Genetica + opdrachten

• Biology
• Secondary Education

Vandaag

Oefentoets over: 

• Ordening
• Evolutie

En we gaan het hebben over:

• Stukje genetica

Tips:

Schrijf de onderwerpen die lastig vind op en vraag deze nog een keer aan de leraar (als daar kans voor is)

Ik leg ze ook uit, maar herhaling is altijd goed!

Wat is de juiste definitie van een organisme?

1. Een ding dat nooit geleefd heeft
2. Alle dingen op aarde
3. Een levend wezen dat sindsdien is gestorven.
4. Een levend wezen die de zeven levenseigenschappen vertoond

Een organisme

Is een levend wezen die de zeven levenseigenschappen vertoond

voeden

Ademhalen

Uitschijden

waarnemen

bewegen

voortplanten

Groeien

Wanneer behoort een dier tot dezelfde soort?

1. Wanneer zij zich kunnen voortplanten, met of zonder vruchtbare nakomelingen
2. Wanneer zij zich kunnen voortplanten én vruchtbare nakomelingen kunnen produceren
3. Wanneer zij zich tot elkaar voelen aangetrokken
4. Wanneer zij hetzelfde eruit zien.

Antwoord B

Dieren behoren alleen tot dezelfde soort wanneer zij zich met elkaar kunnen voortplanten en daarmee vruchtbare nakomelingen kunnen produceren. 

Een tijger en een leeuw kunnen zich voortplanten, maar hun nakomeling (lijger) is niet vruchtbaar. Zij behoren niet tot dezelfde soort.

Waaraan herken je prokaryoten?

1. Ze zijn klein
2. Ze hebben geen echte celkern
3. Ze zijn heterotroof
4. Ze hebben geen celwand

Antwoord B

Prokaryoten zijn de meest simpele organismen op aarde. 
Zij bestaan uit bacteriën en archaea. 

Zij zijn te herkennen aan het ontbreken van een celkern

Waaraan herken je eukaryoten?

1. Ze hebben een celkern
2. Ze zijn altijd meercellig
3. Ze zijn groter
4. Ze hebben een celwand

Antwoord A

Eukaryoten zijn de meercellige organismen en de protisten (een-celligen)

Zij zijn te herkennen aan het hebben van een celkern.

Welke van de volgende behoort níet tot de eukaryoten.

1. Dieren
2. Planten
3. Bacteriën
4. Schimmels

Antwoord C

Eukaryoten zijn te herkennen aan een celkern.

Schimmels, Dieren én planten hebben allemaal cellen met celkern

Bacteriën hebben geen celkern en behoren dus tot de prokaryoten.

Darwin was één van de grondleggers van de evolutietheorie. Hij beschreef in zijn boek "the origin of species" de volgende stelling: "Survival of the fittest" wat bedoelde Darwin hiermee?

1. Het snelste dier overleeft
2. Het dier met het grootste uithoudingsvermogen overleeft
3. Het best aangepaste dier overleeft
4. Hoe beter je traint, hoe hoger je overlevingskansen

Antwoord C

"Survival of the fittest" doelt op de theorie dat het best aangepaste dier de grootste overlevingskansen heeft en dus meer kans om zijn genen door te geven.

Marja zegt : Evolutie is de ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen
Eveline zegt: Evolutie begint door natuurlijke selectie en het aanpassen aan de omgeving van de soort.

1. Marja heeft gelijk
2. Eveline heeft gelijk
3. Beide hebben gelijk
4. Niemand heeft gelijk

Antwoord C

Evolutie is het proces waarbij soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen. 

Dit proces ontstaat doordat individuën worden geboren met aanpassingen die positief of negatief werken voor hun overlevingskansen. De positieve aanpassingen overleven en hebben de grootste kans de "aangepaste" genen door te geven.

Dit heet natuurlijk selectie.

De juiste definitie van een populatie is:

1. Een groep individuën van verschillende soorten
2. Een groep individuën van dezelfde soort
3. Een groep soorten in een bepaald gebied
4. Een soort in een bepaald gebied

Antwoord D

Een populatie is een groep individuën van dezelfde soort in een bepaald gebied. 

Zo heeft elke soort (vaak) meerdere populaties.

Er bestaat een populatie mussen in Nederland, maar ook een populatie mussen in Zweden. 

Dezelfde soort, ander gebied. 

De verschillende genen in een populatie wordt een genenpoel genoemd. De hoeveelheid variatie die zich in een populatie bevind hangt af van

1. Hoe leuk iedereen elkaar vind
2. Hoe verliefd individuën op elkaar zijn
3. Selectiedruk
4. Hoeveel chromosomen een individu heeft

Antwoord C

Selectiedruk heeft invloed op de genetische variatie binnen een populatie.

Selectiedruk is de druk van de omgeving op een populatie. 

Dus; als het leven heel zwaar is gaan er veel individuën dood minder genetische variatie.

De evolutietheorie is gebasseerd op bepaalde feiten. Welke van de volgende behoord daar niet toe?

