Tandheelkunde endo les 3

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Tandheelkunde

Endodontologie

Periode 5

Les 3

Programma

Lesweek 1: Introductieweek.

Lesweek 2: De pulpa, het wortelkanaal, functies, taak van de pulpa.

Lesweek 3: Pathologie van de pulpa en peri-apicale aandoeningen.

Lesweek 4: Diagnose en endodontische opening.

Lesweek 5: Endodontische behandeling: preparatie en reiniging van het wortelkanaal.

Lesweek 6: Endodontische behandeling: afsluiten van het wortelkanaal.

Lesweek 7: Bijzondere endodontische behandelingen.

Lesweek 8:Chirurgische endodontie.

Lesweek 9: Toets.

Lesdoelen

• Je weet hoe de diagnose van peri-apicale aandoeningen gesteld wordt. 
• Je weet wat DETI is en waar dit voor gebruikt wordt.
• Je kent de stappen van een endodontische opening.

Vorige les

• We kijken terug op vorige les door middel van quizvragen. 
• Hierin zijn ook jullie ingeleverde vragen verwerkt.

Wat is een ander woord voor ontsteking aan de zenuw van een tand of kies?

1. parodontitis
2. gingivitis
3. endodontitis
4. pulpitis

Welke soort pulpitis geeft geen klachten?

1. Reversibele pulpitits
2. Irreversibele pulpitis
3. Ze kunnen allebei zonder klachten zijn.
4. Ze geven allebei altijd wel klachten.

Als de zenuw van een tand geïrriteerd raakt door onvoldoende koeling tijdens het boren dan noem je dat:

1. Bacteriële irritatie
2. Mechanische irritatie
3. Thermische irritatie
4. Mechanische irritatie

Necrose is verkleuring van een tand doordat de zenuw is afgestorven.

1. Waar
2. Niet waar

Hoe noem je een acute pulpitis met pus en veel pijn?

1. Fistel
2. Abces

Hoe noem je het oplossen van een wortel aan de binnenkant van de tand of kies?

1. Interne wortelresorptie
2. Externe wortelresorptie

Opdracht

• We maken groepen van 5 personen.
•  Onderzoek op welke manier de diagnose van pulpa/peri-apicale aandoeningen wordt gesteld.
• Gebruik hiervoor: internet, je boek, je eigen ervaringen op stage.
• Benoem één iemand uit de groep die het woord gaat voeren.
• We bespreken de uitkomsten met elkaar.
• Doel: kennis delen.

Diagnose

• Anamnese: beschrijf de pijn, wanneer, op welke plaats.
• Intra oraal onderzoek: zijn er bijzonderheden zichtbaar in de mond?
• Koudetest met koud watje, warmtetest.
• Elektronische pulpatester.
• Percussietest, tikken op de tand of kies.
• Röntgenfoto.
• Proefboring.
• Proefverdoving. 
• Soms is het niet duidelijk, dan afwachten.

Wat betekent DETI?

1. Dutch Esthetic Twin Incident
2. Dutch Endodontic Toxic Inpact
3. Dutch Extraction Treatment Input
4. Dutch Endodontic Treatment Index

DETI

• Dutch Endodontic Treatment Index.
• Wordt gebruikt wanneer de diagnose van een wortelkanaalbehandeling gesteld is.
• Door middel van vragen wordt bepaald of de wortelkanaalbehandeling gecompliceerd is of niet.
• Classificatie A/B en moeilijkheidsgraad I, II of III.
• De tandarts kan dan goed inschatten of hij de wortelkanaalbehandeling zelf gaat doen of verwijst naar een endodontoloog.

Opdracht

• Kijk in duo's naar de complicaties die hiernaast zijn beschreven.
• Zoek op wat de complicaties betekenen.
• Heb je één of meerdere weleens gezien op je stage?
• We bespreken met elkaar.

Endodontische opening

• Om toegang te krijgen tot de wortelkanalen moet de kies open geboord worden.
• Dit is nodig om een ontsteking aan de pulpa te kunnen verhelpen (wortelkanaalbehandeling).
• Het doel is het onschadelijk maken van de inhoud van de pulpakamer en wortelkanalen zodat de ontsteking verdwijnt.

