Bs 3 Ecosystemen

• Biologie
• WO
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 5 Ecologie

Benodigheden

- Boek & Binas

- Schrift

- Pen, potlood, etc

- Rekenmachine

Cijfer

- NEE

Lessonup

- Ja

Tassen in

de tassenkast

Telefoons en tassen

in de kluis  

4 vwo

today''s program 

terugblik op bs 2 

Leerdoelen

5.3.1 Je kunt de voedselrelaties en de informatienetwerken binnen een ecosysteem beschrijven

5.3.2 Je kunt de energiestromen door een ecosysteem beschrijven 

Biologische begrippen

vraat, signaalstoffen, voedselketen, predatie, energiestroom, voedselweb, trofisch niveau, producenten, fotosynthese, consumenten, assimilatie, koolstofassimilatie, foto-autotroof, chemosynthese, chemo-autotroof, voortgezette assimilatie, dissimilatie, reducenten, piramide van aantallen, biomassa, piramide van biomassa, bruto primaire productie (BPP), netto primaire productie (NPP), productiviteit, detritivoren 

formatieve toets 

- bekijk je cijfer 

- bekijk de beoordeling

- maak aantekeningen in je schrift van zaken die je niet op orde had 

verschillen en overeenkomsten 

verschil inheems / uitheems

verschil en overeenkomst tussen uitheems/exoot 

verschil tussen invasief en non-invasief 

ecosystemen 

voedselweb: 

geheel aan voedselrelaties in een ecosysteem 

alle voedselketens bij elkaar in het ecosysteem 

trofische niveaus 

producenten : 1e trofische niveau

organismen: 

organismen	voedingswijze	proces : koolstofassimilatie
foto-autotrofen: - planten - cyanobacterië	foto-autotroof	fotosynthese: energie uit licht
chemoautotrofen - bacteriën in de bodem	chemo-autotroof	chemosynthese :energie uit oxidatie anorg. verb.

trofische niveaus 

consumenten  : 2e trofische niveau en verder 

organismen	voedingswijze	proces koolstofassimilatie door:
consumenten 1e orde - herbivoren	heterotroof	vraat - vertering
consumenten 2e orde en verder - carnivoren - omnivoren - detritivoren	heterotroof	vraat predatie parasitisme & vorm van vertering

trofische niveaus 

consumenten  : 2e trofische niveau en verder 

organismen	voedingswijze	proces koolstofassimilatie door & energie uit
consumenten 1e orde - herbivoren	heterotroof	vraat - vertering - & dissimilatie
consumenten 2e orde en verder - carnivoren - omnivoren - detritivoren	heterotroof	vraat predatie parasitisme & vorm van vertering & dissimilatie

trofische niveaus 

reducenten 

organismen	voedingswijze	proces koolstofassimilatie door & energie uit
bacteriën schimmels	heterotroof	parasitisme & mineralisatie

trofische niveaus

producenten: anorganische -> organisch

consumenten: organisch -> organisch

reduceren: organisch -> anorganisch 

-> kringloop van stoffen

raad het trofische niveau van ... 

een paar opmerkingen

- afhankelijke van ontwikkelingsstadium bezet een organisme een bepaald trofisch niveau (rups vs vlinder

- niet alle bacteriën en schimmels zijn reducenten 

- laatste trofische niveau in voedselketen is toppredator 

piramiden 

waarom zijn er niet oneindig veel roofvogels (=toppredatoren) ? 

piramiden 

Trofische niveaus in een voedselketen indelen op basis van 

• totaal aantal per tropisch niveau 
• gezamenlijke biomassa per tropisch niveau

piramide van de aantallen

aantal individuen per trofisch niveau

wel piramide: 

- kruidachtige planten --> herbivoren  --> toppredator 

bv. ecosysteem : grasland, savanne 

geen piramide:

- boom --> vraatinsecten --> insectenetende vogels 

bv. ecosysteem: tropische regenwoud 

piramide van de biomassa 

totale hoeveelheid biomassa (organische stof) per trofisch niveau 

wel piramide:

- boom --> vraatinsecten --> insectenetende vogels 

bv. ecosysteem: trofische regenwoud 

geen piramide:

fytoplankton --> zooplankton --> ....--> haai  

piramide van de energie 

De hoeveelheid energie die per trofisch niveau wordt vastgelegd 

--> = productiviteit 

vastleggen in de vorm van organische stof

energie verdwijnt door:

- dissimilatie

- afsterving gedeeltelijk, geheel

- onverteerbare resten 

waar is:

- afsterving? 

- onverteerbare delen?

- dissimilatie? 

opdracht 37

bespreken kennisvragen 

t/m 36 

37

huiswerk

leren bs 3

maken inzichtvragen 38 t/m 45