§2.3 celmembranen en transport

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

welk soort organisme?

- celwand

- geen bladgroenkorrels

-geen celkern

vandaag

§2.3 celmembranen en transport

startvraag

Wat is de naam en functie van dit organel?

--> Hoe noemen we deze situatie?

           Celmembraan  (Binas  79D)

Functie: 

regelen welke stoffen in en uit de cel gaan/ blijven

celmembraan BINAS 79D

dubbele laag fosfolipiden

transporteiwitten 

hydrofobe staart en hydrofiele kop

transport door de celmembraan

Passief transport  (kost geen energie)  
1: diffusie  (CO2, O2, vetzuren)
2:  Gefaciliteerd transport  (diffusie door speciale eiwitpoorten)
(water (= osmose), glucose, ionen (Na+, K+))

Actief transport (kost energie, ionen en grote moleculen tegen de concentratie gradiënt in, transporteiwitten)

endocytose  (de cel in) actief transport

fagocytose: grote deeltjes

exocytose (de cel uit)

passief transport (diffusie, gefaciliteerd transport, osmose)

actief transport

endocytose    exocytose

osmose

hoge osmotische waarde, lage osmotische waarde

hypertoon, hypotoon, isotoon

turgor, plasmolyse, lysis

§2.3

zelf aan het werk met

osmose werkblad

opgaven maken en nakijken

toetsanalyse afmaken

deze les

kort: celmembraan bouw

diffusie

osmose

plasmolyse en turgor

celmembraan BINAS 79D

Functie

Regelen

welke stoffen de cel in en uitgaan.

celmembraan

= semipermeabel / selectief permeabel

Niet alle stoffen kunnen de cel in of uit.

Water kan altijd vrij in en uit de cel.

Water transporteiwitten/ waterkanalen staan altijd open.

Diffusie

osmose

                       plasmolyse

            turgor

lage 

osmotische 

waarde

"lage concentratie"

hoge osmotisch waarde

"hoge concentratie"

OSMOSE
= verplaatsing van water door een semipermeabel membraan (celmembraan)

osmotische waarde van een oplossing

wordt bepaald door de hoeveelheid opgeloste deeltjes
= 0 Pa   bij zuiver water

Let op!
oplosbare zouten splitsen in 2 of meer ionen !
1 mol glucose                              1 mol NaCl

water gaat altijd de kant op van de hoge osmotische waarde

= Veel opgeloste stoffen/ hoge concentratie

Salt sucks!!!

Vloeistoffen met elkaar vergelijken

isotoon = dezelfde osmotische waarde
hypertoon = een hogere osmotische waarde
hypotoon = een lagere osmotische waarde

isotoon

osmose dierlijke cel

knapt open

krimpt

4 rijken (BINAS)

Planten, schimmels en bacterien hebben een ook nog 
                             een  celwand. ( voor stevigheid)

compleet permeabel,

                 zo lek als een mand

osmose in een plantencel: turgor en plasmolyse

celwand

celmembraan

passief transport

actief transport

endocytose.    exocytose

osmose

hoge osmotische waarde, lage osmotische waarde

hypertoon, hypotoon, isotoon

turgor, plasmolyse

Vorige les

vind je dit moeilijk?

Dan studiewijzer week 48

Extra informatie: filmpje, pdf

Oefenopgaven maken

vragen stellen!