WOE 17/01/2024 2A - LEESVAARDIGHEID les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Leerdoelen kwintaal 3

• Hoofd- en bijzaken
• Feiten, meningen en argumenten
• Kernzinnen
• Tekstverbanden en signaalwoorden
• Kritisch lezen
• Tekst en publiek

Hoofdzaken en bijzaken

De belangrijke informatie in een tekst noem je de hoofdzaken.
Wat niet zo belangrijk is zijn de bijzaken.

Vorige les

Hoofdzaken

Voorkeursplaatsen tekst:

Inleiding & slot

Voorkeursplaatsen alinea:

Kernzin

Vorige les

Huiswerk

HUISWERK

p. 14 opdracht 3 - 1  t/m 12

Feiten en meningen

Startopdracht

Schrijf op: 

Wat is een feit? 

Wat is een mening? 

Wat zijn argumenten?

Feiten: Noteer zoveel mogelijk feiten. Voorbeeld: het is vandaag woensdag 17 januari. 

Mening: Noteer zoveel mogelijk voorbeelden van meningen. Voorbeeld: Het eten van vlees is zielig. Onderbouw je mening met een goed argument.

Als de tijd voorbij is, bespreek je met een ander duo of je het eens bent dat het een feit of mening is

Feit

Een feit is iets wat werkelijk zo is

Een feit is iets wat echt is gebeurd

Een feit kun je controleren

Een feit is iets dat vaststaat en dat je kunt bewijzen (objectief)

Mening

Een mening is wat een persoon van iets vindt.

Een mening staat niet vast, het is persoonlijk en een mening kan per persoon verschillen (subjectief)

Andere woorden voor mening zijn:

standpunt, oordeel, opinie en opvatting.

Argument

Een goed argument is op feiten of concrete voorbeelden gebaseerd en is relevant voor je standpunt

Bijvoorbeeld:

Kinderen zouden dagelijks minstens 8 uur slaap moeten krijgen, want studies laten zien dat voldoende slaap hun concentratie verbetert en het risico op gezondheidsproblemen vermindert. 

FEIT OF MENING?

FEIT OF MENING?

FEIT OF MENING?

OPDRACHT

Ieder duo kiest een bewering. Verzamel zoveel mogelijk feiten en meningen over de bewering. 

Noteer de feiten, meningen en bronnen etc.

1. Vapen is net zo schadelijk als roken

2. Dierproeven zijn vanaf 2030 verboden

3. Steeds meer scholen worstelen met Gossip-Girl accounts

4. Een filterbubbel kan gevaarlijk zijn.

5. Steeds meer kinderen zijn hoogbegaafd

6. Een meerderheid in Nederland wil de kiesgerechtigde leeftijd verlagen naar 16 jaar. 

7. Het wordt verplicht voor leraren om een cursus 'social media' te volgen.

8. Duurzaamheid en klimaatverandering wordt een nieuw vak op de middelbare school

9. Striktere regels zijn nodig om online pesten tegen te gaan.

10. Fake news en mediawijsheid moeten op school worden onderwezen.

11. Klimaatverandering veroorzaakt extremere weersomstandigheden, zoals hittegolven en overstromingen.

12. Jongeren worden vaak blootgesteld aan druk en negatieve invloeden op hun zelfbeeld via social media.

Klaar? 

Nieuw Nederlands - blz. 102 + 103

Opdracht 1

Opdracht 2

Opdracht 3

Opdracht 4

FEIT OF MENING?

