4.1 tijdlijn van het leven

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

LEERDOELEN

4.1 - ontwikkeling van het leven

* je weet uit welke periode de eerste levende organismen op aarde stammen

* je kunt het ontstaan van prokaryoten en eukaryoten beschrijven

* je kunt het ordeningssysteem van organismen beschrijven en toepassen

* je kent de vorm en functie van organische en anorganische stoffen

* je weet wat autotrofe en heterotrofe organismen zijn 

LESDOELEN

4.1 - ontwikkeling van het leven

* je hebt een CONCEPT - map gemaakt van paragraaf 1 (met de leerdoelen in het achterhoofd)

* je hebt aan de opdrachten gewerkt (is ook HW): 2, 5 t/m 16

volgende les: PROKARYOTEN! <3

tijdlijn geschiedenis van het leven 

chemische evolutie

oeratmosfeer

(an)organische stoffen

Miller-Urey-experiment

oersoep

zelforganisatie

black smokers

prokaryoten

(an)aeroob

(cyano)bacteriën

heterotroof en autotroof

eukaryoten

endosymbiosetheorie

biodiversiteit

archaea

taxon en genus

species

binaire naamgeving

geslachtsnaam

soortaanduiding

www.vox.com

aantekening bij film

* minstens 12 momenten

* foto inleveren op de ELO

Vind je dat er genoeg aandacht is voor de oorlog in Oekraïne?
Wat zijn jouw gedachten over deze oorlog?

Wat is een organische stof?
Geef 4 kenmerken!

organisch en anorganisch

biologiepagina.nl

Zijn bacteriën prokaryoot of eukaryoot?

1. Eukaryoot
2. Prokaryoot

Een eukaryoot: Wat is waar?

1. Is klein ten opzichte van een prokaryoot
2. Heeft altijd een celwand
3. Bevat complexe celstructuren, zoals een celkern
4. Het DNA ligt los in de cel

heterotroof

Organismen die:

* organische stoffen omzetten in andere organische stoffen
* afhankelijk zijn van andere organismen voor hun voeding
- bacteriën, schimmels en dieren zijn heterotroof

eterotroof en autotroof 

autotroof

* planten zijn foto-autotroof: zij maken zelf organische stoffen (autotroof) met behulp van zonlicht (foto)

* anorganische stoffen           organische stoffen

Domeinen

Eukaryoten

• cellen hebben een celkern
• rijk van de dieren
  
• rijk van de planten
• rijk van de schimmels

Bacteriën

• altijd eencellig
• GEEN celkern: prokaryoot

Archea

• altijd eencellig
• GEEN celkern: prokaryoot
• anders dan bacteriën op moleculair niveau

schimmel

plant

dier

bacterie

archeon

Geef een eencellige plant, eencellige schimmel of eencellig dier!

Een autotroof kan

1. ... zelfvoedend zijn
2. ... uit organische stoffen organische stoffen maken
3. ...uit anorganische stoffen organische stoffen maken
4. .

Welke van de hieronder genoemde groepen bevat organismen die onderling het meest verwant zijn?

1. geslacht
2. orde
3. soort
4. klasse

Welke dieren uit de
afbeelding zijn gewervelden?

1. 1 en 5
2. 3 en 5
3. 3, 5 en 6
4. 3 en 6

Bacteriën delen zich bij gunstige omstandigheden ieder half uur. Hoeveel bacteriën zijn er uit één bacterie ontstaan na drie uur?

Bekijk de afbeelding. Hoort de dividivi tot de
sporenplanten of tot de zaadplanten?
Uit welke informatie uit de tekst kun je
dat afleiden?

binaire naamgeving

Soorten krijgen een wetenschappelijke naam: de binaire naamgeving.

* geslachtsnaam + soortaanduiding
* geslachtsnaam is voorop, met grote letter
* soortaanduiding is achterop, met kleine letter.

- Bijvoorbeeld: Ursus arctos (bruine beer)