2.4 Schrijven en formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

In deze les:

• Voorlezen: boek
• Herhaling: verwijswoorden
• Zelfstandig maken:
  - Kader: opdracht 9 t/m 14 (blz. 116 t/m 119) van 2.4 Schrijven en formuleren.
  - Basis: opdrachten 9 t/m 12 op bladzijde 95 en 96.
  - TL:  opdracht 9 t/m 15 (blz. 123) van 2.4 Schrijven en formuleren

• Terugkijken

Doelen van deze les:

1. Aan het einde van de les kun je verwijswoorden gebruiken.
   
   
2. Aan het einde van de les kun je onderhoudende teksten schrijven

1.4 en 2.4 Schrijven en formuleren

verwijswoorden

Het woord 'dat' verwijst naar...

1. de -woorden
2. het-woorden
3. een hele zin
4. iets onbepaalds

Het woord 'die' verwijst naar...

1. de -woorden
2. het-woorden
3. een hele zin
4. iets onbepaalds

Het woord 'wat' verwijst naar...

1. de -woorden
2. een overtreffende trap
3. een hele zin
4. iets onbepaalds

"Mijn boodschappentas staat in de woonkamer," begon mijn moeder. "Wil jij die leegmaken? Waar verwijst 'die' naar?

1. mijn boodschappentas
2. de woonkamer
3. mijn moeder
4. leegmaken

Wat is het leukste wat je ooit gedaan hebt op vakantie?

Waar verwijst de tweede 'wat' naar?

1. vakantie
2. het leukste
3. wat
4. gedaan

Het raam in je slaapkamer staat nog open. Kun je dat dicht doen?

Waar verwijst 'dat' naar?

1. je
2. open
3. het raam in je slaapkamer
4. dicht doen

De woorden 'waarmee', 'waaronder' en 'waardoor' verwijzen naar...

1. dingen
2. personen

De woorden 'met wie', 'aan wie' en 'door wie' verwijzen naar...

1. dingen
2. personen

Een stofzuiger is een apparaat waarmee je heel gemakkelijk stof kunt opzuigen.

Waar verwijst 'waarmee' naar?

1. een stofzuiger
2. stof
3. een apparaat
4. opzuigen

De leraar aan wie ik veel heb te danken, werkt sinds kort op een andere school.

Waar verwijst 'aan wie' naar?

1. andere school
2. sinds kort
3. ik
4. de leraar

Kader maakt:

opdracht 9 t/m 14 (blz. 116 t/m 119) van 2.4 Schrijven en formuleren

Basis maakt:

opdracht 9 t/m 12 (blz. 95 en 96) van 2.4 Schrijven en formuleren

Aan de slag!

Kader maakt:

1.5 Woorden: opdracht 1 t/m 10 vanaf blz. 43

2.5 Woorden: opdracht 1 t/m 11 vanaf blz. 120

TL maakt:
1.5 Woorden: opdracht 6 t/m 15 op blz. 55 t/m 61
2.5 Woorden: opdracht 1 t/m 13 op blz. 134 t/m 143

Hoe spel je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd?

De persoonsvorm

De persoonsvorm (pv) is een werkwoord.

Mijn tante heeft vandaag gekookt.
Mijn tante had vandaag gekookt. 

Je vindt de persoonsvorm met de tijdproef. 

• Staat de zin in de tegenwoordige tijd? Zet hem dan in de verleden tijd.
  
• Staat een zin in de verleden tijd? Zet hem dan in de tegenwoordige tijd.

De hond ..... (graven) in de tuin.
Welk woord moet op de puntjes?

1. gravt
2. graavt
3. graaf
4. graaft

Marieke ..... (antwoorden) niet op de mail die ik haar stuurde.
Welk woord moet op de puntjes?

1. antwoordt
2. antwoord
3. antwoort
4. andwoort

........ (verliezen) jij bijna iedere wedstrijd dit seizoen?
Welk woord moet op de puntjes?

1. verliest
2. verliez
3. verlies
4. verliezen

Welke zin staat in de directe rede?

1. Jamil vertelde dat hij wat later zou komen.
2. Roxanne gaat iedere woensdag hockeyen.
3. Sean vroeg: "Kunnen we niet een andere keer afspreken?"
4. Ga je morgen met mij mee?

Mijn tante ...... (beginnen) gisteren meteen over mijn verjaardag.

Wat moet er op de puntjes komen?

1. beginde
2. beginden
3. begon
4. begonnen

Mijn moeder ..... (braden) het vlees op een laag vuurtje.

Wat moet er op de puntjes komen?

1. bradde
2. braadte
3. braade
4. braadde

Tegenwoordige tijd - ik

Is het werkwoord de persoonsvorm? En staat de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd? Dan gebruik je de ik-vorm als ‘ik’ voor of achter de persoonsvorm staat.

Tegenwoordige tijd - hij / zij of ze / het / u /

Bij alle andere persoonsvormen in het enkelvoud schrijf je de ik-vorm + t.

Tegenwoordige tijd - wij / zij / jullie (meervoud)

In het meervoud schrijf je de persoonsvorm zoals je het hele werkwoord schrijft.

Leestekens

Voorbeelden

Ga je vanmiddag mee naar het zwembad?

Ik vind dit echt niet leuk!

Esmee en Sarita gaan vanmiddag naar de bioscoop.

Voorbeelden

We gaan vanmiddag na school eerst naar Hamza, daarna naar Milan en vervolgens naar het centrum.

Ik was vandaag te laat, omdat de batterij van mijn wekker leeg was.

Doordat Dani mij verraadde, werd ik snel gevonden. 

Directe rede

Soms schrijf je in een tekst precies wat iemand zegt.

Je gebruikt dan de directe rede. 

De zin staat tussen aanhalingstekens.

Directe rede

Esmee belde en zei: "Ik kom iets later, want ik heb een lekke band.

In deze zin begint de directe rede na de dubbele punt. 

Directe rede

'Ik haal je wel op,' zei Tarik.

In deze zin eindigt de directe rede met een komma. 

Hoe zit het dan met de verleden tijd?

Verleden tijd bij sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden veranderen in de verleden tijd van klank. 

Verleden tijd bij zwakke werkwoorden

Gebruik het 't ex-kofschip als je niet weet of je -te(n) of -de(n) moet schrijven.

werkwoorden vervoegen

Aan de slag!

Kader maakt:

1.8 Spelling: opdracht 2, 4, 5 op blz. 67 en 68

2.8 Spelling: opdracht, 2, 3, 4, 6 op blz. 144 t/m 147

Basis maakt:

1.8 Spelling: opdracht 3, 5, 7 op blz. 57 t/m 59.

2.8 Spelling: opdracht 2, 5, 6 en 7 op blz. 116 t/m 118

TL maakt:
1.8 Spelling: opdracht 2, 3, 4,5, 6, 7 en 8 op blz. 78 t/m 82
2.8 Spelling: opdracht 2, 3, 5, 6, 9 en 10 op blz. 161 t/m 167