Schrijven 1.1 t/m 1.3 + taalverzorging t/m 2.3

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Wat gaan we doen vandaag?

• Schrijven 2.1 en 2.2 
• Taalverzorging 2.1, 2.2 en 2.3 

Fase 1: Voorbereiden van het schrijven van een langere tekst

• Kies een onderwerp dat niet te breed is, maar ook niet te beperkt.
• Bepaal het doel van je tekst. Bijv: informatie geven, overtuigen, instrueren enz.
• Bedenk voor wie je de tekst gaat schrijven, je publiek.
• Kies de tekstsoort die past bij je doel en je publiek, zoals, verslag, flyer, brief enz.  

Fase 2: Uitvoeren van het schrijven van een langere tekst

In deze fase schrijf je de tekst: je werkt je ideeën uit:

1. Gebruik de juiste toon. In een tekst is het niet alleen belangrijk wat je zegt, maar ook hoe je het zegt. (u/jij).                                                      

      Let bij de keuze van je woorden ook op je doel en publiek. Bijv.:                                - uitnodiging voor jongeren: populair, eigentijds, enthousiast.                                  -informatieve e-mail aan klant: formeel, beleefd, respectvol

Fase 2: uitvoeren van het schrijven van een tekst

2. Maak duidelijke alinea's:

• Gebruik voor elk deelonderwerp ten minste 1 alinea.
• Schrijf de belangrijkste informatie over het deelonderwerp in de eerste zin.
• Maak verbanden binnen en tussen alinea's duidelijk met signaalwoorden.
• Begin een volgende alinea op een nieuwe regel. Zet een witregel tussen elke alinea. 

Fase 2: Uitvoeren van het schrijven van een langere tekst

3. Parafraseer. Gebruik je in je tekst informatie uit bronnen? Dan kun je die het best in eigen woorden weergeven: parafraseren. 

Als het duidelijker is, of voor de afwisseling, kun je een kort stuk tekst ook een keer letterlijk overnemen: citeren. Zet die tekst tussen aanhalingstekens en geef duidelijk aan wie het gezegd heeft of uit welke bron je tekst heb overgenomen. 

Fase 3: tekst controleren en verbeteren

In fase 3 ga je je tekst controleren en verbeteren:

• Controleer de inhoud en opbouw: bestaat de tekst uit een inleiding, middenstuk en slot, geven signaalwoorden de opbouw aan, is de inhoud volledig.
• Past de toon bij het publiek? 

Fase 3: Controleren en verbeteren

Zorg voor een lay-out die past bij je publiek en je tekstsoort:

• Gebruik witregels en tussenkoppen
• Gebruik, als dat past bij de tekstsoort, afbeeldingen. Bijvoorbeeld om de tekst te verduidelijken.
• Wees consequent- gebruik bijvoorbeeld voor tussenkoppen steeds dezelfde lettergrootte. 

Nadat je zelf je tekst hebt gecontroleerd en verbeterd, kun je het best ook nog feedback vragen op je tekst. 

Schrijven 2.2 

Wil je een kort stuk tekst (1-3 zinnen) of iets wat iemand heeft gezegd letterlijk overnemen? Gebruik dan een citaat. Plaats deze tekst tussen aanhalingstekens. Geef duidelijk aan uit welke bron je het citaat hebt overgenomen of wie het gezegd heeft.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

1. In de tegenwoordige tijd kan de persoonvorm uitsluitend een -t of -en krijgen. 
   
2. Er komt dus in de tegenwoordige tijd nooit een -d na ik-vorm

Gebruik een vorm van het werkwoord lopen om te horen of er een -t achter de -ik vorm komt-> loop je? dus ook: vind je?

                                          loopt je zus? dus ook: vindt je zin?

De ballon (belanden) in de boom.

Ik (vinden) er niets aan.

De kip (broeden) al 2 weken.

Ik (aanvaarden) jouw voorstel.

Hij (aanvaarden) het niet.

Hij (schelden) iemand uit.

Ik (schelden) nooit iemand uit.

Persoonsvorm in de verleden tijd

Je maakt de verleden tijd door achter de ik-vorm -de(n) of te(n) te zetten: 

enkelvoud:                             ik vorm+te-----> ik fiets+ te

                                                    ik vorm+de----> Rens antwoord +de

meervoud:                             ik vorm+ten---> wij wacht +ten

                                                    ik vorm+den--> Pien en Bo wandel+den

't ex-fokschaap (verleden tijd)

Meestal hoor je wel of je -te(n) of -de(n) moet gebruiken. Twijfel je? Gebruik de letters t x f k s ch en p uit 't ex-fokschaap:

1. bepaal wat het hele werkwoord is (bijv wachten)

2. haal -en van het werkwoord af (=wacht)

3. de laatste medeklinker die overblijft, zoek je op in 't ex-fokschaap (=t)

4. staat de medeklinker in 't ex-fokschaap? --> ik vorm+te(n) (=wachtte)

Als de medeklinker niet in 't ex-fokschaap staat--> ik vorm+de (n)

Hij (beroven) mij van mijn telefoon.

1. beroofde
2. beroofte
3. berief

De dief (melden) zich bij de politie.

1. meld
2. melde
3. meldde
4. mold

Ik (laden) gisteren mijn telefoon op, maar toen (ontploffen) hij.

1. laade, ontplofte
2. laadde, ontplofte
3. laadde, ontplofde
4. lade, ontplofte

Wat gaan we doen?

• Zelfstandig werken aan basiscursus schrijven: 2.1 (Opdracht 1 en 2) en 2.2  (opdracht 1 en 2)