KERN paragraaf 29 Onregelmatige en Engelse werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lezen

Planning

- lezen

- Herhalen paragraaf 29

- Nakijken paragraaf 29

- Uitleg paragraaf 20

- Nakijken paragraaf 20

Doelen

- Je kent de regels voor het spellen van onregelmatige en Engelse werkwoorden;

- Je kan in een zin een passende vorm van een onregelmatig of Engels werkwoord invullen;

- Je kan bijzonderheden in de spelling van onregelmatige en Engelse werkwoorden uitleggen;

- Je kan zelf zinnen bedenken met onregelmatige en Engelse werkwoorden.

Werkwoordspelling

In de eerste periode hebben we stilgestaan bij werkwoordspelling. Hierbij hebben we vooral gekeken naar de persoonsvorm. 

Tegenwoordige tijd

ik ik-vorm

je/jij ik-vorm+t*

hij/zij/het ik-vorm+t

meervoud hele werkwoord

Verleden tijd

enkelvoud ik-vorm +de/te

meervoud ik-vorm +den/ten

*als je/jij achter de persoonsvorm staat, gebruiken we de ik-vorm

Onregelmatige werkwoorden

De meeste werkwoorden worden volgens de regels in de vorige sheet vervoegd. Er zijn ook zwakke werkwoorden, die in de verleden tijd van klank veranderen. 

Bij sommige werkwoorden gelden zelfs de regels die voor de tegenwoordige tijd gelden niet; dit zijn onregelmatige werkwoorden: 

hebben, kunnen, mogen, willen, zijn en zullen (zie pagina 118)

Wat is de juiste spelling van het onregelmatige werkwoord 'hebben'?

1. ik heb, jij hebt, hij hebt, wij hebben
2. ik heeft, jij heeft, hij heeft, wij heven
3. ik heb, jij heeft, hij heeft, wij hebben
4. ik heb, jij hebt, hij heeft, wij hebben

Dansen is een

1. Onregelmatig werkwoord
2. Regelmatig werkwoord

Wat is de juiste spelling van het onregelmatige werkwoord 'zijn'?

1. ik ben, jij is, hij is, wij bennen
2. ik is, jij is, hij is, wij zijn
3. ik ben, jij bent, hij is, wij zijn
4. ik ben, jij bent, hij bent, wij bennen

Hoe weet je of je te maken hebt met een onregelmatig werkwoord?

1. onregelmatige werkwoorden zijn duidelijk herkenbaar.
2. je schrijft de persoonsvorm en het voltooid deelwoord niet volgens de normale regels.
3. een onregelmatig werkwoord komt niet heel regelmatig voor.
4. onregelmatige werkwoorden kunnen alleen in een zin staan.

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Oefening 1

a vervul, zal

b kan, gun

c wil, tilt

d heeft, wegebt

e mag, krijg

f bent, rent

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

2a.  ik / jij achter de persoonsvorm: hele werkwoord - en

        jij / hij / zij / het: hele werkwoord - en + t

        wij / jullie / zij: hele werkwoord

b. a. Bij het onregelmatige werkwoord verandert de klank.

     b. Bij het onregelmatige werkwoord verandert de klank.

     c. Het onregelmatige werkwoord krijgt geen t op het eind.

    d. Bij het onregelmatige werkwoord wordt de klinker langer en verandert er een medeklinker.

    e. Bij het onregelmatige werkwoord verandert de klank.

    f. Bij het onregelmatige werkwoord is de je-vorm niet af te leiden van het hele werkwoord

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Oefening 3

Wanneer je een werkwoord in de verleden tijd zet, weet je of het een sterk of zwak werkwoord is.

Bij sterke werkwoorden verandert de klank, bij zwakke werkwoorden blijft de klank hetzelfde.

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Oefening 4 

a. bezochten (s)

b. mochten (o)

c. toonden (z)

d. pasten (z)

e. namen (s)

f. waren (o)

g. was (o)

h. aanmoedigden (z)

i. konden (o)

j. ging (s)

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Engelse werkwoorden worden vervoegd als zwakke werkwoorden in het Nederlands. Ze krijgen in de verleden tijd stam plus -de(n).

Voorbeelden:

rugbyde, jogde, tackelde

Als de stam eindigt op een van de medeklinkers uit ‘t kofschip of ‘t fokschaap schrijf je stam +te(n).

Voorbeelden:

faxte, racete

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Engelse werkwoorden worden vervoegd als zwakke werkwoorden in het Nederlands. Ze krijgen in de verleden tijd stam plus -de(n).

Voorbeelden:

rugbyde, jogde, tackelde

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Als de stam eindigt op een van de medeklinkers uit ‘t kofschip of ‘t fokschaap schrijf je stam +te(n).

Voorbeelden:

faxte, racete

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

8 a.

 tegenwoordige tijd:

ik shine

jij / hij / zij / het shinet

wij / jullie / zij shinen

voltooid deelwoord geshined

onvoltooid deelwoord shinend

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

verleden tijd:

ik / jij / hij / zij / het shinede

wij / jullie / zij shineden

b. Ze worden gespeld als zwakke werkwoorden, omdat hun klank niet verandert in de verleden tijd.

