6.3 Bloedvaten

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

6.3

De bloedvaten

Leerdoelen

Je kunt drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies: slagaders, aders en haarvaten.

Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen en je kunt de samenstelling van het bloed aangeven.

SLAGADERS

• vervoeren bloed van het hart af - naar de organen toe.
• kloppen door pompen van het hart.
• hoge bloeddruk.
• elastische wand door spierweefsel.
• vervoeren zuurstofrijkbloed (behalve de longslagader).
• liggen meestal diep in het lichaam.

HAARVATEN

• zeer dunne wand; 1 cellaag dik.
• uitwisseling van stoffen met de weefsels (zuurstof en koolstofdioxide, voedingsstoffen en afvalstoffen).
• zeer lage bloeddruk en lage stroomsnelheid.
• vormen een zeer uitgebreid netwerk tussen slagaders en aders.

ADERS

• vervoeren bloed naar het hart toe en dus van de organen af.
• lage bloeddruk.
• bevat kleppen.
• dunnere wand en minder elastische wand dan slagaders.
• vervoeren zuurstofarm bloed (behalve de longader).
• liggen meer aan de oppervlakte van het lichaam.
• de hartslag is niet merkbaar in aders.

Een bloedvat met een dikke gespierde wand transporteert zuurstofrijk bloed.
Over welk type bloedvat gaat deze zin?

1. Ader
2. Haarvat
3. Slagader
4. Lymfevat

Bekijk de afbeelding.
Bloedvat P =.....
Welke stoffen horen bij pijl Q?
Welke stoffen horen bij pijl R?

1. P = slagader Q = O2 en voedingsstoffen R = CO2 en afvalstoffen
2. P = slagader Q = CO2 en afvalstoffen R = O2 en voedingsstoffen
3. P = haarvat Q = O2 en voedingsstoffen R = CO2 en afvalstoffen
4. P = haarvat Q = CO2 en afvalstoffen R = O2 en voedingsstoffen

Steekmuggen voeden zich met plantensap en nectar. Maar als de vrouwtjes eitjes gaan aanmaken, hebben ze daarvoor bloed van mensen of dieren nodig. Eén bloedmaaltijd van drie minuten is genoeg voor een legsel van vijftig tot honderd eitjes. Een vrouwtjesmug doet dat vijf tot tien keer in haar leven. Met haar steeksnuit zuigt ze bloed op uit haarvaten in de huid.

Waardoor zijn haarvaten voor muggen geschikter om bloed uit te zuigen dan aders en
slagaders?

1. In haarvaten stroomt gemengd bloed: dus O2-arm en O2-rijk
2. In haarvaten is weinig bloeddruk
3. Haarvaten bevatten geen kleppen
4. De wand van haarvaten is dunner

Bloedvaten 

Naamgeving bloedvaten:

Naam van het orgaan waar het bloedvat naartoe stroomt (+ slagader) of vanaf stroomt ( + ader).

Bloedvaten

Zuurstofrijk/ zuurstofarm

Voedingsstoffenrijk/ -arm

In de organen zitten haarvaten - daar alleen vindt de stoffen-uitwisseling plaats.

Poortader =

bloedvat wat van de dunne darm naar de lever gaat.

Zuurstof-arm en voedingsstof-rijk!!

Benoem de nummers:

1, 11, 13 en 14

Gebruik afb. 28 van je boek op blz 100.

Benoem de nummers:

1, 11, 13 en 14

1. 1= halsslagader; 11= leverslagader; 13= poortader; 14= nierader
2. 1= longader; 11= leverslagader; 13= poortader; 14= bovenste holle ader
3. 1= aorta; 11= nierslagader; 13= poortader; 14= nierader
4. 1= halsslagader; 11= nierslagader; 13= poortader; 14= onderste holle ader

Doordat de kuitspieren zich ontspannen en aanspannen, ontstaat er afwisselend weinig en veel druk op de aders.

De kleppen in de aders zorgen ervoor dat het bloed in de juiste richting stroomt.

Kies uit bloedvat:

4, 5, 7 of 8

In welk bloedvat is de
bloeddruk het hoogst?

1. bloedvat 4
2. bloedvat 5
3. bloedvat 7
4. bloedvat 8

Zuurstofgehalte van het bloed in en rond de organen.

Welk diagram hoort bij de grote, en welk bij de kleine bloedsomloop?

Bekijk de grafieken.
Welk diagram hoort bij de grote,
en welk bij de kleine bloedsomloop?

1. Grote bloedsomloop = 1 Kleine bloedsomloop = 2
2. Grote bloedsomloop = 2 Kleine bloedsomloop = 1
3. Grote bloedsomloop = 3 Kleine bloedsomloop =4
4. Grote bloedsomloop = 4 Kleine bloedsomloop = 3

Zuurstofgehalte van het bloed in en rond de organen.

Welk diagram hoort bij de grote, en welk bij de kleine bloedsomloop?

Oefenen Bouw Hart

Ken je alle onderdelen al uit je hoofd?

Test nu je kennis via:

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Hart/hartonderdelen.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Hartvoorkant/hartvoorzijde.htm

HUISWERK

Bestudeer basisstof 6.3

en maak 20 t/m 23 + 28 en 29