Media & Samenleving - 2024 - C4

• Maatschappijleer
• HBO
• Studiejaar 2,3

Media & Samenleving

19 september 2024

Programma

- Vragen?

- Recapitulatie deel I

- Deel II over ethische systemen

- Opdracht 

Vragen?

Deel I - lees en vergelijk

Wat heb je gelezen? 

Wat zijn de kernwoorden?

wat zijn de overeenkomsten en verschillen? 

Hoe kunnen we de informatie uit de tekst inzichtelijk maken voor onszelf? 

Hoe krijgen we duidelijk wat er bedoeld wordt in de tekst?

Ethische systemen

Deugdethiek

Gevolgenethiek

Plichtethiek

en: moreel intuitionisme, capability approach, uitbreiding morele kring, universeel subjectivisme

Deugdethiek

Wanneer ben je een goed mens?

- Niet alleen kijken naar de handeling, maar ook naar:

- motieven

- karakter

- persoonlijkheidskenmerken

Aristoteles

Prudentia            (Voorzichtigheid – verstandigheid – wijsheid)

Iustitia                  (Rechtvaardigheid – rechtschapenheid)

Fortitudo             (Moed – sterkte)

Temperantia      (Gematigdheid – matigheid – zelfbeheersing)

Niet aangeboren, maar te eigen te maken!

Deugden

Bijbelse

deugden

Journalisten dienen een ethische gedragscode op te stellen! (ofwel: moeten journalisten bepaalde deugden bezitten?)

Ja

Nee

Gevolgenethiek

Het 'grootste geluk voor het grootste aantal' of 'het grootste geluk over alle mensen'?

Niet de intentie maar het gevolg!

Moraliteit afhankelijk van het resultaat. 

Jeremy Bentham

Utilitarisme

      Rekensom   vs.  Levenskunst

Kwantiteit  vs.  Kwaliteit

nutsdenken

       

Subjectiviteit van pijn en genot aldus Mill kan leiden tot een afweging van gemiddelden wat kan leiden tot een dictatuur van de meerderheid. 

Negatief utilitarisme

Popper: niet maximaliseer het geluk, maar minimaliseer het

                  lijden. 

Waarom is het logisch 

dat Popper dit zegt: 

Plichtethiek

Iets doen met de moreel juiste INTENTIE!

- Categorisch Imperatief

Welke vraag moet je jezelf stellen 

voorafgaan aan jouw handelen?

Plichtethiek

Categorisch imperatief gaat uit van:

autonoom handelend mens

baseert handelen op eigen rede

-> wat als mijn eigen stelregel, een algemene wet wordt?

Universele norm

De morele waarde van de handeling ligt dus niet in het effect dat ervan verwacht wordt. 

Maar hoe gaat de plichtethiek om met het kwaad 

... en hoe weegt ze dit af tegen het grote(re) kwaad?

John Rawls over rechtvaardigheid

Mensen zijn fundamenteel gelijkwaardig.

Verplichte herverdeling op basis van een vrijwillige keuze?

Rechtvaardigheid: Rawls 'sluier van onwetendheid'

John Rawls over rechtvaardigheid

Deel 2 over de positieve invulling van het vrijheidsbegrip

Twee beginselen:

1. Elke persoon dient een gelijk recht te hebben op het meest uitgebreide stelsel van gelijke fundamentele vrijheden, dat verenigbaar is met een vergelijkbaar stelsel van vrijheden voor anderen. 

2. Sociale en economische ongelijkheden dienen zo te worden geordend dat ze zowel (a) het meest ten goede komen aan de minst bevoordeelden als (b) verbonden zijn aan ambten en posities die voor allen toegankelijk zijn onder voorwaarden van billijke gelijkheid van kansen. 

Samenvattend?

In welk ethisch systeem kun jij je vinden?

Wat sprak je aan? 

(bewaar dit voor in je portfolio)

Waarin verschilt ethiek van recht?

Welke factoren hebben ervoor gezorgd dat er meer noodzaak is tot reflectie?

Media-ethiek

Brede en smalle ethiek

Ethiek en recht

Inductief in plaats van deductief

Beroepsethiek?!

Noodzaak tot reflectie?

ICT heeft invloed op de manier waarop journalisten hun beroep (kunnen) uitoefenen.

Invloed dominante beeldcultuur.

Commerciële druk.

Vervaging van grenzen tussen informatie en vermaak.

Welke taak heeft de pers?

A truthful, comprehensive and intelligent account of the day’s events in a context which gives them meaning.

Podium voor het uiten van opinie en kritiek.

Representatief beeld van de groepen uit de samenleving.

Presentatie van de doelen en waarden van de samenleving.

Toegang tot de kennis van vandaag.

Rekening houdend met

Normen op verschillende niveaus:

  

Aan welke niveaus zou je kunnen denken?

Wat hebben we nu gedaan?

In vogelvlucht deel I en II behandeld

Hoe nu verder?

Lees het boek, maar nu ook echt

Bestel het andere boek

Denk na over de keuze voor een hoofdstuk

Vergelijk

Lees van twee studenten hun 200 woorden.

Vergelijk hun teksten met elkaar en met jouw tekst.

Waar lees je overeenkomsten en waar lees je verschillen?

Beargumenteer jouw keuze ten opzichte van hun argumentatie.

Herhaling: opdracht

Verzameling opdrachten met daarin:

- Analyse van een ethisch vraagstuk over media

- PechaKucha

- Lesmateriaal debatles

Doel II: de LKT

De landelijke kennistoets over de Kennisbasis Maatschappijleer

Wie heeft de tekst bij domein 3 al eens gelezen?

Ter voorbereiding

Lees de tekst en markeer op enigerlei wijze de zaken die (nog) niet voldoende aan bod gekomen zijn. 

Welke doelen kun jij voor jezelf stellen voor deze periode?

Wat zou ik daarin kunnen betekenen?