Taalverzorging blok 2: Paragraaf 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vandaag

- Mededelingen
- Lesdoelen
- Leestekens

- Oefenen

- Zelfstandig aan de slag

- Dilemma

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• kun je afkortingen, komma's, vraagtekens en dubbele punten (meestal) correct gebruiken.

Welke zin is juist?

1. Hoeveel cm staat er op een lineaal?
2. Hoeveel c.m. staat er op een lineaal?
3. Hoeveel cm. staat er op een lineaal?

Welke zin is juist?

1. Ik stuur een bericht naar A.S. Jacobs.
2. Ik stuur een bericht naar AS. Jacobs.
3. Ik stuur een bericht naar AS Jacobs.

Welke zin is juist?

1. Zou je svp willen antwoorden op mijn bericht?
2. Dat zou ik maar zsm. doen!
3. M.b.v. het antwoord op de mail kan ik mijn opdracht afronden.

Welke zin is juist?

1. De docent vroeg wie er afwezig was in de onlineles?
2. De docent vroeg wie er afwezig was in de onlineles.

PUNT

- Einde van de zin

- Afkortingen
s.v.p. - jl. - d.m.v. - m.b.v. 

ZONDER PUNT

- initiaalwoorden (NS, pc)
- letterwoorden (pin)

- maten en gewichten (cm, m, dm)

UITROEPTEKEN

- Bevel of uitroep

VRAAGTEKEN

- einde van een vraag

Wie is er afwezig?

- Behalve in de indirecte rede
De docent vroeg wie er afwezig was in de les. 

Door naar de komma

Welke zin is juist?

1. Wie voldoende gegeten heeft mag alvast opruimen.
2. Wie voldoende gegeten heeft, mag alvast opruimen.

Welke zin is juist?

1. Ik heb een hond twee katten zes goudvissen en een konijn.
2. Ik heb een hond, twee katten, zes goudvissen en een konijn.
3. Ik heb een hond, twee katten, zes goudvissen, en een konijn.

Welke zin is juist?

1. Hij is ziek want hij heeft koorts.
2. Hij is ziek, want hij heeft koorts.
3. Hij is ziek want, hij heeft koorts.

Welke zin is juist?

1. Omdat de timmerman komt blijf ik thuis.
2. Omdat, de timmerman komt blijf ik thuis.
3. Omdat, de timmerman komt, blijf ik thuis.
4. Omdat de timmerman komt, blijf ik thuis.

Wanneer wel?

• Voor en na een bijstelling
  Mariëlle Braam, docent Nederlands, is aanwezig. 
• Tussen twee pv's 
  Wanneer ik goed leer, haal ik sneller een goed cijfer. 
• Tussen onderdelen van een opsomming (niet voor 'en')
  Ik houd van lasagne, chips, chocolade en friet. 
• In lange zinnen voor voegwoorden als 'want, maar, omdat' 
• Wanneer je een rustpauze moet houden in een lange zin

De puntkomma

Wanneer gebruiken?

Puntkomma betekent en

• Zinnen die sterk met elkaar samenhangen
  Afgelopen zaterdag sneeuwde het; met name aan het einde van de middag viel er veel sneeuw. 
  
  
• Tussen delen van opsommingen, zeker wanneer het om zinnen gaat. 
  Je bent geschikt voor deze baan wanneer:
  - Je bent een echte teamplayer ;
  - Je houdt van een uitdaging ; 
  - Je bent direct beschikbaar. 

Door naar de dubbele punt!

Welke zin is juist?

1. Mijn naam is Felix.
2. Mijn naam is: Felix.

Welke zin is juist?

1. De lokale supermarkt is tegenwoordig van alle gemakken voorzien boodschappen, postkantoor en bloemist.
2. De lokale supermarkt is tegenwoordig van alle gemakken voorzien: boodschappen, postkantoor en bloemist.

Welke zin is juist?

1. Vervolgens zegt Anne 'Wanneer is het genoeg?'
2. Vervolgens zegt Anne: 'Wanneer is het genoeg?'
3. Vervolgens zegt Anne "Wanneer is het genoeg?"
4. Vervolgens zegt Anne: "Wanneer is het genoeg?"