Les 5: H3 S2+S3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Wereld

Hoofdstuk 3.2: een veranderend mens

Als we het over de middeleeuwen hebben:

Vroege middeleeuwen:
500 tot het jaar 1000

Late middeleeuwen:
1000 tot het jaar 1500

Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de nadruk in de middeleeuwen niet lag bij ‘verandering’.

Ik kan verklaren waardoor de Renaissance plaatsvond in de Italiaanse stadsstaten.

Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met het mens/ wereldbeeld: ‘Memento Mori’

1. Leef in het moment en geniet!
2. Nieuw ijsje van Mora
3. Gedenk te sterven
4. Leven op aarde telt niet, pas in het hiernamaals.

HD3: Ik kan de manier van denken vanaf de Renaissance uitleggen.

S1: Ik kan aan de hand van drie voorbeelden uitleggen hoe het mensbeeld tijdens de Renaissance veranderde.

S2: Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met het humanisme en waarom het mensbeeld van de mens als ‘homo universalis’ daar passend bij is.

S3: Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist.

HD3: Ik kan de manier van denken vanaf de Renaissance uitleggen.

S2: Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met het humanisme en waarom het mensbeeld van de mens als ‘homo universalis’ daar passend bij is.

S2: Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met het humanisme en waarom het mensbeeld van de mens als ‘homo universalis’ daar passend bij is.

Homo Universalis (‘universele mens') is een mens die zich bekwaam heeft gemaakt in verschillende disciplines van werk/studie en daarmee zichzelf en anderen kan ontwikkelen.

Dit is het ideaalbeeld van humanisten: een mens die zoveel mogelijk kan/weet (bv. Leonardo Da Vinci als architect, uitvinder, ingenieur, filosoof, natuurkundige, scheikundige, beeldhouwer, schrijver en schilder etc.). 

S3: Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist.

S3: Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist.

S3: Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist.

Erasmus was geleerd, heeft de Bijbel bestudeerd, gaf kritiek op onderdelen van de Kerk met als bedoeling deze te verbeteren. Studeren en het geven van kritiek (in de Lof der Zotheid) om tot verbetering te komen van de Kerk. 

Dit zijn typische voorbeelden van het humanisme. 

Opdrachten: hoofdstuk 3

3.2: de veranderende mens
3.4 het humanisme en Erasmus
Opdracht: allemaal

Wereldbeeld van de mens in de Middeleeuwen.

De middeleeuwers hadden sterk het gevoel tot een gemeenschap te behoren. Je hoorde je te gedragen als een goed lid van die stand of groep. Of je boer, geestelijke of edelman - en later burger - werd, stond al vanaf je geboorte vast. Het geloof speelde in al deze groepen een belangrijke rol. De kerk gaf de mensen normen en waarden mee en gaf zin aan het leven. Deze zin had met name te maken met gehoorzaam zijn aan de regels van God om je zo voor te bereiden op het 'hiernamaals'.

Waarom volgden de mensen in de Middeleeuwen allemaal netjes de regels van de kerk?

Waarom wilde de middeleeuwer bij een gemeenschap horen?

1. Gaf het gevoel ergens bij te horen.
2. Wil niet lonely zijn togh?
3. Gaf bescherming.

de kerk

 De meeste geleerden waren geestelijken en de meeste scholen waren in handen van de kerk. De kennis die zij hadden en ontwikkelden was niet in strijd met wat de kerk zei. De Bijbel vormde dan ook de belangrijkste bron van kennis.

Hoe kwam het dat bijna alle mensen de regels van de kerk volgden?

1. Scholen waren bezit van de kerk, dus die bepaalden wat men leerden.
2. Mensen waren bang voor god.
3. De kerk zorgde voor lijfstraffen en gevangenisstraffen.
4. De bijbel was een belangrijke kennisbron voor boeken en scholen.

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S1: Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met het mens/ wereldbeeld: ‘Memento Mori’

Memento Mori = ‘Gedenk te sterven’: negatieve levenshouding, weinig emoties bij sterfte en verlies, het leven op aarde telt niet, begint pas in het hiernamaals, je lichaam verwaarlozen, geen feestjes of uitbundigheden. 

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S2: Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de nadruk in de middeleeuwen niet lag bij ‘verandering’.

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S2: Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de nadruk in de middeleeuwen niet lag bij ‘verandering’.

(1) De Bijbel als bron van kennis: de Kerk had er een belang bij dit zo te houden (machtspositie).

(2) De standenmaatschappij als indeling van de samenleving: bij geboorte staat vast tot welke groep je behoort.

Opdrachten:

Tijd voor Geschiedenis

Hoofdstuk 3: Verregaande veranderingen
3.2: een veranderende mens