NaSk jaar 2 - Les 25 Stoffen

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij NaSk

Pak voor je:

- Opgeladen laptop

- Schrift 

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

Kik na op Learnbeat 7.6C en 7.6D

Nakijkcarrousel

Welkom bij NaSk

Pak voor je:

- Opgeladen laptop

- Schrift 

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

Welkom bij NaSk

Pak voor je:

- Opgeladen laptop

- Schrift 

- Rekenmachine

- Geodriehoek

- Pen en potlood

 

Startopdracht:

Planning

• Lesdoelen
• Oefenen voor toets: Herhalen hoofdstuk 7
• Zelfstandig werken
• Blooket?

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kan ik:

• Je kent de leerdoelen van hoofdstuk 7

Tijdens de les wil ik dat:

1. Je luistert als ik praat en is het stil

2. Je naar elkaar luistert

3. Je de juiste spullen voor je hebt

4. Je je zo gedraagt dat je de lesstof meekrijgt

5. Je respectvol bent naar je klasgenoten en mij

Proefwerk maandag 27 Januari

Hoofdstuk 7

H7: Stoffen en deeltjes

Alles is gemaakt van stoffen.

Je herkent stoffen aan hun stofeigenschappen.

Nask2!

WELKE STOF-EIGENSCHAPPEN?

STOFEIGENSCHAPPEN:

Fase (bij kamertemperatuur), kleur, geur, smaak, brandbaarheid, doorzichtigheid, giftigheid, hardheid, Oplosbaarheid in water, Kookpunt, Smeltpunt, Geleidbaarheid van elektriciteit, Geleidbaarheid van warmte, Magnetisch

Geen stofeigenschap zijn:

vorm                                           massa, volume

Wat is een molecuul?

Waaruit bestaan moleculen?

Fasen van water

vaste fase

vloeibare fase

gas fase

Kan het zien en vasthouden

kan het zien

kan het niet zien of vasthouden

Vaste stof

1. Kun je de vorm niet gemakkelijk veranderen. Dat geldt bijvoorbeeld voor ijzer en glas. Een vaste stof heeft een vast volume en een vaste vorm.
2. De moleculen zijn dicht op elkaar gepakt, net als sinaasappels in een kratje.
3. Sterke krachten houden de moleculen op hun plaats. De moleculen trillen wel, maar ze kunnen niet van hun plaats af.
   

Vloeibare stof

1. De deeltjes in een vloeistof bewegen door elkaar heen.
2. Een vloeistof heeft een vast volume, maar neemt de vorm aan van het voorwerp waar je het in giet.
3. In een vloeistof zitten de deeltjes verder uit elkaar dan in een vaste stof.
4. De krachten tussen deze deeltjes zijn zwakker.

Gas

1. Gassen, zoals zuurstof en aardgas, hebben geen vast volume en ook geen vaste vorm.
2. Gasdeeltjes zitten ver uit elkaar.
3. Er zijn geen krachten meer tussen de deeltjes, zodat ze niet bij elkaar blijven: ze bewegen vrij in alle richtingen

Zuivere stof of mengsel 

Een zuivere stof bestaat uit 1 soort molecuul

Een mengsel bestaat uit meerdere soorten moleculen.

Zuivere stof - bestaat uit
1 soort stof

Mengsel - bestaat uit verschillende stoffen.

Suiker

Koffie met suiker

7.3: FASEOVERGANGEN

Faseovergang

Faseovergang

Faseovergang

Faseovergangen

RIJPEN = DESUBLIMEREN

• verrijpen
• vervasten

7.4 Zwaar en licht

Massa

Massa is een maat voor de hoeveelheid materie in een object. 

De massa wordt meestal gemeten in kilogram (kg) of gram (g). 

Volume

• Een stof neemt ruimte in.
• We noemen dit het Volume.
• Eenheid die wij gebruiken is kubieke centimeren (cm³)

Volume van dagelijkse voorwerpen

Voor kubus: l x b x h

Volume = 10 x 2 x 2 = 40 cm³

Dichtheid 

Bepaal de dichtheid van een sleutel met een

massa van 13 gram.

onderdompelmethode

V_eind = 24 mL

V_begin = 15 ml

V_steen = 24 - 15 = 9 mL = 9 cm³

Dichtheid

De dichtheid is de massa van 1 cm³ van een stof.