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

Oefening 9 

a. gegoogeld

b. gebasht

c. gepodcast

d. gestreamd

e. freestylet

f. battelt

g partyde

h beatboxend

i rappend

j focuste

k gehugd

l powerwalkte

m gegrooved

n bouncete

o gepartycrasht

p quitten

Paragraaf 29 onregelmatige en Engelse werkwoorden

10 a. ‘Deletete’ is goed gespeld, omdat de ik-vorm ‘delete’ is en er bij de verleden tijd -te bijkomt.

‘Downloade’ is niet goed gespeld, omdat de ik-vorm ‘download’ is en er bij de verleden tijd -de bij moet.

b. ‘Gerelaxt’ is goed gespeld, omdat de ik-vorm ‘relax’ is en de x in het ’t sexy fokschaapje zit.

‘Gesnoozet’ is fout gespeld, omdat de ik-vorm ‘snooze’ is en de z niet in het ’t sexy fokschaapje zit  (het voltooid deelwoord krijgt dus een d).

play.kahoot.it

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

-Je weet wat de kenmerken en functie van de persoonsvorm en het onderwerp zijn in een zin.

- Je kan in een zin bepalen wat de persoonsvorm en het onderwerp zijn.

- Je kan bijzonderheden met de persoonsvorm en het onderwerp in een gegeven zin aanwijzen en uitleggen.

- Je kan zelf nieuwe voorbeelden vinden of bedenken van zinnen die bijzonderheden hebben met de persoonsvorm of het onderwerp.

play.kahoot.it

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

1 a Persoonsvorm: zag. De zin staat in de verleden tijd. Het onderwerp is enkelvoud.

b Persoonsvorm: valt. De zin staat in de tegenwoordige tijd. Het onderwerp is enkelvoud.

c Persoonsvorm: moeten. De zin staat in de tegenwoordige tijd. Het onderwerp is meervoud.

d Persoonsvorm: werd. De zin staat in de verleden tijd. Het onderwerp is enkelvoud.

e Persoonsvorm: verlaagt. De zin staat in de tegenwoordige tijd. Het onderwerp is enkelvoud.

f Persoonsvorm: hebben. De zin staat in de tegenwoordige tijd. Het onderwerp is meervoud.

g Persoonsvorm: doe. De zin staat in de tegenwoordige tijd. Het onderwerp is enkelvoud.

h Persoonsvorm: verpestte. De zin staat in de verleden tijd. Het onderwerp is enkelvoud. 

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

2 vetgedrukt = persoonsvorm

a In deze gemeente / rijdt / de helft van de bewoners / in een Volvo.

b Zestig journalisten uit twaalf landen / onderzochten / maandenlang / het Europese voetbal.

c In totaal / bevat / dit pakket / twee kilo kaas.

d De Grieken / zijn / erg goed / in groenteschotels.

e De populaire animatieserie Buurman en Buurman / viert / haar veertigste verjaardag.

f De Nederlandse estafetteploeg / heeft / in Canada / zilver / gewonnen.

g In Brazilië / graven / rovers / een tunnel van 600 meter naar de bank.

h Via een oproep op Facebook / hebben / we / onze vermiste kat / teruggevonden.

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

Oefening 3

a Ik heb geen idee!

b Ga allemaal aan de kant!

c Ik wil twee koffie en een cola, alstublieft.

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

6 a Persoonsvorm: warmt. Onderwerp: De aarde. Het onderwerp is enkelvoud.

b Persoonsvorm: heeft. Onderwerp: de politie. Het onderwerp is enkelvoud.

c Persoonsvorm: werden. Onderwerp: De data. Het onderwerp is meervoud.

d Persoonsvorm: zijn. Onderwerp: De hersenen van dementerenden. Het onderwerp is meervoud.

e Persoonsvorm: maakt. Onderwerp: Een groot deel van de vluchtelingen. Het onderwerp isenkelvoud.

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

f Persoonsvorm: gooide. Onderwerp: Een massa voetbalsupporters. Het onderwerp is enkelvoud.

g Persoonsvorm: is. Onderwerp: Zijn verzameling oldtimers. Het onderwerp is enkelvoud.

h Persoonsvorm: is. Onderwerp: het gemiddeld aantal kinderen per vrouw. Het onderwerp is enkelvoud.

i Persoonsvorm: blijken. Onderwerp: De kleinere stenen van Stonehenge. Het onderwerp is meervoud.

j Persoonsvorm: zijn. Onderwerp: alle musea. Het onderwerp is meervoud.

Paragraaf 20 Persoonsvorm en onderwerp

7 a Zowel het onderwerp als de persoonsvorm ontbreken.

b De persoonsvorm ontbreekt.

c Het onderwerp ontbreekt.

d Zowel het onderwerp als de persoonsvorm ontbreken.