3.3 helemaal

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.3 Formuletaal

Molecuultekeningen 

Molecuultekening: een vereenvoudigd model van een molecuul, waarbij de atomen als bolletjes worden weergegeven. Ieder atoomsoort heeft daarbij zijn eigen kleur. 

Hoeveel verschillende moleculen zijn er in deze afbeelding? 

Molecuulformules 

Molecuulformule: geeft de soort en het
aantal atomen in een molecuul weer.
Zet de symbolen in alfabetische volgorde.  

Index: het aantal atomen van één soort. 

Komt achter het symbool waar de index
bij hoort. Het getal 1 laten we weg. 

H2O

Water

CO2

Koolstofdioxide

Molecuulformules

5 H2O

Coëfficiënt

Index

Coëfficiënt: geeft het aantal moleculen weer. Komt voor het molecuul waar het over gaat.  

Moleculen

De molecuulformule geeft de soort en het aantal atomen in een molecuul weer, je zet de symbolen van de atomen in alfabetische volgorde.
De index achter het symbool van een atoomsoort geeft aan hoeveel van deze atomen er in een molecuul zitten.
De coëfficiënt geeft het aantal moleculen weer.

Van tekening naar formule

Molecuulformules van de elementen

Fientje Cliedert Bruine Inkt Op Haar Neus

F2: fluor

Cl2: chloor

Br2: broom

I2:  jood

O2: zuurstof

H2: waterstof 

N2: stikstof

 

Atoommassa 

Atoommassa's  van ieder atoom kun je aflezen in 

het Periodiek systeem.

Zo is de massa van 

element P = 30,974 u. 

Molecuulmassa

Stoffen hebben massa's, stoffen bestaan uit moleculen, moleculen bestaan uit atomen, dus atomen hebben massa's.

De massa van een waterstofatoom is 1,66 x 10^-27 kg! 

Niet zo handig hè? 

Daarom is de atomaire massa-eenheid (unit=u) bedacht. 

1 u = 1,66 x 10-27 kg

Atoommassa's en molecuulmassa's 

Atoommassa's van iedere atoomsoort kun je aflezen in het Periodiek systeem 

Molecuulmassa berekenen van verbindingen

Atoommassa's van alle atomen in 1 molecuul bij elkaar optellen.

De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u

Molecuulmassa's 

Hier tel je de atoommassa's bij elkaar op van alle atomen in één molecuul .

Voorbeelden: 

De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u

De molecuulmassa van Al2O3 = 26,98 x 2 + 3 x 16,00 = 101,96 u

Het gehalte van een atoomsoort in een verbinding

Als je de molecuulformule van een stof weet, kun je uitrekenen wat het gehalte van een bepaalde atoomsoort in dat molecuul is. Eerst bereken je de totale massa van het molecuul aan de hand van de molecuulformule en dan de totale massa van de gevraagde atoomsoort.

Massapercentage berekenen

Massapercentage

Nu zelf proberen...

Wat is het massapercentage C in CO2?

Stap 1:

Bepaal de totale massa van het molecuul

Stap 2:

Wat is de totale massa van C?

Stap 3:

Vul de formule is, noteer je berekening altijd!

Hoeveel atomen zie je?

1. 5
2. 10
3. 15
4. 0

Hoeveel atomen zie je?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 9

Hoeveel moleculen zie je hier?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 9

Wat is de atoommassa van koolstof

1. 12,0u
2. 6,0g
3. 6,0u
4. 12,0g

De atoommassa van water is:

1. 18,016 u
2. 16,00 u
3. 1,008 u
4. 3 u

Wat is de molecuulmassa van CO2?
Atoommassa C = 12,0 u
Atoommassa O = 16,0 u

1. 28,0 u
2. 40,0 u
3. 44,0 u
4. 56,0 u

Wat is het massapercentage van koolstof in glucose?

1. 7%
2. 40%
3. 45%
4. 20%