§3.2 Nederland en Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school

Regenten en vorsten

3.2     Nederland en Europa 

Hoe wordt de Republiek rijk?

• De Republiek heeft niet heel veel producten/grondstoffen

• Oostzeevaart (moedernegotie)
  
• Nijverheid
  

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producent.
• Antwerpen ingenomen 1585, blokkade Schelde.
  

Hoe wordt de Republiek rijk? (2)

• Republiek heeft geen hout en graan dus handel

• Alleen zuivelproductie en vis

• Dus handel met Oostzee

• Producten komen naar Amsterdam; Stapelmarkt
• 
  

Hoe wordt de Republiek rijk? 

• Nederland heeft niet heel veel producten/grondstoffen

• Vooral veel zuivelproducten

• Oplossing: stapelmarkt.

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producent

Oostzeehandel

• Te veel mensen, te weinig voedsel
  - Graan importeren uit Oostzeegebied en verhandeld op stapelmarkt
  
  

Aantekening

§2 Nederland en Europa

Gouden Eeuw

- 17e eeuw in Nederland

- Bloeiende handel, nijverheid en landbouw

- Amsterdam was de stapelmarkt van de wereld. 

- Republiek was het rijkste land van Europa.

- Amsterdamse kooplieden deden alles om zoveel mogelijk winst te maken: kapitalisme. 

- De kooplieden stopten een deel van de winst weer in de onderneming. Dit heet handelskapitalisme. 

Maak vraag 1, 2a, 3 en 4a. 

Antwoorden vraag 1 en 2

1 ) A en B

2A) Kooplieden

Antwoorden vraag 3

3A) 1A, 2A, 4A, EN 4B 

B) Amsterdamse kooplieden wilden winst maken, bijvoorbeeld door het opslaan van goederen om deze later met winst te kunnen verkopen. 

C) Een handelaar kocht bijvoorbeeld van zijn winst een nieuw schip om meer te vervoeren en zo meer winst te maken. 

D) Koffie verbranden, suiker raffineren, diamant slijpen. 

E) 1. juist

2. juist

3. juist

4. juist

F) C, D, E, F 

Antwoorden vraag 4 

4A) In de steden was veel vraag naar boter, kaas en vlees van de landbouw. 

Oorlog en vrede

1588-1648

• Tussen 1609 en 1621 werd 12 jaar lang niet gevochten: het Twaalfjarig bestand
• In 1648: Vrede van Münster (vrede met Spanje). Spanje erkende de Republiek als zelfstandig land.

De Vrede van Münster maakte niet alleen een einde aan de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en de Nederlanden, maar ook aan de Dertigjarige Oorlog. Dit was een grote Europese oorlog tussen katholieken en protestanten.

Drie Engelse zeeoorlogen. 

1652 - 1654: Eerste Engelse Zeeoorlog  (Engeland VS. Republiek)

• Oorzaak: Engeland wil einde maken aan overmacht van Nederlandse handelaren.

1665 - 1667: Tweede Engelse Zeeoorlog (Engeland VS. Republiek)

• Uitkomst: Michiel de Ruyter behaalde een spectaculaire overwinning bij de rivier Medway. 

1672 - 1674: Derde Engelse Zeeoorlog  (Engeland + Frankrijk VS. Republiek)

• Oorzaak: Lodewijk XIV wil einde maken aan de macht van de Republiek en sloot een verbond met Engeland

Acte van Navigatie 

Engelse scheepsvaartwet uit 1651 ter bescherming van haar eigen handel en economie. Met deze wet mochten er geen schepen van andere landen meer in Engeland aanmeren met handelsproducten. De scheepswet was onderdeel van een reeks aan zeeoorlogen tussen Engeland en de Republiek.

Michiel de 

Ruyter

Chatham

In 1667, midden in de Tweede Engelse Zeeoorlog, beleefde Michiel de Ruyter zijn grote moment.

 De Engelse vloot werd voor een groot deel vernietigd en de Royal Charles werd meegenomen naar Holland

Aantekening

- Vrede van Munster -> 1648 -> Maakte een einde aan de Tachtigjarige Oorlog

- De Republiek voerde op zee de drie handelsoorlogen met Engeland: De Engels zeeoorlogen. 

- Engelsen wilden een eind maken aan de macht van de Nederlandse handelaren. 

- Michiel de Ruyter versloeg de Engelse vloot

- Derde zeeoorlog: Engelsen vochten samen met Fransen. 

Maak vraag 5

Antwoorden vraag 5

5A) B - A - D - C 

B) De Engelsen wilden een eind maken aan de overmacht van Nederlandse handelaren. 

C) Hij werd een zeeheld. 

Rampjaar 1672

Rampjaar 1672

Rampjaar 1672

Gouda 1672