1. 10 apr: H6A + (gramm)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Op tafel:

• laptop
• map
• pen
• Handboek
• Oefenboek

Welkom havo 3

• Jas uit en over je stoel. 
  
• Tas van tafel.
• Oortjes en telefoon in je tas. 

Starten met 10 minuten NUMO

Inlog vergeten?

gebruikersnaam: leerlingnummer: 123456

wachtwoord: j123456

Klap je laptop dicht. Je hebt 'm (heel lang) niet meer nodig. 

Vandaag donderdag 10 april: 

• Numo: al gedaan
• Planning periode 3
• H6 > A: Wat je zegt, ben je zelf
• Eventueel: grammatica oefenen

Periode 2 

Oefenboek	Handboek
Hst 3 Perspectief A, B, D, F* (CE)	Taal en Cultuur - hst 13 Taalgebruik- hst 23, (24) Verhalen - hst 9
Hst 6 Taal en identiteit A, B, E, F*, (CD)	Taal & Cultuur - hst 16 Taalgebruik- hst 1-6 + 8-10, (27) Verhalen en gedichten - hst 10
Tekstvorm recencie	Taalgebruik - hst 1-6 + 8-10, 13 Verhalen en gedichten - hst 3, 4, 8, 9, 10
Grammatica C: Hoofdzin en bijzin -	Grammatica hst 11 hst 13-16

Planning periode 3

F*: zelfstudie

En NUMO!

Numo >> grammatica

10 lesweken, 45 min per lesweek 

= 

7,5 uur: met 50% vooruitgang!

• Eerst met regulier programma > grammatica
• Dan met 'taak Grammatica - taalkundig ontleden'

Recensie- en leesplanning

20 mei	leesboek uit
26 mei	recensie oefenen
2 juni	recensie feedback geven
12 juni	recensie definitieve versie schrijven

H6 > A: Wat je zegt, ben je zelf

Maak aantekeningen!

Leerdoelen les

1. Aan het einde van deze les weet je hoe taal verandert en welke taalvarianten er zijn.

Startvraag

Wat hebben Nederlands, IJslands en Gotisch met elkaar te maken? 

Schrijf je antwoord op. 

• Verwantschap

Talen veranderen

1. Doordat mensen op een andere plaats gaan wonen (en geen contact onderhouden met de mensen die op de originele plaats zijn blijven wonen). 
2. Doordat we nieuwe producten bedenken en dus nieuwe namen voor die producten. 
3. Doordat jongeren zich met hun taalgebruik willen onderscheiden. 

Begrippen

• sociolect: taalvariant die afwijkt van de standaardtaal en die gebruikt wordt door een bepaalde sociale groep, bijvoorbeeld jongeren of wetenschappers.
• jongerentaal: sociolect dat door jongeren gebruikt wordt.
• straattaal: informele mengtaal die vooral door jongeren van verschillende culturen en achtergronden op school en op straat gesproken wordt en die sterk afwijkt van de standaardtaal.

Opdracht - nadenken

Beantwoord de volgende vragen (in je hoofd): 

1. Welke taal spreek je met je ouders? 

2. Bedenk hoe je tegen je ouders zegt dat je een boekopdracht voor Nederlands moet inleveren. 

• 3. Heb je bij vraag 2 alles vertaald naar je moederstaal of staan er nog Nederlandse woorden tussen? 
• Meng je verschillende talen tijdens het spreken, dan heet dat codeswitchen. Tijdens het codeswitchen pas jij je taal aan de situatie of aan je gesprekspartner aan. 

Begrippen

fantasietaal: nieuwe taal, bedacht door het schrijven van fictie.

neologisme: nieuwgevormd woord in een bestaande taal: kijkfile, ramptoerisme en plofkip

Taal blijft hetzelfde

Doordat het gestandaardiseerd wordt

>> 

• Standaardnederlands

• Maar ook dan veranderen talen nog steeds en worden de wijzigingen steeds opnieuw opgenomen in woordenboeken en grammatica's. 
• En soms verandert de standaardtaal door dialecten (een regionale taalvariant). 

Begrippen

Dialect: een regionale taalvariant

Denk na:

• Ken jij (Nederlandse) dialecten? 

Aan de slag

Lees in je handboek pg 40-41 en maak de volgende opdrachten op pg 96

Begrippen uit deze les

sociolect

jongerentaal

straattaal

fantasietaal

neologisme

dialect

codeswitchen