H3 NN 2-KGT Taalverzorging 2 Formuleren Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

H3 Taalverzorging formuleren - verwijswoorden

Leerdoelen

Je leert over verwijswoorden.

Verwijswoorden

Verbanden tussen woorden en zinnen kunnen ook aangegeven worden met verwijswoorden.

• hij, ze, zij, hem, haar, het
• deze, die, dat, dit
  

Verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen naar iets of iemand. 

Ze kunnen verwijzen naar het onderwerp. 

Ze kunnen verwijzen naar het bezit van het onderwerp.

Ze kunnen verwijzen naar een plek dichtbij of veraf. 

Kijken naar de-woorden en het-woorden

Om het juiste verwijswoord te kiezen, kijken we eerst of het de-woorden of het-woorden zijn. 

Het-woorden noemen we onzijdig. 

De-woorden kunnen mannelijk en vrouwelijk zijn.

Daarnaast hebben we nog de meervoudsvormen (de-woorden). 

Ze kunnen verwijzen naar het bezit van het onderwerp.

Ze kunnen verwijzen naar een plek dichtbij of veraf. 

de-woorden en het-woorden opzoeken

Weet je niet of iets een de-woord of het-woord is? Of dat een de-woord mannelijk of vrouwelijk is? 

Kijk dan in het woordenboek of iets makkelijk, vrouwelijk of onzijdig is.

De-woorden kunnen mannelijk en vrouwelijk zijn.

Daarnaast hebben we nog de meervoudsvormen (de-woorden). 

Ze kunnen verwijzen naar het bezit van het onderwerp.

Ze kunnen verwijzen naar een plek dichtbij of veraf. 

Verwijzen naar het onderwerp

met een persoonlijk voornaamwoord

Verwijzen naar het onderwerp met een 

persoonlijk voornaamwoord

hij, zij/ze, het: 

in dit geval verwijzen deze woorden naar het onderwerp.

Voorbeelden

Max is blij. Hij heeft een prijs gewonnen. 

Mieke is ondeugend, want zij/ze heeft zojuist de bank gesloopt. 

Het team is zo samengesteld dat het zijn taken kan uitvoeren.

Janneke en Philip zijn op school. Zij hebben een bijeenkomst. 

Verwijzen naar het bezit van het onderwerp

met een bezittelijk voornaamwoord

Verwijzen naar het bezit van onderwerp met een 

persoonlijk voornaamwoord

het, zijn, hem, haar, hun: 

in dit geval verwijzen we naar het bezit van het onderwerp.

Voorbeelden

De schrijver werd rijk. Zijn boek werden veel verkocht. 

De leerlingen waren teleurgesteld. Hun excursie ging niet door. 

Meike was radeloos. Haar tas was verdwenen. 

Moeilijke voorbeelden 

(onzijdig, mannelijk, vrouwelijk)

Het comité (o.) heeft in zijn vergadering besloten dat het akkoord gaat met de wijzigingen.

De gemeenteraad (m.) heeft in zijn vergadering besloten meer politie in te zetten.

De vereniging (v.) laat weten haar vergadering te annuleren. 

Ons koor (o.) is trots op zijn dirigent.

Verwijzen naar de locatie/plek/plaats

met een aanwijzend voornaamwoord

Verwijzen naar de plek, plaats, locatie

deze, die, dit, dat: 

in dit geval verwijzen we naar de plek, plaats of locatie van iets. 

de-woorden

Wanneer we wijzen naar de-woorden gebruiken we de woorden:

deze (hier, nabij)

die (daar, veraf)

Voorbeelden

deze (hier, nabij)

de tafel = deze tafel

de stoelen = deze stoelen

die (daar, veraf)

de tafel = die tafel

de stoelen = die stoelen

het-woorden

Wanneer we wijzen naar het-woorden gebruiken we de woorden:

dit (hier, nabij)

dat (daar, veraf)

Voorbeelden

dit (hier, nabij)

het huis = dit huis

dat (daar, veraf)

het huis = dat huis

Verwijswoorden samengevat

Kies het juiste verwijswoord:

mannelijk/vrouwelijk? Kijk in het woordenboek.

het-woorden (onzijdig)	het, zijn	dat, dit
de-woorden (mannelijk)	hij, hem, zijn	die, deze
de-woorden (vrouwelijk)	zij/ze, haar	die, deze
meervoud	zij/ze, hen, hun	die, deze

Verwijswoorden

• 
  
  
• 
  
• 
  
• 
  
• https://leestrainer.nl/Begrijpend%20lezen/groep5%20en/verwijswoorden/lees/tips.htm
  

Oefenen

met quizvragen

Wat zijn verwijswoorden?

1. Een woord dat een schuldige aanwijst
2. Een groepje woorden.
3. Een woord dat verwijst naar een ander woord of stukje tekst.
4. Een woord dat gebruikt wordt om de tekst beter leesbaar te maken.

Wat zijn verwijswoorden?

1. Maar, omdat, hierom
2. Hij, zij, die
3. Zijn, worden, hebben
4. De, het, een

Wat is geen verwijswoord?

1. de
2. deze
3. het
4. dat

Hij, die, deze, zijn zijn verwijswoorden voor een

1. mannelijk de-woord meervoud
2. vrouwelijk de-woord enkelvoud
3. mannelijk de-woord enkelvoud
4. onzijdig het-woord enkelvoud

De verwijswoorden: "het/zijn"
verwijzen naar....

1. een "het" woord
2. een "de" woord

De verwijswoorden: "hij, hem en zijn"
verwijzen naar....

1. een man/ jongen
2. een vrouw/meisje

Wat is hier géén verwijswoord ?

1. waar
2. deze
3. zij
4. dat

Een verwijswoord kan verwijzen naar:

1. één woord
2. een paar woorden
3. antwoord A, B en D zijn goed
4. een hele zin

Het, dit, dat zijn verwijswoorden. Ze verwijzen naar:

1. de-woord enkelvoud
2. het-woord enkelvoud

De verwijswoorden: "zij/ze, hun"
verwijzen naar....

1. 1 persoon of ding
2. meerdere personen of dingen

Wat is geen verwijswoord?

1. Ze
2. Dit
3. Erop
4. Ik

Oefenen

via oefeningen op internet

www.jufmelis.nl

www.jufmelis.nl

www.jufmelis.nl

www.cambiumned.nl

meneerooms.nl

meneerooms.nl

leestrainer.nl

Oefenen

via het lesboek

Maken

Opdracht 1-2-3-4

Snel klaar? Maak dan nog de startopdracht met een klasgenoot.

Leren voor de toets

- Je kunt verwijswoorden op de goede manier gebruiken.

- Je kunt bij het-woorden verwijzen met dit, dat, het, zijn.

- Je kunt bij de-woorden verwijzen met deze, die, hij, hem, zijn éf zij, ze en haar. 

- Je kunt bij meervoud-woorden verwijzen met deze, die, zij, ze hun. 

EINDE