5.2 Ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Horen, proeven, ruiken, zien

Klas 1F

Mevrouw Kallis

 Jullie kunnen aan het einde van de les aan elkaar uitleggen: 

• hoe het reukzintuig in je neus werkt
  
• hoe je smaakzintuig op je tong werkt
• Hoe je met je reukzintuig en smaakzintuig je eten proeft
• beschrijven hoe je geluid hoort
• De onderdelen van je oor beschrijven en de functie van de onderdelen benoemen
• Vertellen waardoor je jezelf hoort slikken

Wat gaan we vandaag doen?

Stof van de vorige les even herhalen

Uitleg over 5.2 en opdrachten

Uitleg 5.3 en opdrachten

afsluiting & evaluatie

Ruiken is belangrijk!

• Bescherming:
  - voor gevaar, denk aan brandlucht of gaslucht
  - voor bedorven voedsel, je ruikt vaak wanneer je eten niet         goed meer is

• Reukzintuig zorgt ervoor dat jij iets kan proeven. 

Reukzintuig + Smaakzintuig = Proeven

De neus

• Ruiken doe je met reukzintuig in je neus.

• Geurstoffen lossen op en haren nemen waar. 

• Prikkel wordt impuls

• Impuls via reukzenuw naar hersenen

• Hersenen geven aan welke geur het is

Het reukzintuig

De Tong

• Je tong is ruw, op je tong liggen kleine uitsteeksels. Dit zijn smaakpapillen

• Hiertussen liggen smaakzintuigen

• Je eten wordt klein gemaakt door je speeksel en het kauwen. Hierdoor komen de Smaakstoffen komen vrij.

Smaakzintuig

Smaakknopjes zitten in je smaakpapillen

Welke smaken kun je proeven ?

• Zout , Zuur, Zoet, Bitter en Umami.

• Umami is een volle / hartige smaak: tomaten, sardientjes, oude kaas, zeewier.

Hoe proef je?

Het smaakzintuig + reukzintuig werken samen. 

 Deze zintuigen zorgen er ook voor dat wij precies weten wat we wel en niet kunnen eten en zorgen er dus voor dat je niks eet wat over de datum is.

Opdracht aan de slag:

Les 2:

Maak de opdrachten in je projectboekje tot opdracht 7 In stilte ! 

Vragen? Ik loop rond.

Geluid

Geluid = trillende lucht

 

Hoe hoor je?

De weg door je oor naar de hersenen

1. De oorschelp vangt de trillingen die vervolgens doorgaat naar de gehoorgang.

2. De trillende lucht laat het trommelvlies trillen.

3. Oorsmeerkliertjes maken oorsmeer. dit zorgt ervoor het het trommelvlies soepel blijft en het beschermt het binnenste van het oor tegen uitdroging en vuil

4. Achter het trommelvlies ligt de 

trommelholte waar zich drie botjes 

bevinden (gehoorbeentjes);

• hamer 
• aanbeeld 
• stijgbeugel 

De weg door je oor naar de hersenen

5. De gehoorbeentjes geven de trillingen door aan het slakkenhuis, hier liggen duizenden zintuigcellen met haartjes. Deze haartjes bewegen door de trillingen. 

6. De zintuigcellen zetten de trillingen om in 'berichten'

7. Deze 'berichten' gaan door de gehoorzenuw naar de hersenen. 

8. De hersenen maken je ervan bewust welk 

     geluid je hoort. 

Wat is de weg van het geluid naar je hersenen?

-->

-->

-->

-->

-->

-->

gehoorbeentjes trillen

Het slakkenhuis trilt (haartjes)

Zintuigcellen zetten prikkel om in impulsen

Impulsen gaan naar hersenen

Geluid zorgt voor trillingen in de lucht

Trommelvlies gaat trillen

Geluidsterkte in decibel

Geluidsterkte wordt uitgedrukt in decibel. Boven hoeveel decibel is geluid schadelijk voor het gehoor?

1. 60 DB
2. 80 DB
3. 100 DB
4. 120 DB

Opdrachten maken

Opdracht 8 en 9 maken in je projectboekje

klaar? 

5.2 en 5.3 maken in je digitale boek

Evaluatie

• 2 tips
• Één top 
• Je eigen aanvulling :)