Energie

• Dienstverlening en Producten
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3,4

Energie

Lesdoelen:

• Je weet wat calorieën en joules zijn.
• Ik kan opnoemen hoeveel energie een jongen/ meisje nodig heeft
• Ik kan omrekenen tussen calorieën en joule

Energie

• Bij verbranding komt energie vrij in de vorm van warmte en licht
  
• Ook in je lichaam komt energie vrij bij verbranding van voedsel. Dit wordt gebruikt voor beweging en hitte
  

verschil calorie / joule

Een calorie is een eenheid van energie. Formeel is 1 calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om 1 gram water 1 graad op te warmen. Dus 1 kcal (kilocalorie) is nodig om een liter water één graad te verwarmen.

Energie wordt ook wel uitgedrukt in Joule. Eén Joule is ongeveer de energie die nodig is om 1 liter frisdrank 10 cm op te tillen. Dat is niet veel energie.

De verhouding tussen calorie en Joule is als volgt: 1 calorie = 4,1868 Joule.

Hoeveelheid energie

Voedsel bevat energie
Energie kun je meten

• Joule (J)
• Calorie (cal)
• 1 cal = 4,2 J
• 1 kcal = 4,2 kJ

Voedsel

• Op etiketten van voedingswaarden staat bij hoeveel energie er bij verbranding in je lichaam vrij komt.
  
• 100 gram pindakaas = 2 690 kJ
  
• Bij voedsel wordt energie 

       ook aangegeven in 
       kilocalorien (kcal)
        1kcal = 4,2 kJ

Een rijstwafel levert 30 kcal.
Hoeveel KJ is dat?

Hoeveelheid energie

De hoeveelheid energie die vrijkomt na het eten van voedingsstoffen, noemen we kilojoules (kJ)/ kilocalorie (kcal)

Voor elke beweging die je lichaam maakt is een hoeveelheid energie nodig. Zelfs al doe je helemaal niets, dan heb je toch nog energie nodig. Je hart klopt, je darmen werken en je haalt adem. Dat kost energie.

Hoeveel energie heb je nodig?

Hoeveel energie je nodig hebt, hangt af van:

1. Wat je doet ( sportman, 
2. Hoe oud je bent 
3. Of je een man of een vrouw bent 

Energie in voedsel wordt aangegeven met kilojoule (kJ) of kilocalorie (kcal).

Wat gebeurt er als je meer energie binnen krijgt dan je verbrandt?

gezond !?

defenitie gezond ?

Goede voeding zorgt voor genoeg energie en voedingsstoffen voor uw lichaam: eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines, mineralen, vezels en voldoende vocht.  Deze gebruik je als brand-/bouw- en beschermende stof .

Met goede voeding verklein je de kans op problemen wbt. groei, ziekten en meestal voel je je fitter.

gezond vs ongezond

-Bij chips wordt bijvoorbeeld gedacht aan zout, knapperig, smaakvol en daarnaast ook aan gezelligheid. Gezonde voeding, zoals komkommer, wordt eerder gelinkt aan fysieke eigenschappen, zoals de lengte, de kleur of het feit dat deze aan een plant groeit en gezond is."

-Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft meer dan 50% van de bevolking overgewicht of lijdt aan obesitas.

waarom denk jij dat mensen onbewust voorkeur hebben voor ongezond eten?

Wat heeft jouw lijf nodig?

bouwstoffen

brandstoffen

beschermende stoffen

en niet al te veel reserve stoffen

Energiebehoefte

Energiebehoefte = hoeveel energie (kcal) je dagelijks nodig hebt

• geslacht
• leeftijd
• lichaamsgrootte
• lichamelijke inspanning
• klimaat/seizoen

Hoeveel kcal ?

Volgende dia een overzicht, hoeveel kcal je ongeveer binnen mag/moet krijgen, volgens het voedingscentrum.

https:

veel vs. minder kcal in tussendoortjes

Je weet:

-hoeveel  kcal jevbinnen mag krijgen per dag (afh. van veel factoren)

-hoeveel kcal ontbijt, middageten, avondeten en drinken ongeveer opleveren

Dan weet je hoeveel ruimte je hebt voor een tussendoortje/ iets lekkers.

