H3 lezen opdracht 3 bespreken + 4 maken. Start H4 woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Woordenschat

H4 woordenschat
Voor - en achtervoegsels

Wat gaan we doen?

1. Oefentoets bespreken (herhaling vorige les)

2. Nieuw lesdoel

3. Uitleg

4. Aan de slag

5. Controle lesdoel

Lesdoel

Je kunt uitleggen wat voor- en achtervoegsels zijn én hier voorbeelden van geven. 

Belangrijke begrippen

• Voorvoegsel
• Achtervoegsel
• Grondwoorden (of: kernwoorden)

voorvoegsel + grondwoord + achtervoegsel

            ont       +     vlam     +    baar 

              ge       +     berg     +    te 

Voorvoegsel (1)

- een stukje voor het woord

- daardoor verandert het woord van betekenis
- kan je helpen om de betekenis van een woord te vinden 

Bijvoorbeeld: 

on (=voorvoegsel) + rustig = onrustig

Voorvoegsel (2)

Bijvoorbeeld:

her (= voorvoegsel) + gebruiken = hergebruiken    her = opnieuw

mis + dragen = misdragen    mis = verkeerd, fout 

non + fictie = nonfictie    non = niet, zonder 

ex + vriend = exvriend    ex = niet meer 

on + zeker = onzeker     on = niet 

Een (kern)woord met een voorvoegsel noemen we een afleiding.

Achtervoegsels (1)

Er zijn veel woorden die eindigen op -heid, -lijk, -ing, -ig, -er, -erd, -aar, -aard, -baar, -rik of -isch . 

Deze korte stukjes zijn achtervoegsels,
je schrijft ze altijd op dezelfde manier. 

Vrolijk

achtervoegsels zet je altijd achter een woord, zoals het woord zelf al aangeeft: achtervoegsels. Het gaat dus om het laatste deel van een woord.

Achtervoegsels

Achtervoegsels zijn vaste stukjes aan het eind van een woord. 

Achtervoegsels zeggen iets over het woord waar ze achter staan. 

Vervangbaar, blijheid, kinderlijk

-baar: zegt wat je ermee kunt doen.

-heid: zegt iets over hoe iemand of iets is.

-lijk: zegt wat van of voor iemand of iets is.

Voorbeelden van achtervoegsels:

-je, -tje, -pje, -kje : autootje, zomerkoninkje
-loos :geluidloos, achteloos
-ig : prachtig, doorzichtig
-achtig : zoethoutachtig, geelachtig
-schap : vriendschap, draagmoederschap
-heid : schoonheid, traagheid
-lijk : koninklijk, hoofdzakelijk

grondwoord (of: kernwoord)

Een grondwoord is een woord waarbij je een voorvoegsel en achtervoegsel kunt schrijven.

ongebruik(e)lijk

Door te kijken naar een grondwoord, voorvoegsel en achtervoegsel kun je de betekenis van een woord achterhalen.

Aan de slag!

Je maakt opdracht 1 t/m 3 (blz. 102)

Je werkt 15-20 min (samenwerken mag)

Klaar? Lees verder in je leesboek

Wat is het voorvoegsel van: geblaf

Wat is het achtervoegsel van: beestachtig