6.3 en 6.4 Gedrag: ethogram en aanpassing gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Ga rustig zitten

Voor deze les:

Boek, schrift en

 tafel

Hoe zit het ook alweer:

In je locker:

•  Telefoon
• jas (of op de kapstok)

In het lokaal:

• Opgeladen Ipad mee
• Gevuld etui
• Boeken en schrift mee
• Steek vinger op bij vraag

Ethogram en protocol,

Vorming gedrag

Waarnemingen en gedrag,

thema 6.3 en 6.4 

Vandaag:

- Gezamenlijk ethogram en protocol maken

- Stukje theorie over ontstaan van gedrag

- Zelfwerk moment, werken aan de huiswerkopgaven

Invullen enquête meneer Hinrichs

Ethogram

Als je een dier zijn gedrag onderzoekt doe je de handelingen van dat dier in een ethogram.

In een ethogram beschrijf je de handelingen.

Protocol

Gedragsonderzoek

Ethogram, protocol en staafdiagram maken van het gedrag van de hond in de video

Nu een protocol maken

1,5 minuut

Iedere 10 sec een waarneming doen

 

Vorming van gedrag

Gedrag bestaat uit

• Erfelijk gedrag(aangeboren)
• Aangeleerd gedrag
• Nieuw gedrag 

Adequaat gedrag: Zo goed mogelijk aangepast op milieu/omstandigheden

• Vergroot overlevingskansen en fitness van het dier -> grotere kans op nakomelingen
  

Adequaat gedrag vastgelegd in DNA -> nakomelingen kunnen het ook

Aangeboren gedrag

Baby heeft een lege maag --> huilen
Moeder troost de baby

Aangeboren gedrag

Baby heeft een lege maag --> huilen
Moeder troost de baby --> legt baby aan

• Lipje raakt tepel --> prikkels
• Baby hapt tepel (en borst)
• Baby gaat zuigen
• Toeschietreflex bij moeder

• Melkklieren worden samengeknepen
• Melk schiet in de mond --> slikgedrag

Blijft de baby drinken?

Prikkels en motivatie

Interne milieu wil homeostase

• Normwaarden 

Prikkels (intern en extern) bepalen grotendeels motivatie voor gedrag

• Lege maag? --> interesse eten 
• Volle maag? --> interesse eten 

Effectieve handelingen -->

• Verminderen prikkels
  
• Verzwakken motivatie

Prikkels en motivatie

Interne milieu wil homeostase

• Normwaarden 

Prikkels (intern en extern) bepalen grotendeels motivatie voor gedrag

• Lege maag? --> interesse eten 
• Volle maag? --> interesse eten 

Effectieve handelingen -->

• Verminderen prikkels
  
• Verzwakken motivatie

Minnesota Starvation Experiment

Periodieke invloeden

Regelmatige schommelingen in prikkelsterkte 

• Voortplantingsprikkel
• Biologische klok
• Daglengte
• Temperatuur

Hoe zit dat bij het edelhert?

Patrick van Asselt, 2018

Huiswerk

Voor de volgende les: 6.4: Opdracht 41 t/m 53

Waarom maak je huiswerk

• Goede oefening + verwerking theorie
• Vind je de opdrachten lastig? Lees de theorie dan door
• Nog steeds lastig? Gericht vragen tijdens de les!

Werken zelfstandig

opdrachten uitwerken

enquête meneer Hinrichs invullen

PO Blijdorp voorbereiden