De dichtheid is een grootheid

De eenheid van dichtheid is g/cm³

Kurk:

0,25

​cm​3​​​​g​​

Hout:

0,58 

​cm​3​​​​g​​

IJzer:

7,80 

​cm​3​​​​g​​

De dichteid van water is 1,0  

Wanneer zinkt/zeeft/drijft een stof?

​cm​3​​​​g​​

Kurk drijft. De dichtheid is kleiner dan die van water.

Hout drijft. De dichtheid is kleiner dan die van water.

IJzer zinkt. De dichtheid is groter dan die van water.

H7.5: Stoffen, stofeigenschappen en mengsels

Verschillende metalen

Je kunt metalen herkennen aan hun glans en hun kleur

Enkele eigenschappen van metalen zijn:

• Metalen zijn vast bij kamertemperatuur (behalve Kwik)
  
• Geleiden warmte
  
• Kun je goed bewerken
• Kun je buigen
• Kun je smelten
• Geleiden stroom

Wat is een legering?

• Legering = een metaalmengsel
• Legering heeft andere en vaak betere eigenschappen dan de metalen waar het van gemaakt is.

Bekendste legering 

• RVS = Roestvast staal (ijzer, mangaan, koolstof)
• Brons (koper en tin)
• Messing (koper en zink)

Je kunt oplossingen en suspensies onderscheiden.

Oplossing

Mengsels: oplossing of suspensie

de opgeloste stof verspreidt zich heel goed in het oplosmiddel

• Doorzichtig

Suspensie

het mengsel is troebel of de stoffen ontmengen naar verloop van tijd

• Troebel

Vuil

Droog vuil: vegen of stofzuigen

Aangekleefd vuil: oplossen met reinigingsmmiddel

 Vette stoffen kun je schoonmaken met spiritus of zeep.

Veiligheids-pictogrammen

Hebben een rode rand 

in de vorm van een diamant/ruit.

eigenschappen zure oplossingen

zuren:

• komen voor als maagzuur, mierenzuur (brandnetel, kwal)
• hebben een ontkalkende en ontroestende werking 
• slecht voor huid en slijmvliezen

• smaken zuur
• pH kleiner dan 7

Voorbeelden: citroen, azijn, toiletreiniger, zoutzuur

eigenschappen basische oplossingen

basen:

• hebben een ontvettende werking
• huid kan uitdrogen

• smaken zeepachtig
• voelt glad aan
• pH groter dan 7

Voorbeelden: ammonia, soda, bleek, gootsteenontstopper 

Neutraliseren

Je voegt precies zoveel base toe aan een zuur dat de oplossing neutraal wordt (pH =7).

Of bij een basische oplossing precies genoeg zuur. 

Indicator om te kijken wanneer de oplossing is geneutraliseerd. 

§7.6 Stoffen scheiden

Stoffen scheiden

1: Bezinken en afschenken

Er vormt neerslag aan de onderkant
Het vloeistof kan je afschenken.

2: Filtreren

Het residu bestaat uit stoffen die niet zijn opgelost. Deze bleven over in de filter.

Het filtraat bestaat uit het oplosmiddel en de opgeloste stoffen.

3: INDAMPEN

Concentratie (hoeveelheid deeltjes)

Wat zijn leerdoelen die je nog niet kent? Wat is moeilijk en wil je nog graag uitleg over?

Zelfstandig werken ZS

Maak op Learnbeat de extra oefeningen:

7.2F            7.3F              7.4F

7.5F                    7.6F

- 10 minuten in ZS

- Niet klaar? Huiswerk

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kan ik:

• benoemen wat massa is en in welke eenheid je het uitdrukt;
  
• uitleggen wat dichtheid is en in welke eenheid je het uitdrukt;
  
• uitleggen hoe verschillen in dichtheid bepalen of een voorwerp drijft, zweeft of zinkt;