Les 4 Conflictgedrag én solitair/groepen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

DOEL

Je kunt de verschillende vormen van conflictgedrag in een willekeurige situatie herkennen en van elkaar onderscheiden.

7.6

tegenstrijdige prikkels

conflictgedrag

• ambivalent: dier vertoont afwisselend tegengesteld gedrag
• omgericht: dier richt het gedrag op een ander object/dier dan het object/dier dat het gedrag veroorzaakt.
• oversprong: dier vertoont gedrag uit een niet relevant gedragssysteem

Gedragssystemen zijn o.a.

• Fourageergedrag (voedsel zoeken)
• Poetsgedrag
• Vluchtgedrag
• Exploratief gedrag (onderzoeken/verkennen)
• Sociaal gedrag, oa

           -voortplantingsgedrag
           -teritoriumgedrag

 

Afgaand op beide filmpjes, is het oorbijten in de bio-industrie ambivalent, omgericht, of oversprong gedrag?

Hoeveel sterren zou jij de stal van Wageningen Universiteit geven? Leg uit waarom.

Hier was sprake van

1. ambivalent gedrag
2. omgericht gedrag
3. overspronggedrag
4. normaal gedraag

7.5 leerdoelen

Ik kan

• uitleggen wat een solitaire en sociale leefwijze inhoudt, de voor- en de nadelen noemen, voorbeelden noemen en herkennen.

succescriteria

• je kunt de definitie van de volgende begrippen uitleggen: solitaire leefwijze, sociale leefwijze, dominant gedrag, onderworpen gedrag, rangorde/ pikorde. 
  


• je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen
• je kunt de (examen)vragen over dit onderwerp goed (bijna foutloos) maken

solitaire leefwijze

Ze leven alleen, alleen contact met soortgenoten in verband met de voortplanting.

Lastig te zien in het wild omdat ze maar alleen zijn en zich meestal goed verstoppen uit bescherming (ze hebben niet de bescherming van de groep).

sociale leefwijze

dieren die in groepen samenleven

nadelen

• voedsel delen met je groepsgenoten;
  
• grotere kans op het oplopen van ziekte of parasiet
  
• erop vertrouwen dat je groepsgenoten je niet bedriegen (bijvoorbeeld hun eieren in jouw nest leggen,  of paren met jouw partner).
  

voordelen

• samen beter je jongen beschermen
  
• predator eerder opgemerkt en kan door een groep beter verjaagd worden dan door een individu
  
• voor sommige soorten voedsel kun je samenwerken
  

rangorde

Rangorde = ieder groepslid heeft een bepaalde positie.

Vaak één leider die alles bepaald, met alle vrouwtjes paart maar ook de groep beschermd.

D.m.v. dominant gedrag en onderworpen gedrag (tegenovergestelde van dominant) is de rangorde duidelijk. Dit voorkomt gevechten.

Dieren kunnen soms opklimmen of zakken in de rangorde. 

Bij kippen noem je het een pikorde. 

aan de slag

Maak een begrippenlijst van 7.5

Maak de toetsvragen over 7.3 t/m 7.5 en kijk deze na

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen.