Theater in de burgerlijke cultuur

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Theater in de 17e eeuw in Nederland

Wat deed men in de Rederijkerskamers?

1. Leerlingen leerden daar schilderen van de meester
2. Muziek maken, toneelstukken schrijven, discussiëren, enz.
3. Dat was een soort Tweede Kamer van de Gouden Eeuw
4. Daar maakten ze één van de eerste kranten uit die tijd

Rederijkers

• Groep tekstliefhebbers​
  
• Culturele elite​
  
• Musiceren, dichten, schrijven, converseren​
  
• Normen en waarden voor goede literatuur en kunst (retorica)​
  
• Privé, daarna met publiek!​
  
• Verdeeld over verschillende steden: concurrentie​

Wat is een tableaux vivant?

1. een vrolijke voorstelling
2. een feestelijke optocht
3. een allegorisch toneelstuk
4. een levend schilderij

Welke genres bestaan er in het theater?

1. Opera
2. Tragedie
3. Klucht
4. komedie

Wat is een klucht?

1. tragisch toneel
2. komisch toneel
3. toneelstuk over het dagelijks leven
4. toneelstuk over regenten

Opbouw voorstelling

Avondvullend programma:​

Hoofdspel (vaak een tragedie, soms een blijspel)​

Tussendans​

Blijspel of klucht

Centraal in een klucht staat

1. moralisme
2. calvinisme
3. waarschuwing
4. publieksvermaak

Klucht

• Volks karakter (volkse leven)​
  
• Dronkenschap, lust, overspel, goedgelovigheid​
  
• Ter lering en vermaak, moraal van het verhaal​
  
• Vermaak publiek: list, leugens en bedrog​
  
• Komisch effect: publiek weet meer dan personages​
  
• Na een tragedie: gemoed verlichten

Wat kenmerkt een spektakelstuk NIET?

1. kunst- en vliegwerk
2. gruwelijkheden
3. klassieke theaterwetten
4. 'het zeggen gaat voor het zien'

Wat hoort NIET bij de toneelwetten van Aristoteles?

1. Eenheid van tijd en plaats
2. Eenheid van handeling
3. Opbouw in vijf bedrijven met rei
4. Eenheid van tekst

Aristoteles

Eenheid van tijd, plaats en handeling

Opbouw in 5 bedrijven en een rei

Opbouw in tragedie: introductie, conflict, climax, ommekeer, afwikkeling

Begrippen

• rederijkers
  
• tableau vivant
• tragedie
  
• komedie
  
• klucht
• spektakelstuk
• Wetten van Aristoteles
• zelf aanvullen!

Deze week

Kijkvragen bij 'de wereld is een speeltoneel'

Begrippen uitwerken en in leerdocument zetten

Evt. oefenen met examenvragen Gijsbrecht van Amstel