11. Hegel

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

11. Hegel

Deze les

• Sta op en wissel uit: Rawls, Nussbaum, Arendt
• Hegel over de moderne samenleving
• Opdracht: sociaal atomisme en gamen
• Exit-ticket

Wat een 'goed leven' is, is een privézaak. De overheid moet er slechts voor zorgen dat iedereen zijn leven op zijn eigen manier kan invullen (smalle moraal, Rawls).

Nussbaums capabilities voor een 'goed leven' zouden leidend moeten zijn in het inrichten van de maatschappij (wetten, rechten, zorgsysteem, onderwijs, etc.)

Arendt heeft gelijk dat onze samenleving vooral gericht is op levensonderhoud en geld verdienen.

Mensen houden zich doorgaans te weinig bezig met politiek: de mens zou meer moeten 'handelen', zoals Arendt ook zegt.

Atomaire vrijheidsopvatting

• Mens als individueel en autonoom
• Mens als loszwevende atomen (sociaal atomisme)
• Vrijheid door ongebondenheid
• Negatieve vrijheid

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

• 1770 -  1831
• Duitse filosoof
• Kritisch op atomaire vrijheidsopvatting
• Vrijheid juist altijd in relatie tot de ander

Zedelijkheid

• zedelijkheid = publieke ruimte (samenleving + politiek + economie)
• O.a. familie, bedrijven, school
• Binnen de zedelijkheid kunnen we vrij zijn
• Zedelijkheid legt normen en gebruiken op

Anerkennung

• Mens maakt deel uit van de zedelijkheid
• Erkenning van eigen deelname (zelfbewustzijn)
• Anerkennung: mensen erkennen elkaars vrijheid
• “Verdubbeling van ons zelfbewustzijn”​
• Het ik dat wij, het wij dat ik wordt​
  
• Ik ben vrij en daarvan ben ik mij bewust​
  
• Jij bent vrij en daarvan ben jij je bewust​
  
• Ik herken dat jij net zo bent zoals ik

Is gamen een vorm van sociaal atomisme?

Opdracht: gamen en sociaal atomisme

• Bedenk als groepje zoveel mogelijk argumenten voor en tegen de stelling 'gamen is een vorm van sociaal atomisme'.
• Schrijf de argumenten voor en tegen op. 
• Neem op basis van de argumenten een standpunt in. Onderbouw met voorbeelden!
• Pitch jullie standpunt aan de rest van de klas. 

Exit ticket

Schrijf op het papiertje welk onderdeel/filosoof uitde stof deze periode je al goed denkt te snappen, en welk onderdeel je nog wat moeilijk vindt.