Instructie les hoofdstuk 3 paragraaf 2.2+2.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Sovjet-Unie: een arbeidersparadijs

Hoofdstuk 3 paragraaf 2.2+2.3

Terugblik

Nationalisatie

• Onder de leiding van Lenin werden fabrieken, machines, boerderijen en bedrijven eigendom gemaakt van de staat;

• ............................. en ..................... waren fel tegen het beleid van Lenin en de Bolsjewieken;

Lenin gebruikt veel geweld om zijn plannen door te voeren;

• Hij gebruikte hiervoor de .........?, later KGB

NEP - 1921

Lenin zijn idee van nationalisatie leidde tot een hongersnood met 14 miljoen doden. Er moest dus iets veranderen. 

De NEP wordt ingevoerd:

• Boeren mochten overschot verkopen
• Lichte industrie winst houden
• Binnenlandse handel toegestaan 
• Banken, zware industrie, mijnbouw en buitenlandse handel bleef van de staat. 

1928: Stalin wordt leider van de Sovjet-Unie

Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie nog meer een totalitaire staat. Hij begint de Grote Terreur waarbij miljoenen mensen verdwijnen.

Planeconomie

• Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie een planeconomie.
• Dit betekent .................................?
• In ....................... wordt de productie in landbouw en industrie gepland.

• Hiermee wil Stalin laten zien dat de Sovjet-Unie ..............................?

Leerdoelen

aan het eind van de les weet je...

• Hoe Stalin de Sovjet-Unie wilde moderniseren.
• Wat de begrippen collectivisatie en kolchozen betekenen.
• Weet je welke gevolgen de collectivisatie had voor de Sovjet-Unie. 

Moderniseren

Stalin wilde van de Sovjet-unie een moderner land maken. Dit deed hij door de invoering van de planeconomie;  In 5-jarenplannen werd vastgesteld wat er moest worden geproduceerd.

Stalin zorgde voor de opkomst van de Industrie. Veel boeren werden arbeiders. Maar wat gebeurde er op het platteland?

Collectivisatie

• Tientallen kleine zelfstandige boerderijen werden samengevoegd (collectivisatie) tot één groot boerenbedrijf, een kolchoz. 
  
• Waarom deed Stalin dit?

• De collectivisatie moest er voor zorgden dat: de boerderijen meer en goedkopere produceren leveren aan de staat, kon de opbouw van industrie van worden betaald.

• Maar boeren wilden hun opbrengst niet afstaan aan de staat!
• Uit protest werd vaak zelfs het eigen vee geslacht!!
• Boeren wilden ook niet in de fabrieken werken

Collectivisatie

• Boeren en arbeiders die zich tegen de collectivisatie verzetten  werden vermoord of gedeporteerd naar Siberië (goelag).
  
  

Goelag

Miljoenen 'tegenstanders' kwamen terecht in een Goelag, een strafkamp.

• In deze 'opvoedingskampen' moesten de gevangenen, onder zeer zware omstandigheden, dwangarbeid verrichten.
• Iedereen die werd aangegeven bij de geheime politie werd zonder proces gevangengezet.
  

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

• De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het land!
  

• Dit leek in propaganda veel mooier dan de realiteit was...
  

Bron 1

Collectivisatie =

1. Strijd voor gelijke rechten voor de arbeiders en boeren.
2. Economisch systeem waarin de overheid besluit wat en hoeveel er geproduceerd wordt
3. Gebruik van geweld tegen willekeurige personen door de overheid.
4. Kleine, zelfstandige bedrijven samenvoegen tot een groot, gemeenschappelijk bedrijf.

Waarom was de collectivisatie geen succes

1. Boer werd arbeider
2. Alle opbrengst naar de staat
3. Vee wordt afgeslacht in plaats van afgestaan
4. Boeren moeten uit eigen dorp weg

Wat bedoelen we met een 'Goelag'?

1. Dit is een ander woord voor de Grote Terreur van Stalin
2. Hiermee worden alle showprocessen bedoelt
3. Stalin zijn autobiografie
4. De gevangenissen en werkkampen in Siberië

Controlevragen

1. Welke beroepsgroep werd een stuk kleiner door Stalin zijn idee van moderniseren? Geef ook aan waarom. 

2. Wat is collectivisatie?

3. Wat zijn zogeheten kolchozen?

4. Noem twee manieren waarop 

5. Waarom waren de boeren tegen collectivisatie? Geef ook een voorbeeld van hoe de boeren in protest kwamen.

6.  Leg uit wat een 'Goelag' is en geef de Nederlandse benaming.

7. Was de collectivisatie een succes? Beargumenteer je antwoord d.m.v. de bron 1 op dia 14.

8. Waarom was het succes van de collectivisatie pure propaganda? Gebruik hiervoor je antwoord bij vraag 6.

8.