V3 | Les 23 | Latijn | H7 | Verbuigingsgroep 3_2

• Latijn
• Middelbare school
• vmbo t, vwo
• Leerjaar 3

              Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie in je tas
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boeken, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Minerva Hoofdstuk 7

Thema: Slavernij

Grammatica: Groep 3 (zelfstandig naamwoord)

Rode boek vanaf pag. 80

Wat is stap 1?

1.

2.

3.

4.

5.

1. Spullen mee

2. Groet docent

3. Op je plek

4. Jas uit

5. Spullen op tafel

Programma

Lesopbouw

1. Vooraf:
   Naamvallen groep 1 en 2 (en 3)
   
2. Instructie:
   Introductie slavernij
3. Toepassing:
   Tekst 7a vertalen                                        Tekst 6b bekijken
4. Evaluatie:
   Afsluiting

Leerdoelen

Hoofdstuk 7 - Grammatica

1. Ik kan zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden indelen in groep 1, 2 of 3.
2. Ik kan van zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden naamval, getal en geslacht benoemen.
3. Ik kan zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden met elkaar laten congrueren.
4. Ik kan alle naamvallen in een tekst op correctie wijze vertalen naar het Nederlands.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Voorkennis

Naamvallen groep 1 en 2

Opdracht: schrijf op je wisbordje de uitgangen van de rijtjes van

- groep 1: mensa

- groep 2: servus

- groep 2: donum

Tip: schrijf 2x (ev/mv) de naamvallen op (nom/gen/dat/acc/abl) en vul het schema dan in. Sla over wat je niet weet. Je kan het later aanvullen.

Klaar binnen 2 min? Probeer ook groep 3: rex en nomen

Voorkennis

Naamvallen groep 1, 2, 3

- Amicus (vriend)

- Gravis (zwaar)

- Sanguis (bloed)

- Femina (vrouw)

- Mirus (wonderbaarlijk)

- Vestis (kleding)

- Crudelis (wreed)

- Pes (voet)

- Silentium (stilte)

1. Teken op je wisbordje drie kolommen: 1 - 2 - 3.
   
2. Zet de volgende naamwoorden in de juiste kolom.
3. Schrijf achter ieder woord een Z of een B.
4. Een Z als het een zelfstandig naamwoord is. Een B als het een bijvoeglijk naamwoord is.

Verbuiging zelfstandig naamwoord groepje 3

Rex en nomen (koning, naam)

		V/M	O
Enkelvoud	Nom	Rex	Nomen
	Gen	Reg-is	Nomin-is
	Dat	Reg-i	Nomin-i
	Acc	Reg-em	Nomen
	Abl	Reg-e	Nomin-e
Meervoud	Nom	Reg-es	Nomin-a
	Gen	Reg-um	Nomin-um
	Dat	Reg-ibus	Nomin-ibus
	Acc	Reg-es	Nomin-a
	Abl	Reg-ibus	Nomin-ibus

Nota bene:

De stam van een woord uit groepje 3 vind je door de uitgang van de genitivus af te halen. 

- Stam van rex = reg-

- Stam van nomen = nomin-

Nota bene:

Net als bij groepje 2 is de nominativus gelijk aan de accusativus!

- nomen/nomen

- nomina/nomina

Verbuiging bijvoeglijk naamwoord groepje 1/2

Bona/bonus/bonum (goed)

		V	M	O
Enkelvoud	Nom	Bon-a	Bon-us	Bon-um
	Gen	Bon-ae	Bon-i	Bon-i
	Dat	Bon-ae	Bon-o	Bon-o
	Acc	Bon-am	Bon-um	Bon-um
	Abl	Bon-a	Bon-o	Bon-o
Meervoud	Nom	Bon-ae	Bon-i	Bon-a
	Gen	Bon-arum	Bon-orum	Bon-orum
	Dat	Bon-is	Bon-is	Bon-is
	Acc	Bon-as	Bon-os	Bon-a
	Abl	Bon-is	Bon-is	Bon-is

Nota bene:

Bijvoeglijke naamwoorden van het type bonus, -a, -um kun je zelf in alle geslachten verbuigen. Bijvoorbeeld:

- Mater bona

- Pater bonus

Nota bene:

Het bijvoeglijk naamwoord past zich dus aan aan het zelfstandig naamwoord!

Dit noem je congrueren!

Verbuiging bijvoeglijk naamwoord groepje 3

Fortis en ingens (dapper, enorm)

		V/M	O	V/M	O
Enkelvoud	Nom	Fort-is	Fort-e	Ingens	Ingens
	Gen	Fort-is	Fort-is	Ingent-is	Ingent-is
	Dat	Fort-i	Fort-i	Ingent-i	Ingent-i
	Acc	Fort-em	Fort-e	Ingent-em	Ingens
	Abl	Fort-i	Fort-i	Ingent-i	Ingent-i
Meervoud	Nom	Fort-es	Fort-ia	Ingent-es	Ingent-ia
	Gen	Fort-ium	Fort-ium	Ingent-ium	Ingent-ium
	Dat	Fort-ibus	Fort-ibus	Ingent-ibus	Ingent-ibus
	Acc	Fort-es	Fort-ia	Ingent-es	Ingent-ia
	Abl	Fort-ibus	Fort-ibus	Ingent-ibus	Ingent-ibus

Nota bene:

Bijvoeglijke naamwoorden uit groep 3 hebben dus twee rijtjes: V/M en O.

Nota bene:

Bijvoeglijke naamwoorden die NIET op -is eindigen vervoeg je als ingens.

Lees de tekst op pagina 80-83 van je rode boek ter inleiding op het thema slavernij.

Wie weet wat we zien op deze afbeelding?

           Aan de slag

1. Vertaal tekst 7a op pagina 84 van je rode boek.
2. Schrijf de vertaling op pagina 82 in je grijze boek.

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

Leerdoelencheck

Naamvallen groep 1, 2, 3

- Totae (totus, veilig)

- Pedis (pes, voet)

- Amicorum (amicus, vriend)

- Omnia (omnis, ieder/alle)

- Digno (dignus, waardig)

- Ingenti (ingens, reusachtig)

Schrijf van de volgende woorden op je wisbordje de naamval, het getal en het geslacht.

Geef alle opties indien (=als) er meer mogelijkheden zijn.

Exit ticket