§2.2 zoektocht naar een nieuwe route

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Zoektocht naar een nieuwe route

specerijen uit het verre oosten

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoelen

Je kunt het belang van specerijen uitleggen en de specerijen koppelen aan de ontdekkingsreizen.

Je kunt verschillende oorzaken voor de ontdekkingsreizen uitleggen.

Je kunt voorbeelden geven uit de eerste fase van de Europese expansie.

Einde van de middeleeuwen

• Aan het einde van middeleeuwen verbeterde de landbouw, hierdoor kon er meer voedsel worden verbouwd.
• Door de overproductie kon er worden gehandeld en ontstonden er steden
• in de steden nam de welvaart enorm toe

Handel 

Door de toenemende welvaart wilden de rijke Europeanen graag luxe producten, zoals specerijen

Specerijen

Europeanen wilden graag specerijen, want:

1. ze gaven het eten weer smaak én 
2. zorgden ervoor dat eten langer houdbaar blijft
   
3. ze werden gebruikt als medicijn

Maar ze groeien alleen in Zuidoost-Azië en
door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Maar kennen jullie die specerijen die de geschiedenis veranderden? Sleep de namen naar de foto's

foelie 

peper

kaneel 

kruidnagel

nootmuskaat

Dit waren de handelsroutes die aan het einde van de middeleeuwen werden gebruikt om specerijen van Azië naar Italië te vervoeren. 

De Turken beheersten een deel van de handel en verdienden er veel geld aan

Maar, Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen ontdekken de route naar Azië over zee
  

• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

• Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

waarom verdienden de Europese landen eerst niet aan de handel in specerijen?

1. de koningen verboden het maken van winst
2. de handel ging via veel tussenpersonen
3. het vervoer van de specerijen is heel duur
4. De Arabieren hadden de handel in handen

Waarom wilden de Portugezen graag een zeeroute naar Azië ontdekken?

Waarom hielden de Portugezen de zeeroute geheim?

Er ontstaan steeds meer ontdekkingsreizen,

oorzaken:

• economisch - producten uit het oosten leveren veel geld op
  
• religieus - christendom verspreiden
  
• politiek - meer macht
  
• technologisch - nieuwe uitvindingen maken reizen mogelijk
  
• kennis - er waren betere kaarten beschikbaar én door de reizen werd veel kennis (her-)ontdekt 
  

De belangrijkste ontdekkingsreizen

wat is geen reden om op ontdekkingsreis te gaan?

1. mensen bekeren tot het christendom
2. veel geld verdienen
3. amerika ontdekken
4. meer grond veroveren

sleep de oorzaken naar het sleepdoel

Oorzaken van de ontdekkingsreizen 

Eu landen wilden zelf naar Azië om producten te kopen

Verbetering in de scheepvaart; kompas.

Vakantie voor de Europeanen

Europese vorsten wilden graag meer macht

Europeanen waren nieuwsgierig naar het moslimgeloof

Betere kaarten

Verder werken

Lees paragraaf 2.2 tot Portugezen op ontdekkingsreis

maak opdr. 4

Wat was GEEN oorzaak voor de ontdekkingsreizen?

1. goederen verkopen in Azië (economisch)
2. Meer macht krijgen (politiek)
3. Christendom verspreiden (religieus)
4. Betere kaarten beschikbaar (kennis)

Nederlanders willen ook meedoen!

• Dus: Spionage! Want de Portugezen geven hun route niet weg. 

• Jan Huygen van Linschoten reist mee met de Portugezen en beschrijft de reis in zijn Itinerario

De Itinerario, of Voyage ofte schipvaert, naer Oost ofte Portugaels Indien (...enz. enz.), was meer dan alleen een routekaart.

Er stonden heel veel tekeningen in van vreemde kusten, dieren, mensen en hun rituelen. De Nederlanders keken hun ogen uit.

Naar Azië via het noorden

Andere Nederlanders geloofden dat er ook een Noordoostelijke Doorvaart mogelijk was naar Azië. Ze geloofden dat de zeeroute via de kust van Nova Zembla uiteindelijk zou leiden naar het Verre Oosten. Willem Barentsz leidde drie expedities met als doel het vinden van deze route. Maar het pakijs in de Noordelijke IJszee hield ze tegen. 

De route van de Noordoostelijke Doorvaart zoals men wilde varen

bekijk het fragment over de reis van Willem Barendsz

Leg uit waarom de Noordoostelijke Doorgang geen succes was.

Eerste Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan
  

• Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen. Nog vele reizen van uit Nederland zullen volgen

waarom wilden de Nederlanders ook meedoen?

waarom maakte Huygen van Linschoten ook afbeeldingen van de dieren en mensen die daar leefden?

wat is geen reden om op ontdekkingsreis te gaan?

1. mensen bekeren tot het christendom
2. veel geld verdienen
3. amerika ontdekken
4. meer grond veroveren

Lees de 2 zinnen en kies het antwoord dat daarbij past.
1. Door verbeterde schepen, zeiltechnieken en nieuwe uitvindingen konden ontdekkingsreizigers op reis.
2. De ontdekkingsreis van Vasco da Gama ging grotendeels over land.

1. Beiden zijn fout.
2. 1 is goed en 2 is fout.
3. 1 is fout en 2 is goed.
4. Beiden zijn goed.