Beknopte bijzin

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Middelbare school
• vwo
• Leerroute V
• Leerjaar 3

3V2

Wat gaan we doen?

Startopdracht blz. 102

Maken opdracht 1 blz. 103

TEST JEZELF

Kijken & Luisteren blz. 122

Startopdracht blz. 102

3 In zin a en zin d. zijn ongrammaticaal. Leg uit waaraan je dat kan zien.

a [Na een uur in de oven te hebben gestaan (= bwb)] smulden de gasten van de taart.

b De tekendocente droeg haar leerlingen op [om een fantasiedier te tekenen (= lv)].

c Besloot de NS [soep en broodjes uit te delen aan de door de hevige sneeuwval gestrande reizigers (= lv)]?

d Deze ets van Picasso werd [zoekend naar prenten van Van Gogh (= bwb)] ontdekt.

Foutieve beknopte bijzin

blz. 103 opdracht 1

1 Om vroeg op vakantie te kunnen gaan, vertrok de helikopter van de president al om 7 uur.

2Lopend door hete woestijnzand kregen de zwaarbeladen ezels al snel dorst.

Foutieve beknopte bijzin

blz. 103 opdracht 1

3 Een kwartier te laat gearriveerd, was de voorstelling natuurlijk al begonnen.

4 Hongerig thuisgekomen van school smaakte de macaroni met zalm erg lekker.

Foutieve beknopte bijzin

blz. 103 opdracht 1

5 Na een halfuur in de abri gewacht te hebben, kwam de bus er eindelijk aan.

6 Studerend in mijn dikke biologieboek viel ik van pure vermoeidheid in slaap.

3t1 beknopte bijzin

Nabespreken: opdracht 1 blz. 99

Op een post-it:

1. Hoe kan je ervoor zorgen dat je de beknopte bijzin herkent (aan het eind van deze les)

2. Hoe zorg je ervoor dat je de volgende les nog steeds weet wat een beknopte bijzin is?

antwoorden opdracht 1

1 Toen … uitgerust = bijzin

2 Nog … derby = beknopte bijzin

3 om … dienen = beknopte bijzin

4 Terwijl … zaten = bijzin

5 In … leren = beknopte bijzin

6 of … worden = bijzin

Opdracht 1

Toen ze na haar werk goed was uitgerust, ging Caja een uur fitnessen

Nog mopperend over de verloren derby verlieten de supporters de sporthal.

Oefenen in tweetallen:

Blz. 99

 opdracht 2

Antwoorden opdracht 2

1

1 –

2 met od

3 met te + inf

4 –

5 met te + inf

6 –

Antwoorden opdracht 2

1 Na goed uitgerust te zijn na haar werk ging Caja een uur fitnessen.

4 Lekker in het zonnetje zittend dronken Ronald en Michel een colaatje.

6 Martijn vroeg Irene in de fietsenstalling zijn vriendinnetje te worden.

Zelfstandig maken opdracht 3

Zoek in elke zin de Persoonsvorm van de hoofdzin.

Zoek in elke zin de bijzin of de beknopte bijzin.

Opdracht 3           PV?? Beknopte bijzin??

5 Terwijl ze door de kamers van de woning liepen, werden de jonggehuwden steeds enthousiaster over het pand.

6 Na de zitting zei de rechter dat hij de enig juiste beslissing genomen had.

Opdracht 3           PV?? Beknopte bijzin??

5 Terwijl ze door de kamers van de woning liepen, werden de jonggehuwden steeds enthousiaster over het pand.

6 Na de zitting zei de rechter dat hij de enig juiste beslissing genomen had.

Opdracht 4      Ontleed de zinnen

1 Beval de dictator zijn adjudant het pand te doorzoeken op explosieven?

2. Haar besluit om de postcodeloterij op te zeggen zal Merel nu wel betreuren.

Opdracht 4      Ontleed de zinnen

3 Drie agenten hebben de relschopper ernstig gewond aan zijn hoofd en schouder bij de EHBO-post achtergelaten.

4 Rekende de titelhouder erop het gevecht met de uitdager snel te beslissen

antwoorden Opdracht 4

1 het pand te doorzoeken op explosieven = lv

2 om de postcodeloterij op te zeggen = bijv.bep  besluit

3 ernstig verwond aan zijn hoofd en schouder = bwb

4 het gevecht met de uitdager snel te beslissen = vv (erop rekenen--> voorzetsel voorwerp)

5 al snuffelend in het platenzaakje = bwb

6 veel over de flanken te spelen = bijv.bep  opdracht

Opdracht 4      Ontleed de zinnen

 

            LV               (beknopte bijzin)                                             WG     OW

2. Haar besluit om de postcodeloterij op te zeggen/  zal / Merel  /nu wel / 

WG

betreuren.

(bijv.bep --> haar besluit)

Verder werken: opdracht 4 blz. 99 

vraag 3, 4 en 5 ontleden

3v2         Beknopte bijzin

LEES DE THEORIE EN BEANTWOORD DE VRAGEN IN TWEETALLEN

Wat is een bijzin?

Wat is een beknopte bijzin?

Wat voor werkwoord bevat de beknopte bijzin?

Hoe ontleed je een zin met een beknopte bijzin?

Leerdoel:

Wat is een beknopte bijzin?

Hoe herken je een foutieve beknopte bijzin?

Boek open blz. 98

Wat is een bijzin?

Een zin waar één persoonsvorm in staat, is altijd een hoofdzin. Een hoofdzin kan namelijk een zelfstandige zin zijn, terwijl een bijzin altijd een afhankelijke zin is. Een bijzin kan dus nooit op zichzelf staan (vandaar de naam bijzin). 

In de hoofdzin staan het onderwerp en de persoonsvorm namelijk altijd naast elkaar. Er kunnen geen woorden tussen worden geplaatst.

Wat is een beknopte bijzin?

Een beknopte bijzin is een bijzin waarin het onderwerp ontbreekt en de plaats van de persoonsvorm door een Voltooid deelwoord, onvoltooid deelwoord of infinitief wordt ingenomen. 

Een beknopte bijzin is een bijzin zonder onderwerp. Het onderwerp van de bijzin kan worden weggelaten, omdat het gelijk is aan het onderwerp van de hoofdzin.

Voorbeelden:

(1) Breed grijnzend vertelde hij over zijn overwinning.

(2) We hebben geleerd netjes met mes en vork te eten.

(3) Bij het Spui aangekomen vielen me de veranderingen op.