P1_5_verhaalanalyse_les 4_verhaalinzet_perspectieven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verhaalanalyse

Aan het einde van de les:

• Kun je in een verhaal aangeven met welke verhaalinzet is begonnen
• Kun je uitleggen vanuit welk perspectief een verhaal is geschreven

Planning

• Werkwoordspelling
• Herhaling theorie vorige les
• Theorie verhaalanalyse
• Verhaal lezen
• Huiswerk voor de volgende les
• Lezen in 'Het gouden ei' 

Oefenen werkwoordspelling

1. Die jongen ... (misleiden) zelfs zijn vrienden!
   
   
2. Hij ... (beleggen) zijn geld vorig jaar in Bitcoins.
   
   
3. Mijn oma heeft een ... (vergroten) foto van mij op de piano staan.

Oefenen werkwoordspelling

1. Die jongen misleidt zelfs zijn vrienden!
   
   
2. Hij belegde zijn geld vorig jaar in Bitcoins.
   
   
3. Mijn oma heeft een vergrote foto van mij op de piano staan.

Noem een manipulatietechniek

Manipulatietechnieken

• open plek
• flashback/flashforward
• vooruitwijzing
• tijdsprong
• tijdsverdichting
• vertragen/versnellen

Verhaalinzet

de manier waarop een verhaal begint

'Het was nog donker, toen in de vroege morgen van de tweeëntwintigste december 1946 in onze stad, op de eerste verdieping van het huis Schilderskade 66, de held van deze geschiedenis, Frits van Egters, ontwaakte.'

'De avonden' van Reve

Verhaal lezen

Verhaalinzet (1)

• ab ovo: vanaf het begin (letterlijk: vanaf het ei)
  
  

'Hoe heet de man die de gevangeniskat opat? Dat is de vraag en het maakt niet uit wie van de drie vrienden de vraag stelt of hoe ze op het onderwerp komen. Het draait om de achternaam en niets anders doet ertoe op deze lenteochtend in toko Hardy.’

'Honolulu King' van Goemans

Verhaalinzet (2)

• in medias res: midden in het verhaal
  
  

'Er zijn me een paar dingen overkomen – en niet alleen de dood van mijn moeder’

'Twee vrouwen' van Mulisch

Verhaalinzet (3)

• post rem: begin bij het einde
  
  

Vertelinstanties = perspectieven

Elk verhaal heeft een verteller

Verteller is niet hetzelfde als de schrijver

Welke drie perspectieven zijn er?

Wat is het perspectief?

Hij keek op zijn lichtgevend horloge, dat aan een spijker hing. ‘Kwart voor zes,’ mompelde hij, ‘het is nog nacht.’ Hij wreef zich in het gezicht. ‘Wat een ellendige droom,’ dacht hij. ‘Waar ging het over?’ Langzaam kon hij zich de inhoud te binnen brengen. Hij had gedroomd, dat de huiskamer vol bezoek was. ‘Het wordt dit weekeind goed weer,’ zei iemand. 

1. Ik
2. Personaal (hij/zij)
3. Auctoriaal (alwetend)

Wat is het perspectief?

"Anton woonde in het tweede huis van links: dat met het rieten dak. Het heette al zo toen zijn ouders het kort voor de oorlog huurden; zijn vader had het eer der ‘Eleutheria’ genoemd of iets dergelijks, maar dan geschreven in griekse letters. Ook al voordat de catastrofe plaatsvond, had Anton de naam ‘Buitenrust’ niet opgevat als de rust van het buitenzijn, maar als iets dat buiten de rust was."

1. Ik
2. Personaal (hij/zij)
3. Auctoriaal (alwetend)

Wat is het perspectief?

"De eerste tien jaar van mijn leven was ik niet arm. Ik was op veel manieren anders dan de mensen om mij heen, maar armer was ik niet. Dat weet ik. Er is een moment geweest waarop ik het merkte. Dat herinner ik me als de dag van gisteren."

1. Ik-perspectief
2. Personaal (hij/zij)
3. Auctoriaal (alwetend)

'Papegaai vloog over de IJssel' (p. 3)

1. Beschrijf de verhaalinzet van het verhaal. 
2. Wat is de vertelinstantie van het verhaal? 
   
3. Citeer een zin waaruit de vertelinstantie duidelijk wordt.
4. Beschrijf de volgende begrippen: hoofdpersoon, doel van de hp, helper en tegenstander.

Huiswerk voor deze week

• Lees thuis H3 van 'Het gouden ei' uit.
• SP+IN deel 2: maak de instaptoets + opdr. 3 t/m 8