4.7 Economisch beleid

• Economie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 4: Inkomen

4.7  Economisch beleid

Terugblik

Nominaal inkomen 

Het inkomen waarbij rekening is gehouden met de inflatie. 

Reëel inkomen

Het inkomendat je in euro’s verdient.

Opdracht 12: Sleep de begrippen in de juiste plek van de tekst.

- Een algemene prijsstijging van goederen en diensten.

- De hoeveelheid goederen en diensten

die je met je inkomen kunt kopen.

- Het inkomen dat je in euro's verdient.

- De lonen stijgen net zo veel als de prijzen.

- Je inkomen waarbij je rekening houdt met de inflatie.

- Een algemene prijsdaling van goederen en diensten.

- De Nederlandse overheid probeert
de inflatie rond de 2% te houden.

.............................

.............................

.............................

.............................

.............................

.............................

.............................

inflatie

prijsstabiliteit

Nominaal inkomen

koopkracht

Reëel inkomen

prijscompensatie

deflatie

Vraag 6

Liesbeth zegt: ‘Ik verdien al maandenlang hetzelfde inkomen. Mijn nominale inkomen

 is niet veranderd. Maar door de inflatie ga ik er in koopkracht

 op achteruit. Mijn reele inkomen

 is door de inflatie afgenomen. Ik wil eigenlijk meer gaan verdienen, zodat ik de in prijs gestegen goederen kan betalen. Ik vind dat ik recht heb op prijscompensatie

Leerdoelen

- Ik kan het economisch beleid van de overheid uitleggen.

Planeconomie

• GEEN marktwerking
• Voorbeeld: Noord-Korea (vroeger Cuba en China)

Hier bepaalt de overheid bij elk bedrijf 

wat het produceert, hoeveel en tegen 

welke prijs.

Vrije markt Economie

             Vraag en aanbod bepalen volledig de prijs van goederen.                     De overheid grijpt NIET in met regels of wetgeving. 

Er is geen land dat helemaal een vrije markt economie heeft.

 Een overheid neemt maatregelen, vuurwerkverbod & corona maatregelen. 

En Nederland dan?

Veel landen zitten tussen een planeconomie en een vrije markteconomie in: 

Gemengde economie = 

Georiënteerde markteconomie

Georiënteerde markteconomie

Nederland heeft een Georiënteerde markteconomie

- bepalen de producenten en consumenten de productie, consumptie en prijzen, maar wel binnen grenzen die de overheid heeft gesteld

Voorbeelden Overheidsingrijpen Nederland 

• minimum-maximumprijzen vaststellen
• inkomens herverdelen middels belastingtarieven
• minimumloon vaststellen
• subsidies en toeslagen ( huur, zorg) te geven
• systeem van sociale zekerheid
• eisen stellen aan de productie op gebied van gezondheid/milieu
• overheid zelf gaan produceren

Nederland opschuiven naar planeconomie

• regulering ( meer regels)
• nationalisatie particuliere bedrijven

Nederland opschuiven naar vrijemarkteconomie

• deregulering ( minder regels)
• privatisering overheidsbedrijven

Voordeel economische groei

1. reële inkomens stijgen
2. de mensen verdienen meer en betalen meer belasting

Economische groei wordt gestimuleerd door:

1. beter onderwijs
2. subsidies voor innovaties (product en proces)
3. een lagere rente
4. goede concurrentiepositie

Investeringen in nieuwe producten en productiemethoden

• een sterkere concurrentiepositie
• meer vraag uit buitenland

Gevolgen lage rente

• gaan consumenten meer lenen en meer consumeren.
• gaan bedrijven meer lenen en investeren

 

De Europese Centrale Bank (ECB)

= De centrale bank van landen met de euro (eurozone)

De taken van de ECB:

Hoofdkantoor in Frankfurt am Main, Duitsland

Hoge inflatie verhoogt het de rente zodat mensen minder geld lenen en uitgeven

De ECB heeft de taak de inflatie te bestrijden in de EUROZONE

De ECB bewaakt de waarde van de euro. Door te zorgen dat de inflatie laag blijft, behoudt de euro z'n koopkracht. 

Georienteerde markteconomie

Planeconomie

Vrijemarkteconomie

Economie waarin vraag en aanbod de prijzen bepalen, maar de overheid grijpt in bij een aantal basisbehoeften om deze betaalbaar te houden.

De overheid bepaalt wat er geproduceerd wordt, hoeveel, door wie en tegen welke prijs.

Economie waarin vraag en aabod de prijzen bepalen.

privatisering/deregulering

Regulering

Opkopen

Minder regels

Voorkomen misbruik

Stimulans

Te duur

meer keuzemogelijkheden

Doelmatiger

Op de spaarrekening krijgen de spaarders tegenwoordig een lage rente. De rente is meestal lager dan de inflatie.
Het spaargeld wordt hierdoor minder waard.
Waarom zetten spaarders toch hun spaargeld op een spaarrekening?

1. Het spaargeld is veilig.
2. Het spaargeld op de spaarrekening levert nog iets op.

Hoe beïnvloedt rente de inflatie? Welke redenatie is de juiste?

1. Hoge rente, meer lenen, meer consumeren, hogere prijzen
2. Lage rente, meer lenen, minder consumeren, lagere prijzen.
3. Lage rente, meer lenen, meer consumeren, hogere prijzen
4. Hoge rente, minder lenen, meer uitgeven, hogere prijzen

Aan de slag!

Maken: test jezelf § 4.6 en § 4.7