                                                               TOCH ?

op de volgende dia een link naar een site waar de kcal van tussendoortje  per 100 gram worden aangeveven

Hoe voorkom je voedselbederf?

De methoden om je voedstel langer houdbaar te houden (te conserveren) zijn als volgt:
1. Steriliseren: Lange tijd verhitten op 100  °C.
2. Pasteuriseren: Korte tijd verhitten op 72  °C
3. Conserveermiddelen: Zout, zuiker, azijn of andere conserveermiddelen 
4. Vacuüm verpakken: Luchtdicht, zonder zuurstof verpakken.
5. Invriezen: Bewaren onder een temperatuur van -12  °C
6. Drogen: Zo veel mogelijk water onttrekken.

Hoe voorkom
je voedselbederf?

Welke voedingsstof(fen) zijn brandstoffen?

1. alle voedingsstoffen
2. koolhydraten
3. mineralen
4. eiwitten

Wat ga je doen?

-Ga naar wwje.nl

-Maak de opdrachten van "Houd je energie in balans" 

   (minimale score  6.0)

-Ben je klaar? Bekijk de scores van de andere lessen. Zorg dat deze ook minimaal een score van 6.0 hebben.

je kan nu toepassen

-waardoor eetgewoonten bepaald worden

-wat de defenitie van gezond is 

-waarvoor voedingstoffen gebruikt worden

-hoeveel energie je binnen mag krijgen en waarvoor deze gebruikt wordt

-hoe je de concurrentie met bacterien en schimmels kunt winnen

Annette verbruikt 8400 kJ per dag aan energie. Hoeveel kcal aan energie moet Annette binnenkrijgen?

1. 200 kcal
2. 420 kcal
3. 2000 kcal
4. 4200 kcal

Geef aan wie de meeste energie in kcal nodig heeft:

1. Annie (78 jaar) maakt een foto-album
2. Jos (44 jaar) werkt de hele dag op kantoor
3. Dion (14 jaar) op school en moet 10 km fietsen
4. Lara (13 jaar) is de hele dag aan het netflixen

Martin (58 jaar) weegt 62 kg. Hij is 192 cm lang. Geef aan of Martin gezond gewicht heeft of niet. Laat je berekening zien.

32 kJ = ... J

1. 0,032
2. 0,32
3. 32
4. 32 000

2690 kJ = ... kcal

1. 2,69
2. 11,298
3. 640
4. 11 298

Hoeveel kJ is 500 kcal?

1. 119
2. 0,5
3. 500
4. 2 100

Energie in voedsel

• Dit wordt meestal aangegeven in kilojoule per 100 gram (kJ/100g) en dranken in kJ/100ml
  
• Voedingswaarde= verbrandingswarmte van voedsel
  
• Van alle voedingstoffen gebruikt het lichaam
  
• koolhydraten, vetten en eiwitten voor verbranding
  
• 1g eiwit/ koolhydraten = 17kJ
  
• 1g vet = 38 kJ
  

Voedingswaarde op een etiket betekent hetzelfde als verbrandingswarmte.

1. waar
2. niet waar

1kcal is gelijk aan 4,2 kJ

1. waar
2. niet waar

De brandstoffen in voedsel zijn eiwitten, vetten en waterstof.

1. waar
2. niet waar

De verbrandingswarmte van vet is hoger dan die van koolhydraten.

1. waar
2. niet waar

Wat ga je doen?

-Ga naar de studiewijzer en bekijk de filmpjes.

-Ga naar wwje.nl

-Maak de opdrachten van "Eet niks te veel" 

   (minimale score  6.0)

-Ben je klaar? Bekijk de scores van de andere lessen. Zorg dat deze ook minimaal een score van 6.0 hebben.

Wat heb je
vandaag geleerd?