Hfd 7.1 De Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De verlichting

De Verlichting

De Verlichting

Citaat over Newton

Nature and nature's laws lay hid in the night. God said, Let Newton be! and all was light!

Natuur en haar wetten lagen verborgen in de nacht.

God zie, laat daar Newton zijn! En alles werd licht

Dit gedicht laat de traditie en de Verlichting zien- leg dit uit, gebruik de bron!

Natuur en haar wetten zijn verborgen in de nacht, God zei: : Laat Newton er zijn - en alles werd licht.

a. Wie was Adriaan Koerbagh en wat vond hij?
b. Wat is er met hem gebeurd?
c. Wat zegt dit over zijn tijd?

Leg uit welk verband er was tussen de wetenschappelijke revolutie en de verlichting, het gaat hier niet
om een overeenkomst tussen beide
verschijnselen

Leg uit wat bedoeld wordt met 'deïsme'

Wat is de overeenkomst tussen Koerbagh, Spinoza en Voltaire? Ze vinden allen dat:

1. God de wereld heeft gemaakt en bestuurt deze ook nu nog
2. God heeft de wereld gemaakt, maar heeft nu geen invloed meer
3. God heeft de wereld gemaakt en ook de geldende natuurwetten
4. God heeft alleen de wereld gemaakt

Aardbeving Lissabon 1755

In 1755 vond in de stad Lissabon een zeer zware aardbeving plaats - Voltaire had het hier zeer lastig mee - hoe moest hij dit verklaren vanuit het optimisme dat hij aanhing (namelijk scholing, vorming enz. zou de mens verbeteren)

Voltaire over de aardbeving

O ongelukkige stervelingen! O beklagenswaardige aarde! O verschrokken bijeen-gedromde mensenkinderen! Eeuwigdurende zinloze smarten! Misleide filosofen die roepen: “Alles is goed.” Kom hier en aanschouw die afschuwelijke puinhopen, die rampzalige brokstukken, ravage en ashopen, vrouwen en kinderen opeengestapeld, verpletterde lichamen onder gebroken marmeren beelden, honderdduizend door de aarde verzwolgen ongelukkigen, die bebloed en verscheurd nog bewegen, begraven onder hun daken, en zonder hulp, onder gruwelijke kwellingen, jammerlijk het leven laten!

Een tekst van Voltaire naar aanleiding van de aardbeving in Lissabon

O ongelukkige stervelingen! O beklagenswaardige aarde! O verschrokken bijeengedromde mensenkinderen! Eeuwigdurende zinloze smarten! Misleide filosofen die roepen: “Alles is goed.” Kom hier en aanschouw die afschuwelijke puinhopen, die rampzalige brokstukken, ravage en ashopen, vrouwen en kinderen opeengestapeld, verpletterde lichamen onder gebroken marmeren beelden,

Hoe denkt Voltaire over de filosofie in combinatie met deze aardbeving?

De jonge Immanuel Kant verzamelde alle informatie daarover, die hij kon bemachtigen. Hij publiceerde drie teksten over de aardbeving en probeerde daarmee een theorie op te stellen over het ontstaan ervan. Daarin opperde hij reusachtige, met hete gassen gevulde holten onder de zeebodem.
Is Kant op basis van deze bron nu wel of niet verlicht? Uitleggen!

Rousseau over de aardbeving

U bent het toch met mij eens, dat die 5000 huizen van 6 en 7 verdiepingen niet door de natuur bij elkaar zijn gebracht, en als de inwoners van die grote stad gelijkmatiger verspreid en eenvoudiger gehuisvest waren geweest, de verwoesting veel geringer zou zijn geweest, en misschien wel helemaal niet had plaatsgevonden.

Volgens Adam Smith was het najagen van eigenbelang uiteindelijk goed voor de hele samenleving. Leg dit uit!

U bent het toch met mij eens, dat die 5000 huizen van 6 en 7 verdiepingen niet door de natuur bij elkaar zijn gebracht, en als de inwoners van die grote stad gelijkmatiger verspreid en eenvoudiger gehuisvest waren geweest, de verwoesting veel geringer zou zijn geweest, en misschien wel helemaal niet had plaatsgevonden.
Heeft Rousseau wel of niet een Verlicht denkbeeld? Uitleg met bron!

Leg uit wat John Locke als de 'natuurlijke rechten' van burgers zag

https://schooltv.nl/video/kenmerken-van-een-democratie-scheiding-der-machten/myplaylist/16841/

Waarom is de trias politica zo belangrijk in een democratie?

Leg uit wat Rousseau bedoelde met het idee van 'volkssoevereiniteit'

Leg uit dat Belle van Zuylen aan de ene kant wel een product van de verlichting was, en aan de andere kant niet

Weten

Hoe gebruik ik een bron in een antwoord

Het verschil tussen natuurwetten en natuurrechten

Wat was de traditionele verklaring voor allerlei verschijnselen 

De filosofen en hun meningen

Trias Politica

Schrijf 3 dingen op
die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog
niet zo goed hebt begrepen