Opdracht

• Zet de stappen van de behandeling van een endodontische opening in de goede volgorde.
• De docent deelt de opdracht uit.
• We bespreken klassikaal. 
• Vul de cijfers in de juiste volgorde in op de volgende slide.

Juiste volgorde endodontische opening

Stap 1

Vóór de behandeling wordt een solo röntgenfoto van het te behandelen element gemaakt (beginfoto).

• De anatomie van de tand of kies is zichtbaar.
• De tandarts kan  met een speciale tool in het röntgenprogramma een meting maken van de lengte van het wortelkanaal.

Stap 2

Als het element vitaal is, wordt verdoving gegeven.

• Vitaal = levend. Er zit dus nog leven in de tand of kies. Daarom verdoving.
• Avitaal = niet levend. De tand of kies is dood en daarom zit er geen gevoel meer in. Verdoving is niet nodig. Wordt vaak toch gegeven omdat het tandvlees dan ook verdoofd is.

Welke manier van verdoven kan een tandarts geven als een kies door de heftige ontsteking moeilijk te verdoven is?

1. In de onderkaak een mandibulair blok.
2. Een klap met een hamer.
3. Een verdoving in het wortelkanaal.
4. Een verdoving met lachgas.

Stap 3

Met een airrotor en rechte diamantboor wordt er tot diep in het dentine geboord.

• Bij een premolaar of molaar wordt er vanaf occlusaal geboord.
• Bij een incisief of cuspidaat word er vanaf linguaal of palatinaal geboord.

Stap 4

Met een ronde stalen boor in een groen hoekstuk wordt tot in de pulpakamer geboord.

• Dit gebeurt met een langzaamdraaiend hoekstuk en een excaveerboor om geen onnodig tandweefsel weg te boren.

Stap 5

Met een niet-kopslijpende boor wordt het dak van de pulpakamer verwijderd en de wanden van de opening afgewerkt.

• De niet-kopslijpende boor boort alleen aan de zijkanten en dus niet op de punt. Daardoor kan er in de diepte geen weefsel weggehaald worden.
• Dit voorkomt per ongeluk door de bodem van de pulpakamer boren (perforatie).

Wat gebeurt er met een element wat tijden een wortelkanaalbehandeling geperforeerd wordt?

1. Het element is verloren, dus extractie.
2. Er is niets aan de hand, de wortelkanaalbehandeling kan gewoon afgemaakt worden.
3. Je moet dit dichtmaken met een speciaal cement.
4. Alle antwoorden zijn mogelijk.

Stap 6

De ingangen van de wortelkanalen wordt opgezocht met een dunne vijl of een rechte sonde.

• Soms is een kanaal makkelijk te zien/vinden en soms niet.
• Om het goed te kunnen zien gebruikt de tandarts soms een microscoop.

Kun je met een loepbril evenveel zien als met een microscoop?

1. Ja
2. Nee

Stap 7

Er wordt cofferdam aangebracht.

• Hierdoor wordt het werkgebied geïsoleerd en kan er geen speeksel en dus micro-organismen bij het wortelkanaal komen.
• Soms wordt de cofferdam eerder of later tijdens de behandeling aangebracht.
• Soms mag de assistente de cofferdam aanbrengen.

Stap 8

De wortelkanaalingangen wordt wijder gemaakt zodat de tandarts er beter in kan komen met de vijlen.

• Dit doet de tandarts met een lange puntige exaveerboor. 
• Deze noem je een gates glidden drill.
• De gates glidden drill is er in diverse dikten.
• Door de ringen op het dikke gedeelte zie je welke maat drill het is.

Wat heb jij onthouden uit de les?

Huiswerk

• Lezen uit het boek Tandheelkundige kennis voor tandartsassistenten hoofdstuk 6.4 t/m 6.5.1 (blz. 184 t/m 187).
• Maak ook van deze tekst weer 5 vragen (zonder antwoorden) over onderwerpen die jij lastig vindt. 
• Maak de vragen zelf en niet AI!!!
• Lever ze uiterlijk vrijdag 20 september in op It's Learning.

Volgende les

Preparatie en reiniging van de pulpaholte.

LET OP: We hebben de les tandheelkunde gewisseld met praktijkmanagement in verband met de gastles om 8.30 uur.