Les 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 2

Planning

Herhalen dmv oefenvragen

Uitleg 

Aan de slag 

Twee uitspraken over ontstaan van nieuwe soorten:
Katrien zegt: Er is sprake van twee nieuwe soorten als 2 groepen niet meer in staat zijn onderling voort te planten met vruchtbare nakomelingen.
Marion zegt: Bij het ontstaan van nieuwe soorten is het belangrijk dat een groep organismen geïsoleerd raakt van een andere groep soortgenoten.

1. Beide gelijk
2. Katrien heeft gelijk
3. Marion heeft gelijk
4. Beide ongelijk

Oefen toetsvraag

Sommige berkenbossen staan aan de rand van een industriegebied. Hierdoor vormt zich een bruine neerslag op de bast van een berkenboom (normaal is de bast wit/grijs). In deze bossen heeft de berkenspanner (vlinder) een ander uiterlijk. (normaal is de berkenspanner een witte vlinder die leeft op deze bomen).

Vertel stapsgewijs hoe natuurlijke selectie heeft gezorgd voor de aanpassing van de berkenspanner aan de bruine neerslag op de bast van de berkenboom?

0

Fossielen

Versteende overblijfselen van organismen

Geven een beeld van veranderingen in de tijdlijn van het leven op aarde

Gidsfossiel: fossielen die paleontoloog gebruik om te bepalen hoe oud een bepaalde laag is.

Evolutie zichtbaar.

Fossiel onstaan: 

1. Dier sterft. 
   
2. Dier komt op aarde te liggen. 
   
3. Dier wordt bedekt met zand/aarde. 
   
4. De zachte delen gaan weg en alleen hard matriaal blijft over. 
   

Omdat de resten van dieren bewaard blijven kunnen we een reconstructie (namaken) van een dier doen.

Fossielen

Versteende afdrukken

of

Versteende fossielen

homologie <-> analogie

homologie

• zelfde ontstaansgeschiedenis
• zelfde bouwplan
• verschillende functies

verwantschap

analogie

• verschillende ontstaansgeschiedenis
• verschillend bouwplan
• zelfde functies

geen verwantschap

Zijn de voorpoot van de krokodil en de vleugel van een mol homologe of analoge organen?

Zijn de voorpoot van de krokodil en de voorpoot van een mol homologe of analoge organen?

1. homoloog
2. analoog

Rudimentaire organen

Rudimentaire organen

Aan de slag

Maken paragraaf 5 alle opdrachten

En nakijken.