Opdrachten

Nieuw Nederlands - blz. 102 + 103

Opdracht 1

Opdracht 2

Opdracht 4

HUISWERK

Nieuw Nederlands - blz. 102 + 103

Opdracht 1

Opdracht 2

Opdracht 4

Opdracht 1 en 2

Opdracht 4

STARTOPDRACHT

Lesboek Nieuw Nederlands - blz. 257

Lees de theorie op blz. 256

Maak daarna opdracht 3 op blz. 257

Tekstverbanden en signaalwoorden

tekstverband	signaalwoorden
chronologisch	daarna, vervolgens, dan
opsommend	ten eerste, ook, bovendien
tegenstellend	maar, echter, in tegenstelling tot
toelichtend	bijvoorbeeld, zo, neem nou
concluderend	dus, daarom, concluderend, dat houdt in
redengevend (waarom iemand iets doet)	omdat, daarom, dus, want, dankzij
oorzakelijk (waardoor iets gebeurt)	doordat, daardoor, als gevolg van
doel-middel	opdat, zodat, om te, door middel van
vergelijkend	zoals, in vergelijking met, als, evenals...
samenvattend	kortom, samengevat, met andere woorden, al met al

Wat is een tekstverband?

1. Het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd.
2. Het belangrijkste in een alinea.
3. De samenhang tussen woorden, zinnen of alinea's.
4. Relaties tussen verschillende delen van de tekst.

welke signaalwoorden geven een vergelijkend verband aan?

1. net als, tenzij, indien
2. net als, zoals, eveneens
3. net als, tenzij, om kort te gaan
4. net als, tenzij, aldus

Bij een doel-middelverband horen de volgende signaalwoorden...

1. kortom, samengevat, dus
2. opdat, zodat, om te, door middel van
3. omdat, daarom, dus
4. maar, echter, in tegenstelling tot

Tekstverbanden, het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. chronologisch (tijd)
3. tegenstellend
4. toelichtend

Mijn broertje eet graag pannenkoeken, pizza's en hamburgers. Tekstverband?

1. Oorzakelijk tekstverband
2. Concluderend tekstverband
3. Vergelijkend tekstverband
4. Opsommend tekstverband

Welk tekstverband gebruik je om dingen achter elkaar op te noemen?

1. Concluderend tekstverband
2. Toelichtend tekstverband
3. Opsommend tekstverband
4. Chronologisch tekstverband

Omdat het glad is, ga ik lopend naar school. Tekstverband?

1. Concluderend tekstverband
2. Oorzakelijk tekstverband
3. Vergelijkend tekstverband
4. Redengevend tekstverband

Wat is het signaalwoord in deze zin:
In de lente bloeien veel bloemen, zoals de narcis, de tulp en de hyacint.

1. in
2. lente
3. veel
4. zoals

Wat voor tekstverband(en) zie je in deze zin?

Na z'n winst bij de GP van Las Vegas had Max Verstappen 549 punten en stond z'n teamgenoot Sergio Pérez op de tweede plek met 273 punten.

tegenstellend

opsommend

chronologisch

concluderend

toelichtend

Wat voor tekstverband(en) zie je in deze zin?

De meningen verschillen, maar ik vind de beste teams in Formule 1 RedBull en McLaren.

tegenstellend

opsommend

chronologisch

concluderend

toelichtend

Wat voor tekstverband(en) zie je in deze zin?

Neem nou Max Verstappen, zonder een goede raceauto had hij nooit zo veel gewonnen.

tegenstellend

opsommend

chronologisch

concluderend

toelichtend

Wat voor tekstverband(en) zie je in deze zin?

Dus het is best mogelijk dat Sergio Pérez volgend jaar wereldkampioen wordt, maar dan moet hij wel Max Verstappen verslaan.

tegenstellend

opsommend

chronologisch

concluderend

toelichtend

HUISWERK

Maak daarna opdracht 1: 1 t/m 17 op blz. 43

1 t/m 8

9 t/m 17

OPDRACHT

• Kijken naar een filmpje
• Teksten lezen over  dit onderwerp
• Maak een mindmap - in duo's

Stelling: Alternatieve straffen zijn effectiever dan gevangenisstraffen

Bedenk argumenten voor en tegen:

Onderbouw je argumenten met bijvoorbeeld feiten, gebruik de teksten erbij.

Zoek aanvullende bronnen

https://schooltv.nl/item/medialogica-in-de-klas-dossier-taakstraf