen februari: dinsdag 27/2 6e uur (aan mij doorgeven)