T3 nakijken 16 en uitleg voorzetsel en voornaamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Deze les:

- Nakijken opdracht zestien

- Uitleg voorzetsel

- Uitleg aanwijzend voornaamwoord

- Uitleg vragend voornaamwoord

- Huiswerk

16. 1) Ik vind hem net zo aardig ... mijn buurjongen.

1. Als
2. Dan

16. 2) De lege stad van Simone van der Vlugt vind ik interessanter ... In mijn dromen.

1. Als
2. Dan

16. 3) Zij is veel beter in biologie ... haar broer.

1. Als
2. Dan

16. 4) De nieuwe mediatheek heeft dezelfde afmetingen ... de oude.

1. Als
2. Dan

Een zes voor die toets was meer ... waar ik op gehoopt had.

1. Als
2. Dan

Voorzetsel (vz)

- Een kort woord dat plaats, tijd, reden/oorzaak of richting aangeeft.

Plaats

- Naast je bril

- Onder de krant

Tijd

- De avondklok geldt sinds een paar weken.

- Rond drie uur drink een kopje thee.

Reden/oorzaak

- Door de sneeuw vielen er veel treinen uit.

Richting

- Zij loopt de trap af.

- Als ik uit de keuken kom, staat hij ineens in de gang.

Splitsbare werkwoorden

- Ik belde jou gisteren op.

- Hij leverde zijn fictiedossier in.

- Ik nodig mijn oma uit.

Op, in en uit zijn in deze zinnen geen voorzetsels, omdat ze onderdeel zijn van een splitsbaar werkwoord.

Voorzetsel vinden

- Staat meestal voor een lidwoord met een zelfstandig naamwoord.

- Soms staat hij achter een lw met zn, dan geeft het vz richting aan.

- Delen van een splitsbaar werkwoord noem je geen voorzetsel!

Ezelsbruggetje

- De kast.

Er is een betere:

- Het feestje

Aanwijzend voornaamwoord (a vnw)

- Wijs altijd iets of iemand aan

- Kan in plaats van een lidwoord voor een zelfstandig naamwoord staan

- Verwijst altijd naar het zelfstandig naamwoord

Zeven aanwijzende voornaamwoorden

Bij de-woorden (enkelvoud):

Deze, die, dergelijk(e), zulk(e), zo'n

Bij het-woorden (enkelvoud):

Dit, dat, dergelijk(e), zulk(e), zo'n

Meervoud:

Deze, die zulke(n)

Bijvoorbeeld:

- Dit pak melk is leeg.

- Dergelijk gedrag wordt hier niet geaccepteerd.

- Zo'n auto wil ik later kunnen rijden.

- Dat is niet leuk.

Aanwijzend voornaamwoord vinden

- Je gebruikt het als je iets of iemand aanwijst

- Het hoort bij een zelfstandig naamwoord

- Het kan ook los in de zin staan

Functie is belangrijk. Soms is 'dat' een voegwoord:

Het is fijn dat we op schoolreis gaan.

Vragend voornaamwoord (a vnw)

- Staat vaak aan het begin van een vraagzin

- Het zijn er vijf:

Wie, wat, welk(e), wat voor, wat voor een?

(Denk aan het liedje)

Bijvoorbeeld:

- Welke leerling weet het antwoord?

- Wat voor toets krijgen we?

- Wie weet het antwoord?

- Hoe weet ik wie zijn huiswerk heeft gemaakt?

Vraag: Wie heeft het huiswerk gemaakt?

Vragend voornaamwoord vinden

- Staat meestal aan het begin van een vraagzin

- Staat soms aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag

- Wie en wat zijn alleen vragende voornaamwoorden als ze een vraag inleiden

Vragen?

Dat mooie plantje staat op de kast.

- Taalkundig benoemen

- Gebruik afkortingen

- Benoem bij een werkwoord of het zww of hww is

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'dat'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'mooie'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'plantje'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'staat'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'op'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'de'?

Dat mooie plantje staat op de kast.
Wat is 'kast'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'wie'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'heeft'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'het'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'lastige'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'huiswerk'?

Wie heeft het lastige huiswerk gemaakt?
Wat is 'gemaakt'?

Huiswerk

- Lees de theorie in jouw boekje over het voorzetsel, aanwijzend voornaamwoord en het vragend voornaamwoord.

- Maak opdracht 17, 18, 19, 20 en 21