Basisstof 5: Voedselbederf

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 2

Basisstof 5: Voedselbederf

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen
• Herhaling
• Uitleg Basisstof 5: Voedselbederf
• Aan het werk
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Manieren beschijven om voedselbederf tegen te gaan

Hoe heten stoffen die scheikundige reacties in je lichaam versnellen?

Mies zegt: Gal wordt gemaakt in de galblaas
Marit zegt: De enzymen uit de alvleesklier helpen bij de vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten
Wie heeft er gelijk?

1. Beiden hebben gelijk
2. Mies heeft gelijk
3. Marit heeft gelijk
4. Beiden hebben ongelijk

Donny zegt: Gal is een enzym
Ben zegt: Gal verteert vetten
Wie heeft/wie hebben gelijk?

1. Beiden hebben gelijk
2. Donny heeft gelijk
3. Ben heeft gelijk
4. Beiden hebben ongelijk

Je kauwt op een stuk voedsel met daarin eiwitten, koolhydraten en vetten. Welk(e) van deze voedingsstoffen worden in de mond al deels verteerd?

1. Eiwitten
2. Vetten
3. Koolhydraten

1. In de endeldarm
2. In de dikke darm
3. In de dunne darm
4. In de twaalfvingerige darm

Voedselvergiftiging

• Bacteriën en schimmels kunnen goed leven op allerlei soorten voedsel, hierdoor kan het bederven.
• Als je bedorven voedsel eet, word je ziek en krijg je voedselvergiftiging.  
• Voedselvergiftiging is een afweerreactie van je lichaam als je voedsel hebt gegeten met giftige stoffen geproduceerd door bacteriën en schimmels. 

Bacteriën

• Salmonellabacteriën zijn een voorbeeld van bacteriën waar je goed ziek van kan worden
• Salmonellabacteriën komen voor in rauwe dierlijke producten en delen zich zeer snel tussen 20 en 30 graden Celsius. 
• Besmet? Dan kan je klachten hebben als diarree, buikpijn en koorts. 

Voedsel conserveren

Conserveren betekent dat je je voedsel langer houdbaar maakt. Dit kan op verschillende manieren:

• Invriezen (temperatuur verlagen naar -20 °C of lager)

Voedsel conserveren

• Invriezen (temperatuur verlagen naar -20 °C of lager)

Deze temperatuur is te laag voor micro-organismen om zich voort te planten.

Na ontdooien worden de micro-organismen weer actief: ontdooid voedsel moet je snel bereiden en mag je niet opnieuw invriezen.

Voedsel conserveren

• Invriezen (temperatuur verlagen naar -20 °C of lager)
• Pasteuriseren (korte tijd verhitten tot 72 °C,  gekoelde melk)
• Steriliseren (verhitten tot 130 - 140 °C, ongekoelde melk)
• Vacuüm verpakken (alle lucht uit de verpakking halen)
• Gasverpakken (mengsel van gassen toevoegen)
• Drogen (water onttrekken aan voedsel)

1. Uit flesje Q en R
2. Uit flesje Q en S
3. Uit flesje R en S

Welke methode hoort bij pasteuriseren?

1. Methode 1
2. Methode 2
3. Methode 3

Menno zegt: Wanneer je je anus-kringspier aanspant ga je poepen
Annie zegt: De dikke darm bevat veel bacterien die helpen bij de afbraak van plantaardig materiaal

Wie heeft gelijk?

1. Beiden hebben gelijk
2. Menno heeft gelijk
3. Annie heeft gelijk
4. Beiden hebben ongelijk

Conserveermiddelen toevoegen

• Conserveermiddelen kunnen worden toegevoegd aan voedsel om het langer houdbaar te maken.
• Suiker
• Zout
• Zuur
• Stikstof
• Sulfiet

Additieven

• Een conserveermiddel is een voorbeeld van een additief (een stof die aan voedingsmiddelen wordt toegevoegd)
• Kleurstoffen worden toegevoegd om voedingsmiddelen er mooi uit te laten zien
• Geur- en smaakstoffen worden toegevoegd om voedingsmiddelen aantrekkelijk te laten smaken/ruiken

Aan het werk!

• Wat: Maak de opdrachten van basisstof 1 t/m 5
• Hoe: Met je buur, fluisteren
• Tijd: 15 minuten
• Hulp: Steek je vinger op
• Klaar: Kijk je antwoorden na en verbeter deze, basisstof 6 lezen
• Uitkomst: Basisstof 1 t/m 5 van thema 2 af