2htvtb: Cursus Spelling - Leenwoorden § 3 + Koppelteken en weglatingsstreepje § 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

week 14 les 2+3 - 2htvtb

Eerste uur:

• 10 minuten stillezen
• Nakijken/doornemen huiswerk § 2 
• Uitleg Cursus 7 Spelling § 3
• Zelf oefenen § 3

week 14 les 2+3 - 2htvtb

Tweede uur:

• 10 minuten stillezen
• Zelf oefenen  cursus 7 § 3  opdracht 2, 3, 4 en 5
  
• Werken aan Stiefkind
• Tijd over? dan Nieuwsquiz

Wat: Maak de opdracht van cursus 7 §3 spelling opdracht 2, 3, 4 en 5 op blz. 252-253

Hoe:  Individueel, maar je mag op fluisterniveau overleggen met degene die naast je zit. 

Hulp: Theorie uit je boek of internet.

Tijd: Tot het einde van deze les.

Klaar?

Maak een samenvatting van §2 en 3

Wat: Schrijf verder aan je scenario voor Stiefkind

Hoe:  Individueel of in je groepje, maar op fluisterniveau. 

Hulp: Stiefkind en internet.

Tijd: 20 min.

Klaar?

Verder werken aan Stiefkind

Lesdoelen

• Je kunt punten en aanhalingstekens op de juiste manier gebruiken
• Je kunt komma's en dubbele punten op de juiste manier gebruiken
• Je leert leenwoorden op de juiste manier te spellen

Spelling § 2  leestekens

• punt
• komma
• dubbele punt 
• aanhalingstekens

Spelling § 2  leestekens

Opdrachten van §2

Hoe ging het? 

Waren er dingen die je lastig vond?

• Een samenstelling van Engelse leenwoorden schrijf je in het Nederlands als één woord. 
  eyecatcher, multiplechoicevraag, skatebaan

• Als het rechter deel van de samenstelling een Engels voorzetsel is, plaats je een koppelteken.
  stand-by, back-up,  shout-out

• Sommige combinaties worden gezien als een woordgroep. Dan schrijf je die delen los:
  compact disc, first lady

Engelse leenwoorden

• Veel franse woorden schrijf je in het Nederlands zonder accenttekens
  compact, hotel, ragout

• De accenten op de -e blijven behouden als dat nodig is voor de uitspraak
• Accent aigu: paté 
• Accent grave: crème
• Accent circonflexe: crêpe

Franse leenwoorden

Wat is goed?

1. airbag
2. air-bag

Wat is goed?

1. babysitter
2. baby-sitter

Wat is goed?

1. carriere
2. carrière

Wat is goed?

1. intensivecare
2. intensive care

Wat is goed?

1. makeup
2. make-up

Wat is goed?

1. dinee
2. diner

week 16 les 2+3 - 2ha

Eerste uur:

• 10 minuten stillezen
• Nakijken/doornemen huiswerk § 2 
• Zelf oefenen § 3
  
• Uitleg §3 koppelteken en weglatingsstreepje

Wat: Maak de opdracht van cursus 7 §3 spelling opdracht 2, 3, 4 en 5 op blz. 252-253

Hoe:  Individueel, maar je mag op fluisterniveau overleggen met degene die naast je zit. 

Hulp: Theorie uit je boek of internet.

Tijd: Tot het einde van deze les.

Klaar?

Maak een samenvatting van §2 en 3

Lesdoelen

- Je kunt het koppelteken en weglatingsstreepje correct te gebruiken

- Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters op de juiste manier spellen.

Koppelteken

De meeste samenstellingen schrijf je aan elkaar:

kassameisje, wijkagent, politiebureau, schoolkantine

Bij een klinkerbotsing (oo, aa, oe, ui) gebruik je een koppelteken:

auto-ongeluk, lente-ui, video-opname. Een klinkerbotsing is een botsing van twee klinkers die samen een klank in de Nederlandse taal vormen. 

Het koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord cijfers voorkomen.

bijvoorbeeld:

80-jarige, 70-plusser.

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken
als er in het samengestelde
woord een afkorting voorkomt.

Bijvoorbeeld:

usb-stick, mbo-opleiding, 

A5-formaat, Sint-Nicolaas

Koppelteken

Je gebruikt een koppelteken bij
aardrijkskundige namen.

Bijvoorbeeld: 

Zuid + Holland = Zuid-Holland.

Zuid-Afrika, Noord-Italië, 

's-Gravenhage, West-Amerika.

Koppelteken

In samenstellingen die verkeerd gelezen kunnen worden, plaatsen we een koppelteken:

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

Koppelteken

In woorden met de voorvoegsels:

adjunct-                 leerling-

aspirant-                niet-

bijna-                       non-

ex-                             oud-

interim-                                                         ex-roker

kandidaat-                                                   oud-voorzitter

Koppelteken?

1. drieëndertig
2. drie en dertig
3. drie-en-dertig

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Astma-aanval
2. Astmaaanval

§4 Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

§4 Weglatingsstreepje

Als je het eind van het woord weglaat, komt het streepje bij het eerste woord aan het eind.

Bijvoorbeeld: op- of aanmerkingen

§4 Weglatingsstreepje

Als je het begin van het woord weglaat, komt het streepje aan het begin van het tweede woord.

Bijvoorbeeld:  damesjassen en -jurken.

- laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje.

§4 Weglatingsstreepje

Laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje. 

Bijvoorbeeld: Hoge en lage cijfers.

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. in voor- en tegenspoed
2. bestuurs- en strafrecht
3. in voorspoed en tegen-
4. straf- en bestuursrecht

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. voor- en nadelen
2. voor en na-delen
3. voor en -nadelen
4. voor en nadelen

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. binnen en buitenkant
2. binnen- en buitenkant

Wat: Maak de opdracht van cursus 7 §4 spelling opdracht 1 t/m 5 op blz. 254-255

Hoe:  Individueel, maar je mag op fluisterniveau overleggen met degene die naast je zit. 

Hulp: Theorie uit je boek of internet.

Tijd: 15 min.

Klaar?

Verder werken aan Stiefkind