Spieren en pezen

• Fysiologie paard
• MBO
• Studiejaar 3

(Inspannings) Fysiologie

Les 7: Spieren en pezen

Niveau 3 en 4, leerjaar 3

Curio mbo Breda

Check in:
Wat is het aller gekste paard dat je ooit hebt gekend?

Wat is jouw verwachting van deze les?

Deze les...

Herhalen theorie

- Zenuwstelsel

Bespreken zelfstudie 

- Opdrachten zelfstudie

Nieuwe theorie

- Spieren en pezen

Herhalen theorie vorige les

Maak Oefentoets deel 2 zenuwstelsel in ItsLearning

Hoofdstuk 7 

- Spieren

- Spiercontractie

- Typen spiervezels

- Effect van training

- Vermoeidheid

- Pezen

Spieren en pezen

Spieren

- Aanspannen (verkorten), ontspannen (verlengen)

- Maken voortbewegen mogelijk, stabiliseren gewrichten (via pezen), bewegen delen van het lichaam (bijv. kaken bij eten)

- Skeletspier bestaat uit gebundelde spiervezels (langgerekte, meerkernige cel).

Structuur spiervezel

- Membraan (sarcolemma) houdt vloeibare celinhoud (sarcoplasma) op zijn plaats 

- Spiervocht: stoffen om spier te laten werken/functioneren en myofibrillen

- Myofibrillen: kleinere eenheden (sarcomeren) --> verkorten van iedere myofibril

Hoe noemde je de aanhechting van de uitloper van een motorische zenuwcel op een spier?

1. Sensorische zenuwcel
2. Motorisch eindplaatje
3. Zenuwaanhechting
4. Motorieke aanhechting

Samenwerking met zenuwstelsel

- CZ  --> motorische zenuwimpulsen naar spiercellen

- Motorische zenuwcel splitst in uitlopers en eindigen bij motorische eindplaat in spiervezel

- Motorunit: motorische zenuwcel, bijbehorende zenuwvezel en spiervezel. Trekken als eenheid samen.

Bindweefsel

- Verbinding van spier aan pees, been, huid, etc. 

- Via bindweefselschede ook bloedvaten (dicht capillair netwerk), spiercellen van zuurstof en voedingsstoffen voorzien en afvalstoffen afvoeren  

Hoe werkte bindweefsel ook al weer bij het zenuwstelsel?

Spiercontractie

- Spierbuik, spierhoofd en spierstaart

- 3 soorten spierweefsel:

1. Dwarsgestreept (Skeletspieren)

2. Glad (O.a. in darmen en bloedvatwanden)

3. Hartspierweefsel

- 3 manieren contractie: Concentrische, excentrische en

isometrische contractie

- Antagonisten

Een paard gebruikt zijn spieren om in rust zijn hoofd omhoog te houden. Welke manier van contractie is dit?

1. Concentrisch
2. Excentrisch
3. Isometrisch

Spiervezels

- Snelheid samentrekken skeletspieren verschilt, dus ook in energiemetabolisme (-stofwisseling)

- Cyclus van contractie en relaxactie van een spier: “twitch” 

- Slow twitch type I: aeroob, langdurige arbeid

- Fast twitch type II: a aeroob b anaeroob

- Type spiervezels per spier: genetisch bepaald, daarom hebben verschillende rassen ook voorkeur in type sporten

Effect van training

- Training verandert structuur en chemische samenstelling van de spiervezels

- Effect op an(aerobe) capaciteit spieren, spieren dikker en zwaarder. - Toename van volume spiervezels (grotere spieromvang)

- Fit paard: 50 % lich.gew. uit spieren, ongetraind paard 42%

Grootste verandering in type 2a vezels

Bijkomend effect: spieren beter in staat afvalstoffen op te slaan: verzuring neemt af.

Wat zijn de redenen voor vermoeidheid in / na de training?

1. Het paard is lui
2. Te weinig afwisseling in oefeningen tijdens de training
3. Melkzuur ophoping en tekort glycogeen
4. Karakter en voeding

Vermoeidheid

- Redenen: melkzuur ophoping en tekort glycogeen

- Afhankelijk van intensiteit en duur arbeid

- Melkzuur kritische grens --> spier kan niet meer samentrekken

- 3 uur voordat melkzuur is afgevoerd, beste om concentratie te verlagen door goede cooling down

Pezen

- Gemaakt van bindweefsel: stugger materiaal, minder rekbaar

- Taak:  krachten van spieren overbrengen op delen skelet

- Peesschede:  waar pees over gewricht loopt, vergemakkelijkt glijden pees, gevuld met synovia

- Slijmbeurs: ‘zakje’ tussen pees en bot, vergelijkbaar met peesschede

Hoe komt het dat het herstel van een peesblessure vaak lang duurt?

Richtingaanduidingen

- Extensie en flexie: Bewegingen naar boven en beneden

- Rotatie: Draaiende bewegingen

Laterale buiging: Bewegingen naar links en naar rechts

Zelfstudie bespreken

Opdrachten Spieren en pezen t/m 10 

Zelfstudie

Opdrachten Energievoorziening t/m 6

Hoe kan je deze lesstof toepassen in 'het echte leven'? Denk aan werk, stage, bij eigen / verzorgpaard

Hoe kijk je terug op deze nieuwe leerstof?

😒🙁😐🙂😃

Volgende les

Herhaling behandelde theorie

H8 Energievoorziening