§3.2- Nederland en Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Gouden Eeuw

H1.1 Gouden handel

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom Amsterdam het handelscentrum van Europa wordt (1), daarnaast kan je ook twee gevolgen hiervan noemen (2).

• Kapitalist
  

Hoe wordt de Republiek rijk? (1)

• 1568-1648: Tachtigjarige oorlog (Nederlandse Opstand)

• Oorlog is in principe slecht voor de handel, maar de oorlog werd vooral in de Zuiderlijke Nederlanden uitgevochten (huidige België)

• Haven van Antwerpen werd afgesloten: handelschepen wijken uit naar Amsterdam

Immigratiestroom

• Religieus, politiek en economisch gemotiveerd.

1. Religieus: bijv. hugenoten uit Frankrijk.
   
2. Politiek: bijv. door oorlogen in andere gebieden.
3. Economisch: bijv. joodse kooplieden.

• Gevolg: sterke groei van steden (vooral Amsterdam)
  

Video: de Amsterdamse grachtengordel

Hoe wordt de Republiek rijk? (2)

• Nederland heeft niet heel veel producten/grondstoffen

• Vooral veel zuivelproducten

• Oplossing: stapelmarkt.

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producent

Stapelmarkt

Een schip dat vanuit Amsterdam naar de landen rond de Oostzee vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Een schip dat vanuit de landen rond de Oostzee naar Amsterdam vaart, is geladen met:

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Meer bevolking betekent ook:

• Meer ruimte nodig voor huizen, in bijvoorbeeld Amsterdam: uitbreiding met drie brede grachten met grote woonhuizen er langs

• Meer voedsel nodig: inpolderen en droogmaken van meren, zoals de Beemster en de Wormer (zorgt ook voor minder overstromingen)

De molengang, uitgevonden door Simon Stevin.

Gebruikt door Jan Adriaanszoon Leeghwater voor het droogleggen van de Beemster

huiswerk:

Leren: §3.2

Maken: §3.2: opdr. 1, 3, 4

Klaar?

• Samenvatten §3.1 en §3.2
• Maken: digitale toets §3.1 en §3.2
• Nakijken: §3.2

De Gouden Eeuw

H2- Regentenen en vorsten

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je een belangrijk gevolg van de Vrede van Münster benoemen (1) en verklaren waardoor het Rampjaar in 1672 ontstaat (2).

Deze les:

• Terugblik (5 min)
• Uitleg (10 min)
• Quiz (5 min)
• Huiswerk (25 min)
• Afsluiting (5 min)

3 redenen immigratiestroom??

• Religieus, politiek en economisch gemotiveerd.

1. Religieus: bijv. hugenoten uit Frankrijk.
   
2. Politiek: bijv. door oorlogen in andere gebieden.
3. Economisch: bijv. joodse kooplieden.

• Gevolg: sterke groei van steden (vooral Amsterdam)
  

Vrede van Münster (1648)

• Gesloten in de Duitse stad Münster
• Vrede tussen Spanje en Nederland
• Soeverreiniteit (onafhankelijkheid) voor Nederland
• Feestvertoon en vreugdevuren

Na de Vrede van Münster krijgt de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een nieuwe vijand: Engeland. Van 1652-1674 worden er 4 Engels-Nederlandse zeeoorlogen gevoerd. Michiel de Ruyter heeft bij de derde Engels-Nederlandse zeeoorlog een grote rol gespeeld. De zeeoorlogen hebben de positie van de Republiek verzwakt.

Rampjaar (1672)

• 1652-1672: vier Engels-Nederlandse zeeoorlogen.
• 1672: de Republiek wordt aangevallen door: Engeland, Frankrijk, Keulen en Münster. Doel:

1. De Republiek verdelen onder de vier landen
2. Willem III wordt marionettenvorst.

• De Republiek wordt gesteund door een aantal Europese mogendheden (oa. Spanje)
• 1689: stadhouder Willem III wordt koning van Engeland --> RUST!

Wanneer wordt de Vrede van Münster gesloten?

1. 1647
2. 1648
3. 1649
4. 1650

1672 staat bekend als het rampjaar.
het rampjaar viel in de

1. 16de eeuw
2. 17de eeuw

Wie was in 1672 niet betrokken bij de aanval op de Republiek?

1. Keulen
2. Münster
3. Frankrijk
4. Spanje

Welk gebied wordt na 1889 de grootste vijand van de Republiek?

1. Engeland
2. Frankrijk
3. Spanje
4. Münster

huiswerk:

Leren: §3.2

Maken: §3.2: opdr. 5 t/m 9 (2 opdrachten mag je overslaan).

Klaar?

• Maken: test jezelf: opdr. 1 en 2
• Digitale toets §3.1 en §3.2
• Samenvatten: §3.1 en §3.2