3M - tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Leesvaardigheid - Verwijswoorden en Signaalwoorden

In deze Lesson-Up les leer je wat verwijswoorden en signaalwoorden zijn. Wat het verschil er tussen is, welke functie ze hebben en hoe je ze kunt herkennen in een tekst. 

Leesvaardigheid - Verwijswoorden en Signaalwoorden

Maak deze Lesson-Up les op je laptop. Dan zijn de dia's, uitleg en opdrachten beter leesbaar en beter te maken. 

Hoe werkt Lesson-Up? Wat kun je verwachten?

Je krijgt uitleg over verwijs- en signaalwoorden. Je bekijkt filmpjes en krijgt daarna vragen. Je leest korte tekstjes en aansluitend krijg je vragen; telkens om te testen of je de uitgelegde theorie begrepen hebt. Ik kan precies zien hoelang je een tekst of een filmpje bekeken hebt en of je vragen correct beantwoord hebt. Maak de opdrachten dus serieus.

Wat zijn volgens jou 'verwijswoorden'? Geef hier kort een omschrijving van dit begrip.

Lees onderstaande tekst

Scrabble geeft me het visitekaartje met een snelle beweging terug. 'Dat kun je maar beter wegstoppen'. Hij zegt het luchtig, maar zijn ogen staan dwingend. 'En vertel me wat er gebeurd is. Van begin tot eind. In detail.' Het klinkt niet gebiedend, het is eerder een vriendelijke uitnodiging, alsof hij me een dienst verleent.

Scrabble geeft me het visitekaartje met een snelle beweging terug. 'Dat kun je maar beter wegstoppen'. Hij zegt het luchtig, maar zijn ogen staan dwingend. 'En vertel me wat er gebeurd is. Van begin tot eind. In detail.' Het klinkt niet gebiedend, het is eerder een vriendelijke uitnodiging, alsof hij me een dienst verleent.

Geef in onderstaande tekst de verwijswoorden aan door er een cirkeltje op te plaatsten. 

Wat zijn verwijswoorden?

1. Verwijswoorden verwijzen naar terug naar een woord, woordgroep of zin.
2. verwijzen vooruit naar een woord, woordgroep of zin.
3. wijzen op een verband tussen woorden of zinnen.
4. verwijzen zowel vooruit als achteruit naar een woord, woordgroep of zin.

Lees de rijtjes woorden. In welk antwoord staan alleen verwijswoorden?

1. ze - hij - daar
2. jullie - dat - daarom
3. het - dit - ook
4. daarmee - het - dus

Signaalwoorden

Wat zijn volgens jou 'signaalwoorden'? Geef hier korte een omschrijving van dit begrip.

Een signaalwoord is ... 

Geef nu zo goed mogelijk de definitie (omschrijving) van een 'signaalwoord'. + Noem 1 signaalwoord uit het filmpje en welk signaal die afgeeft (verband)

00:21

Wat is de functie van een signaalwoord?

1. Ze verwijzen naar iets in een zin.
2. Als lezer snap je de tekst beter.
3. Ze geven een verband aan tussen zinnen.
4. Ze maken een tekst makkelijker.

01:03

Geef 1 signaalwoord voor een redengevend tekstverband

02:19

Welke 2 tekstverbanden worden er opgenoemd in het filmpje, naast het redengevend tekstverband?

Bekijk de volgende dia's goed

Welke tekstverbanden heb je zojuist in de vorige twee dia's voorbij zien komen?

1. conclusie, doel-middel, oorzaak-gevolg en opsomming
2. conclusie, doel-middel en opsomming
3. conclusie, doel-middel en oorzaak-gevolg
4. conclusie, oorzaak-gevolg, opsomming

Bij tekstverbanden horen bepaalde signaalwoorden. Bij welk tekstverband hoort het signaalwoord 'echter'?

1. reden of verklaring
2. samenvatting
3. tegenstelling

Welk tekstverband stond in de 4 groene dia's hiervoor 'alleen' op een dia?

1. tegenstellend tekstverband
2. voorwaardelijk tekstverband
3. tijdaangevend tekstverband
4. redengevend tekstverband

Signaalwoorden in een tekst

Hierna krijg je een dia met een tekstfragement. Lees het fragement aan de linkerkant van de dia; de eerste 7 zinnen. Beantwoord daarna de vragen. De tekst staat ook in de Blinkotheek. 

Welk signaalwoord heb je het vaakst gelezen in de eerste 7e zinnen van het tekstfragment over pubers?

1. ook
2. en
3. maar
4. 'ook' en 'en' even vaak

Welke 2 signaalwoorden ben je in de eerste 7 zinnen van het tekstfragment over pubers tegengekomen? + Zet het juiste tekstverband erachter.

Een signaalwoord van een toelichtend tekstverband is …

1. die
2. omdat
3. zoals
4. maar

In jullie boek in hf. 3 Lezen staan 3 tekstverbanden genoemd welke zijn dat?

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband opsommend?

1. daarom
2. immers
3. om …. te
4. verder

Noem een signaalwoord bij een tegenstellend tekstverband

Wat is hier geen signaalwoord van het tekstverband 'voorbeeld'?

1. toch
2. zo
3. neem nou
4. onder andere

Wat is hier geen signaalwoord van
het tekstverband 'opsomming'?

1. ook (nog)
2. tevens
3. bovendien
4. ter illustratie

Wat is de functie van een signaalwoord?

1. Ze verwijzen naar een persoon, dier of ding in de tekst.
2. Ze geven structuur/verbanden aan in de tekst, zodat je die beter gaat begrijpen.
3. Ze geven het belangrijkste aan wat er in die alinea wat gezegd.
4. Ze geven het belangrijkste aan wat er in die tekst over het onderwerp wordt gezegd.