Thema 4: Evolutie BS 2 + corona

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Evolutie

Wat hebben we vorige les besproken

Vandaag

- Herhalen begrippen BS 1 en 2
- Uitleg: Wat is een Virus?

- Hoe zit dit met coronavirus?
- Oefenen

Zeeanemoon

In afbeelding 3 zie je bijzondere zeeanemonen. Deze organismen vangen hun prooi met tentakels. De zeeanemoon Anthopleura elegantissima kan een symbiose (langdurige samenleving) aangaan met de alg Symbiodinium californium.

Wat voor organismen zijn de anemoon en de alg vóórdat ze de symbiose aangaan?

1. De anemoon en de alg zijn beide autotroof.
2. De anemoon en de alg zijn beide heterotroof.
3. De anemoon is autotroof en de alg is heterotroof.
4. De anemoon is heterotroof en de alg is autotroof.

Je ziet een cel met daarin een celkern. Welke conclusie past het best bij deze cel?

1. De cel is van een plant of schimmel
2. De cel is van een dier of plant
3. De cel is van een eukaryoot
4. De cel is van een prokaryoot

De belangrijkste celkenmerken om domeinen en rijken in te delen:

- wel/geen celkern

- wel/geen celwand

- wel/geen bladgroen-korrels

- eencellig of een-/veelcellig

Van prokaryoot naar eukaryoot; hoe dan?

Endosymbiosetheorie

Theorie over het ontstaan van eukaryote cellen: cellen met celkern, organellen en dubbele membranen

Endosymbiosetheorie binas 94C

1. Ontstaan van ER, celmembraan, celkern
- instulpingen van het celmembraan 

2.Ontstaan van mitochondriën
- fagocytose van een aerobe bacterie 

3.Ontstaan van chloroplasten
- fagocytose van een cyanobacterie 

Conjugatie - horizontale genuitwisseling

Virus

- geen organisme, niet levend. 
- Virus bestaat uit erfelijk materiaal
   met een eiwitmantel 

- niet zelfstandig voortplanten,
   want geen celorganellen
- dus heeft een gastheer nodig

Virus

- Virussen die bacteriën gebruiken --> bacteriofagen
- Dringen bacterie binnen, DNA uit de eiwitmantel zorgt ervoor dat de gastheer nieuwe virussen maakt.

Coronavirus

- Binding van virus aan de cel
d.m.v. ACE2 receptor & TMPRSS2

- Genoom wordt gerepliceerd 
(gekopieerd) de boodschap 
- In ER gaan gastheer ribosomen 
 de boodschap omzetten in eiwit
- Die eiwitten worden in het Golgi
opgebouwd
- Gemaakt virus --> exocytose

Het coronavirus is al verscheidene keren gemuteerd. Wat betekent muteren?

Virussen - muteren

- Mutaties ontstaan door fouten bij het kopiëren van het genoom.

- Veel mutaties hebben weinig effect, maar sommige zorgen bijv. voor een betere hechting aan de cellen, en zijn dus gevaarlijker. 
- Het virus dat het beste repliceert, slaagt dus het beste. 

In de afbeelding zie je 2 vormen DNA
die in bacteriën voorkomen.
Hoe heet de vorm bij de pijl?

Lessenup dia 51

H15.3

Een plasmide is makkelijk genetisch aan te passen (genetische modificatie). 

Met behulp van genetische modificatie kan de productie van stofwisselingsproducten (alcohol, antibiotica) worden verhoogd. 

Plasmiden spelen hierbij een belangrijke rol

In de afbeelding zie je de
besmetting van een bacterie
door een virus. De tekeningen
staan niet in de juiste volgorde.
Wat is de juiste volgorde?

1. P - S - R - Q
2. S - P - Q - R
3. R - Q - P - S
4. R - Q - S - P