ontwikkelingspsychologie week 1 eehk

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

ontwikkelingspsychologie 

lesdoelen voor vandaag

- je weet aan het einde van de les wat ontwikkelingspsychologie inhoudt.....

- je weet wat ontwikkelingsgebieden, ontwikkelingstaken en ontwikkelingsfasen zijn......

Ontwikkelingspsychologie?

Programma

Ontwikkeling van 0 tot 100

Ontwikkelingsstoornissen 

Psychopathologie

Boek (methode)

Zie MBO webshop

Afronding:

Ontwikkeling: nature-nurture

Mick

Word je wie je bent door je opvoeding of door je aanleg?

Ontwikkeling ontstaat door drie processen. Welke processen zijn dit?

Hoe mensen zich ontwikkelen

Vooruitgang - Achteruitgang

3 processen:

Groeiproces

Leerproces

Rijpingsproces (geen invloed)

Hoe mensen zich ontwikkelen

groeiprocessen: dit betreft de lichamelijke groei die het gevolg is van celdeling;

leerprocessen: dit betreft het verwerven van theoretische, praktische                                                        en sociaal-emotionele kennis en vaardigheden;

rijpingsprocessen, kortweg rijping: dit betreft het ‘ergens aan toe zijn’, je bent er wel of niet aan toe om iets te leren.

Factoren die de ontwikkeling bepalen 

1. Interne factoren (aanleg) 
2. Externe factoren (directe  omgeving) 
3. Zelfbepaling  (eigen keuzes maken) 

Iedere ontwikkeling is uniek door deze factoren. 

Interne factoren (aanleg) 

• Genetisch 
• Uiterlijk, intelligentie
• Aanleg (sport, muziek, cijfers)   

Externe factoren 

• Directe omgeving (gezin, buurt)
• Sociale en economische factoren (armoede, rijkdom) 
• Culturele factoren (waarden en normen, samenleving)  
• Ingrijpende levensgebeurtenissen (overlijden, verhuizen) 

Welke voorwaarden denk jij dat er nodig zijn voor een kind om tot ontwikkeling te komen?

Voorwaarden voor ontwikkeling

• Veilig en vertrouwd (Harlow,1958)
• Verbaal en non- verbaal contact
• Stimulerende omgeving (positief, zelfvertrouwen)
• Zelf onderzoeken
• Spelen
• Bewegingsvrijheid
• Veiligheid en grenzen

Interne factoren

Externe factoren

Directe omgeving

Aangeboren

Erfelijkheid

Culturele factoren

Ingrijpende levens-gebeurtenissen

begrippen:

ontwikkelingsfasen

ontwikkelingsgebieden

Ontwikkelingstaken

Opdracht ontwikkelfasen: 

 Baby 

 Peuter 

 Kleuter 

 Schoolkind

 Puber 

 Adolescent 

 Volwassene 

 Oudere mens 

Schrijf voor jezelf op welke leeftijden erbij de doelgroepen horen

 De ontwikkelingsfasen 

• Ongeboren kind (prenatale fase: 40 weken)
•  Baby (0-18 maanden)
  
•  Peuter (18 maanden-4 jaar)
  
•  Kleuter (4-6 jaar)
  
•  Schoolkind (6-12 jaar)
  
•  Puber (12-17 jaar)
  
•  Adolescent (17-25 jaar)
  
•  Volwassene (25-67 jaar)
  
•  Oudere mens (67 jaar en ouder)
  

ontwikkelingsgebieden

cognitief

persoonlijkheid

sociaal

fysiek(lichamelijk)

emotioneel

seksueel

Aspecten van de ontwikkeling

cdn1.suno.ai

Ontwikkelingstaken

Ontwikkelingstaken: stappen die ieder kind (0-19 jaar) in zijn ontwikkeling moet nemen om een stap verder te komen in die ontwikkeling.

Voorbeeld

Een ontwikkelingstaak van de baby is bijvoorbeeld het leren communiceren. Als een baby erin slaagt deze ontwikkelingstaak goed uit te voeren, is hij competenter geworden. Een nieuwe ontwikkelingstaak wacht op hem: het leren begrijpen van de wereld. Ook het goed uitvoeren van deze ontwikkelingstaak maakt hem weer competenter.

Ontwikkelings-taken 

• Opbouw van vaardigheden
• Eerst zitten, staan, lopen
• Eerst letters, woorden,
    lezen  

Ontwikkeling stimuleren door iets aan te bieden wat het kind nog nét niet kan. 

1. Zoek een foto op van een ontwikkelingstaak.

Ontwikkelingstaken 

Welke ontwikkelingstaken zijn dit?

Ontwikkelingsaspecten

De geschiedenis

Het denken over sociale en geestelijke veranderingen  al heel oud (400jr v. Cr.)

17e eeuw ideeën over opvoeding en ontwikkeling van kinderen

De geschiedenis

In de 20e eeuw 'ontwikkelingspsychologie' ontstaan

* Jean Piaget (1896-1980) 

* Erik Erikson (1902-1994) 

* Sigmund  en Anna  Freud, 

Jean Piaget

(1896-1980)

De eerste psycholoog die zich verdiepte in de verstandelijke ontwikkeling van kinderen

00:36

De cognitieve ontwikkeling = ?

1. Sensomotorische
2. leren lopen en fietsen
3. Verstandelijke
4. Spreken en luisteren

02:44

wat weet je over sensomotorische ontwikkeling

06:18

benoem de fases van Piaget

Erik Erikson

(1902-1994)

Beschreef verschillende stadia in de psychosociale ontwikkeling. Ieder stadium kent een 'conflict'

Opdracht

Ga op internet naar de video:

 De 8 ontwikkelingsfasen van Erik Erikson. 

