H3 Spelling en Gram.

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Persoonsvorm in de verleden tijd: sterke werkwoorden

Welke woorden zijn fout? 

Laatst ging ik vliegen, dus zeg ik 'vloog',

Maar zeg nou bij wiegen beslist niet: ik woog,

want woog is nog altijd afkomstig van wegen, 

maar is dat 'ik voog' een vervoeging van vegen?

Wat hoort er bij 'zoeken'? Jazeker, ik zocht,

en zegt u bij vloeken dus logisch: ik vlocht?

Welnee, beste mensen, want vlocht komt van vlechten.

En toch is 'ik hocht' niet afkomstig van hechten

Wat was fout?

Sterke werkwoorden

Zwakke werkwoorden

Sterke werkwoorden

Een sterk werkwoord verandert van klank. Een zwak werkwoord verandert niet van klank. 

TT	VT
lopen	liepen
Zingen	zongen
Worden	werden

TT	VT
koken	kookten
fietsen	fietsten
reizen	reisden

Hoe schrijf je de pv van sterke ww in de vt?

• Maak het woord langer (wij ... / jullie ...) om te horen of je een
  -d of -t krijgt 
  doen > ik deed (want wij deden)
  zitten > ik zat (want wij zaten)
  vinden > ik vond (want wij vonden)

Let op: in de verleden tijd krijg je NOOIT  -dt  > bijv.  Hij vondt

vervolg uitleg

Schrijf het woord zo kort mogelijk. Gebruik alleen dubbele letters (zoals -dd, -tt) als dat voor de uitspraak nodig is:

                                                        

- rijden > reden                      maar                    hebben > hadden

- bijten > beten                                                     trekken > trokken

- weten > wisten                                                   zwemmen > zwommen

drinken

eten

zien

zitten

vallen

werken

maken

spelen

koken

snoepen

Sterke werkwoorden

Zwakke werkwoorden

meewerkend voorwerp

Ik heb hen gezien.
Ik zal hun een dropje geven.
Wat is hen voor ZD en wat is hun voor ZD?

Het persoonlijk voornaamwoord 'hen'. 

Gebruik je:

• Na een voorzetsel. Bijvoorbeeld: ‘Ik geef het boek aan hen’; ‘Ik deed het voor hen’.
  
• Als lijdend voorwerp. Bijvoorbeeld: ‘Ik bekijk hen’; ‘Hij ontslaat hen’; ‘Zij mijdt hen.’ 

Het persoonlijk voornaamwoord 'hun':

Gebruik je:

• als het een meewerkend voorwerp is en er geen voorzetsel voor staat. Je kunt er dan vaak wel een voorzetsel bij denken (bijvoorbeeld aan, voor, bij of volgens). 

Ik geef hun het boek. (hun = ‘aan hen’)

Hij schonk hun een kopje koffie in. (hun = ‘voor hen’)

Hij rookt hun te veel. (hun = ‘volgens hen, wat hen betreft’)

China is hun te ver. (hun = ‘voor hen’)

De tranen stonden/sprongen hun in de ogen. (hun = ‘bij hen’)

Ze

Let op!

'Hun' kan ook een bezittelijk voornaamwoord zijn. 

• Hij ziet hun huis voor de eerste keer. 

Je mag ... wel bedanken.

1. Hun
2. Hen

Huiswerk

NN: H3 Spelling opdracht 1 en 2. Blz. 96-97

Gr: Schakel 68 blz. 53-54