cognitie en gedrag

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Voorbereiding les morgen 

Cognitie en gedrag 

Wat gaan we doen:

Voorbereiden op de les van morgen: cognitie en gedrag

Filmpje

vragen 

e-learning

Leerdoelen van vandaag:

onderzoeken wat cognitie en gedrag voor problemen kan geven

Er achter komen wat wij met ons eigen gedrag kunnen doen

Eerst zelf ontdekken/verdiepen

Lezen:

Ga naar hoofdstuk 3: Bij dementerenden is het doseren van prikkels is belangrijk (mag natuurlijk ook de rest van het stuk..) 

https://www.innovatiekringdementie.nl/files/downloads/

De_wondere_wereld_van_dementie_nw.pdf

Maak deze vragen 

1. Welke invloed heb jij op de omgeving waardoor het onbegrepen gedrag verminderd kan worden?

2. Wie betrek je hierbij?

3. welke tips zou jij geven aan een nieuwe student die voor het eerst op een afdeling komt? 

Free learning 

https://www.free-learning.nl/modules/probleemgedragII/index.html

Morgen de rest!

Wat gaan we doen vandaag?

Het hebben over cognitie en gedrag. 

Hoe gaan we er als professional mee om? 

Wat is ons plan? 

Leerdoelen:

Herkennen van cognitie en gedrag

Een plan kunnen maken over benadering

Wat is een gedragsprobleem?

Gedrag of emoties van de persoon met

dementie die door de persoon zelf en/of zijn

omgeving als moeilijk hanteerbaar worden

ervaren

Mogelijke oorzaken van gedragsproblemen

• Schade in de hersenen: psychiatrische symptomen

• Coping: hoe iemand omgaat met de ziekte

• Sociale omgeving: hoe anderen omgaan met de zorgvrager

• Ruimtelijke omgeving: te veel of te weinig prikkels

• Onvervulde behoeften

• Niet onderkende lichamelijke ziekten (bijvoorbeeld          blaasontsteking)

Stress en coping

• Gedragsproblemen zijn een manier om de stress die

veroorzaakt wordt door de dementie te verminderen

• Bijvoorbeeld je terugtrekken, geen initiatief meer

nemen, anderen beschuldigen, negatief zijn over

alles

Sociale omgeving

• Gedragsproblemen worden veroorzaakt door de

manier waarop anderen met de persoon met

dementie omgaan

• Persoonsondermijnende omgangsstrategieën

veroorzaken gedragsproblemen

• Bijvoorbeeld gevoelens ontkennen, iemand negeren,

kleinerend toespreken, alles uit handen nemen

Ruimtelijke omgeving

Gedragsproblemen als gevolg van te veel of te weinig prikkels in

de omgeving:

•Te veel prikkels: geluid, mensen, drukke inrichting, te veel op

tafel, onoverzichtelijk maken onrustig en angstig

•Te weinig prikkels: geen activiteiten, ziekenhuisachtige

omgeving maken apathisch

Omgevingsoorzaken van agitatie

• Fel licht

• Plotselinge bewegingen

• Harde of storende geluiden

• Pijnlijke of verstorende handelingen

• Deuren die op slot zijn

• Vage schaduwen

Zoek uit:

1. Wat is Grip?
2. Hoe pas je het toe?
3. Kan dit op jou stage?  

CVA/NAH– Persoonlijkheidsveranderingen

Veel personen die een CVA hebben gehad ondergaan een persoonlijkheidsverandering. 

 Door de neurologische veranderingen reageert de betrokkene anders, worden bepaalde karaktertrekken versterkt. 

Daarnaast kan er sprake zijn van gevoelens van verlies, onmacht of de frustraties. (Rouw)

Doordat de omgeving anders reageert op de persoonlijkheidsveranderingen, wordt de verwarring, frustratie of onzekerheid nog verder verstrekt.

Uitingen van gedrag: 

prikkelbaarheid, ongeduld;

emotionele labiliteit, sneloptredende boos- of triestheid;

impulsiviteit;

chaotisch gedrag of juist traagheid;

zelfoverschatting of juist angstige voorzichtigheid;

gebrek aan initiatief;

egocentrisme: de persoon kan zich niet meer verplaatsen in anderen;

verminderd ziekte-inzicht, soms ontkent de persoon dat hij iets mankeert;

onverschilligheid;

depressiviteit of juist overdreven opgewektheid.

Aan de slag:

Doorloop deze E-learning

https://cce.nl/e-learning/nah-en-daginvulling 

Wat heb je hiervan geleerd?
noem 2 dingen

5 stappen gedragsproblemen

Stap 1: Observeren van het gedrag

Stap 2 : Analyse van het probleemgedrag

maken volgens ABC methode

Stap 3:  Teambespreking (met familie)

Stap 4:  Alternatieve benaderingswijzen

verzinnen en uitproberen

Stap 5:  Evaluatie

ABC methode

A: Activiteit/gedrag

B: Beweger, wat eraan vooraf gaat 

                                        intern: binnenin de bewoner 

                                        extern: in de omgeving

C: Consequenties, gevolgen die het gedrag in stand houden

S: Samen bespreken

Nu praktisch: Stap 1 

 Observeren:

Een mevrouw loopt in het verpleeghuis de hele

dag voorwerpen te verzamelen van de

verzorgenden, uit de keuken of van andere

bewoners.

Ze stopt ze in haar tasje of brengt ze naar haar

kamer of legt ze weer ergens neer.

Stap 2 Analyse 

Actie:

• Rondlopen en verzamelen

BeWegers:

• Intern: ernstige dementie, jong, behoefte aan beweging en

dingen pakken

• Veel losliggende voorwerpen op de afdeling 

Consequenties:    • Dingen vinden en vast houden (+)

                                      • Personeel pakt dingen weer af (-)

                                      • Toename onrust (-)

Stap 3

Samen erover praten:

• Mevrouw heeft een (innerlijke) behoefte om rond te lopen en te verzamelen

• Dat is op zich een ‘normale’ behoefte

• De behoefte verhinderen helpt niet

• Afpakken maakt haar boos

• Uitleggen begrijpt ze niet

• Als de onrust toeneemt: ook nog valgevaar

Stap 4 Veranderen: Nieuwe Actie

Rondlopen en verzamelen zonder overlast voor anderen

Nieuwe BeWegers: 

• Voorwerpen buiten haar bereik houden
• Zorgen voor aantrekkelijke voorwerpen die zij wel mag       verzamelen 
• Mandjes in de gangen over de railing hangen met doosjes, knuffels en dergelijke

Veranderen (vervolg)

Nieuwe Consequenties

• Meenemen van spulletjes geeft prettig gevoel(+)

• Contact maken door aanraken, glimlachen, enz.

• Niet afpakken maar omruilen

Stap 5 Evalueren

• Mevrouw vindt het verzamelen van de nieuwe

voorwerpen prettig

• ‘s Avonds verzamelen de verzorgenden de

voorwerpen en doen ze terug in de mandjes

Nu zelf proberen: 

Casus Roepen

Maarten heeft een CVA gehad en zodra de verpleging uit de buurt is gaat hij heel hard "HELP  HELP" roepen.

Maarten zit in een rolstoel en heeft links een parese 

Roepen kenmerken van de persoon:

Roepen observatie:

Veel voorkomende Interne Bewegers
bij roepen:

Veel voorkomende Externe Bewegers zijn:

Consequenties die vaak niet helpen
bij roepen zijn:

Positieve interventies bij roepen zijn:

Leerdoelen gehaald? 

Het hebben over cognitie en gedrag.

Hoe gaan we er als professional mee om?

Wat is ons plan? 

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