NN7 - Grammatica - §11 - Bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Bijwoordelijke bepaling

NN7 - Grammatica - §11

1havo - 1vwo

Bekijk de volgende zinnen:

• Op zolder / liggen / twee paar schaatsen.
  
• Yasmina/ viert / over twee weken / haar verjaardag.
• De barbecue / werd / vanwege het slechte weer / afgelast.

In deze zinnen zijn de vetgedrukte zinsdelen bijwoordelijke bepalingen. 

Een bijwoordelijke bepaling (bwb) geeft vaak een plaats (op zolder), een tijd (over twee weken) of een reden (vanwege het slechte weer) aan.

Bijwoordelijke bepalingen geven vaak antwoord op vragen die beginnen met de vraagwoorden Wanneer, Waar… (Waardoor? Waarheen? enzovoort) en Hoe… (Hoelang? Hoe ver? enzovoort). 

Deze vraagwoorden zijn zelf ook bijwoordelijke bepaling als ze in een zin voorkomen: Waar heb je die gave tas gekocht? Wanneer zullen we afspreken?

Een zin kan geen, één of meer bijwoordelijke bepalingen bevatten.

Zo vind je de bijwoordelijke bepalingen

Bekijk de zin: ’s Morgens / brengt / Koen / zijn broertje / naar school.

Zo vind je de bijwoordelijke bepalingen

Bekijk de zin: ’s Morgens / brengt / Koen / zijn broertje / naar school.

1. Noteer onderwerp en werkwoordelijk gezegde.

ow = Koen

wg = brengt

Zo vind je de bijwoordelijke bepalingen

Bekijk de zin: ’s Morgens / brengt / Koen / zijn broertje / naar school.

2. Noteer lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp.

lv = zijn broertje

mv = –

Zo vind je de bijwoordelijke bepalingen

Bekijk de zin: ’s Morgens / brengt / Koen / zijn broertje / naar school.

3. Zoek of er zinsdelen zijn die antwoord geven op vragen als Wanneer? Waar? Hoe? enzovoort. Die zinsdelen zijn meestal een bijwoordelijke bepaling.

Zo vind je de bijwoordelijke bepalingen

Bekijk de zin: ’s Morgens / brengt / Koen / zijn broertje / naar school.

bwb = ’s Morgens (geeft antwoord op de vraag Wanneer?)

bwb = naar school (geeft antwoord op de vraag Waarheen?)

Simon heeft eindelijk een afspraakje met Zahra durven maken.
Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Vanwege haar grote inzet kreeg Roxy van haar werkgever een bonus.
Wat zijn de bijw. bepalingen? Zet er een komma tussen.

Voor Moederdag stuurt Oliver zijn moeder altijd een lief kaartje.
Wat zijn de bijw. bepalingen? Zet er een komma tussen.

Bij de eerstvolgende verkiezingen doen veel politieke partijen mee.
Wat is de bijw. bepaling?

Wanneer gaan we een potje Rummikub spelen?
Wat is de bijw. bepaling?

Ga nu naar de planning van Nieuw Nederlands en maak de opdrachten die zijn klaargezet.