Zet je geluid uit en bekijk het filmpje. 

Maak een korte samenvatting van wat je gezien en gehoord hebt.

Wat heb je onthouden van het filmpje?

Karim kiest voor de opleiding maatschappelijke zorg. Zijn ouders vinden het een meidenopleiding. Toch zet Karim door. Dit is een voorbeeld van

1. intern
2. extern
3. zelfbepaling

Joram spreekt Fries. Thuis spraken ze dat gewoonlijk. Dit is een voorbeeld van

1. Intern
2. Extern
3. Zelfbepaling

Wat is een voorbeeld van cognitieve ontwikkeling?

1. Het ontwikkelen van sociale vaardigheden
2. Het leren fietsen
3. Het leren van taalvaardigheden
4. Het ontwikkelen van motorische vaardigheden

Op welk gebied vindt de emotionele ontwikkeling plaats?

1. Het ontwikkelen van fijne motoriek
2. Het ervaren en uiten van emoties
3. Het ontwikkelen van rekenvaardigheden
4. Het leren schrijven

Wat hoort bij de sociaal-emotionele ontwikkeling?

1. Het verbeteren van geheugen
2. Het leren lezen
3. Het ontwikkelen van vriendschappen
4. Het ontwikkelen van grove motoriek

Wat is een voorbeeld van de fysieke ontwikkeling?

1. Het groeien in lengte
2. Het verbeteren van concentratie
3. Het ontwikkelen van leervaardigheden
4. Het ontwikkelen van creativiteit

Wat is het eerste stadium in Piagets theorie van de cognitieve ontwikkeling?

1. Sensorimotorisch stadium
2. Concreet-operationeel stadium
3. Preoperationeel stadium
4. Formeel-operationeel stadium

Op welke leeftijd begint het concreet-operationeel stadium volgens Piaget?

1. 2-7 jaar
2. Ongeveer 7 jaar
3. Vanaf 12 jaar
4. 0-2 jaar

Wat is het laatste stadium in Piagets theorie van de cognitieve ontwikkeling?

1. Formeel-operationeel stadium
2. Concreet-operationeel stadium
3. Sensorimotorisch stadium
4. Preoperationeel stadium

Opdracht: Factoren die je ontwikkeling bepalen

1. Interne factoren (aanleg/ genen): Geef 4 voorbeelden  van interne factoren die invloed hebben op je ontwikkeling

2. Externe Factoren (omgevingsfactoren): Geef 5 voorbeelden van omgevingsfactoren/ externe factoren die invloed hebben op je ontwikkeling

3. Zelfbepaling: Geef 3 voorbeelden van zelfbepaling die invloed hebben op je ontwikkeling

Hechtingsstijlen

Volgens Ainsworth zijn er 4 hechtingsstijlen:

Type A: Onveilig-vermijdend gehechte kinderen: gehechtheid geminimaliseerd, ervaren ouder relatief vaak afwijzend, zakelijk of weinig sensitief is. Ze negeren of vermijden de opvoeder en gedragen zich (prematuur) zelfstandig.

Type B: Veilig gehechte kinderen: Goede balans tussen exploratiedrang en gehechtheidsgedrag. Exploreren -> angstig -> toenadering bij terugkomst->  exploreren. Ouders zijn sensitief, coöperatief en toegankelijk.

Type C: Onveilig-afwerend (ambivalent) gehechte kinderen: heel veel toenadering bij de opvoeder, weinig geneigd om zelfstandig activiteiten uit te voeren. De afwezigheid van de opvoeder -> angst. Terugkeer -> boosheid en verontwaardiging. De opvoeder is vaak inconsequent sensitief, onvoorspelbaar voor het kind en afwezig op cruciale momenten.

Type D: Gedesorganiseerd gehechte kinderen: gedrag met kenmerken van hechtingstype A en C. Zoeken toenadering tot de ouder -> stress en angst. De omgang met de ouder is vaak inconsequent geweest en onvoorspelbaar. Vaak sprake van trauma's of andere ingrijpende gebeurtenissen.

Wat gebeurt er als hier niet sprake van een veilige hechting?

Hechtingsstijlen

Type A: Onveilig-vermijdend gehechte kinderen: gehechtheid geminimaliseerd, ervaren ouder relatief vaak afwijzend, zakelijk of weinig sensitief is. Ze negeren of vermijden de opvoeder en gedragen zich (prematuur) zelfstandig.

Type B: Veilig gehechte kinderen: Goede balans tussen exploratiedrang en gehechtheidsgedrag. Exploreren -> angstig -> toenadering bij terugkomst->  exploreren. Ouders zijn sensitief, coöperatief en toegankelijk.

Type C: Onveilig-afwerend (ambivalent) gehechte kinderen: heel veel toenadering bij de opvoeder, weinig geneigd om zelfstandig activiteiten uit te voeren. De afwezigheid van de opvoeder -> angst. Terugkeer -> boosheid en verontwaardiging. De opvoeder is vaak inconsequent sensitief, onvoorspelbaar voor het kind en afwezig op cruciale momenten.

Type D: Gedesorganiseerd gehechte kinderen: gedrag met kenmerken van hechtingstype A en C. Zoeken toenadering tot de ouder -> stress en angst. De omgang met de ouder is vaak inconsequent geweest en onvoorspelbaar. Vaak sprake van trauma's of andere ingrijpende gebeurtenissen.

(Ainsworth)

Om te kunnen mentaliseren moet u zich kunnen voorstellen wat andere mensen zouden kunnen denken of voelen, en begrijpen dat dit anders kan zijn dan wat u zelf denkt en voelt. Maar mentaliseren gaat ook over herkennen van uw eigen gedachten en gevoelens