1. Vergelijking bouw van organismen
2. Fossielen en datering
3. Biochemie en verwantschap
4. Verhalen uit de geschiedenis

Antwoord D

 Evolutietheorie is gebasseerd op:

Vergelijking bouw van organismen

Homologe, analoge en rudimentaire organen,

Fossielen en datering 

met c-14 datering bijvoorbeeld

Biochemie en verwantschap

Cytochroom C en DNA-sequencing

Universele kenmerken

DNA, RNA en Eiwitten

Nieuwe soorten kunnen ontstaan. Door welke twee principes, welke twee zijn dat?

1. Isolatie door verschillen in het gedrag.
2. Isolatie door COVID-19 quarantaine
3. Geografische Isolatie
4. Isolatie omdat individuën elkaar niet meer mogen

Antwoorden A en C

Nieuwe soorten ontstaan door isolatie. 

Dat kan geografische isolatie zijn, waarbij twee populaties elkaar niet meer kunnen bereiken door de plek waar zij wonen

of

Verschillen in gedrag , verschillen in paargedrag bijvoorbeeld, het gedrag waardoor soorten met elkaar voortplanten, zorgen ervoor dat individuën als het ware van elkaar gescheiden worden.

Genetica

De leer over het erven van eigenschappen door middel van DNA. 

DNA is het "recept" voor een organisme.

DNA

DNA bevind zich in de chromosomen van een organisme. 

Mensen hebben 46 chromosomen, of 23 paar. 

Een mens heeft 22 paar autosomen en 1 paar geslachtschromosomen.

Definities

Chromosomen

Draadachtige structuren die zich bevinden in élke celkern en ons DNA zijn.

Geslachtschromosomen

Geslachtschromosomen bepalen ons geslacht.

Autosomen
Zijn alle chromsomen die ons geslacht niet bepalen.

Chromsomen van een Mens

Chromosomen in de cel.

Allelen

Allelen zijn stukjes DNA die een eigenschap coderen

Chromosomen zijn het kookboek

DNA is het recept

Allelen zijn de individuele stappen voor het koken van het gerecht.

Allelen

In alle lichaamscellen zijn chromosomen twee keer aanwezig: 

één keer van papa , één keer van mama

 Je krijgt die 20.000 erfelijke eigenschappen twee keer

 één keer van je moeder verdeeld over 23 chromosomen en één keer van je vader verdeeld over 23 chromosomen.

De mens beschikt over meer dan 20.000 allelen die verdeeld liggen over 46 chromosomen

Allelen

één erfelijke eigenschap (een gen) is dus opgebouwt uit 2 allelen.

Allelen kunnen dominant, recessief of intermediare zijn. 

Definities

Gen

één erfelijke eigenschap, bijvoorbeeld blauwe ogen.

Allelen

2 van zulke genen.

Dominant

een gen komt hoe dan ook tot uiting, of er andere genen zijn of niet.

Recessief

Komt alleen tot uiting als de allelen hetzelfde zijn

Intermediaire

Beide allelen komen tot uiting.

Homozygoot en Heterozygoot

Homozygote allelen bestaan uit twee dezelfde genen.

Dus: van mama een gen voor blauwe ogen, en van papa een gen voor blauwe ogen. 

Heterozygote allelen bestaan uit twee verschillende genen

dus: van mama een gen voor blauwe ogen, en van papa een gen voor bruine ogen.

Homozygoot

Als een allel homozygoot is komt deze altijd tot uiting. 

Er is namelijk geen andere keuze: 

Het is of

A. Blauwe ogen
B. Blauwe ogen

Heterozygoot

Als een allel heterozygoot is, en dus verschilt van elkaar is de keuze lastiger.

A. Blauwe ogen
B. Bruine ogen

Het lichaam kijkt naar welk gen dominant is.

Heterozygoot

Het gen voor Bruine ogen is Dominant, het gen voor blauwe ogen is recessief. 

Dit betekend dat Bruine ogen sowieso tot uiting komt en blauwe ogen alleen tot uiting komen als er twee genen zijn voor blauwe ogen.

Bruine ogen komen tot uiting.

Heterozygoot

Als beide genen Dominant zijn máár een verschillende eigenschap bevatten, komen beide eigenschappen tegelijkertijd tot uiting. 

Zo zijn er rode bloemen (D) en witte bloemen (D). Bij een kruising tussen de twee ontstaan er roze bloemen.

Zowel wit als rood komt tot uiting; maakt roze.

Genetica en evolutie

Als er veel verschillende allelen in een soort bestaan, is de genfrequentie hoog.

Als een mutatie of een uitdrukking zorgt voor een verandering in de eigenschappen kan deze 

Positief uitpakken; het is goed voor het organisme dan blijft deze veelal bestaan 

Negatief, dus slecht voor het organismen, dan verdwijnt deze eigenschap.

Dit is genetic drift

Leertips

Herhaling is herinnering

Als jij de stof herhaalt op verschillende manier blijft de stof beter hangen. 

Manieren om te herhalen:

1. Luisteren naar verschillende versies van het verhaal
2. Aantekeningen maken en samenvattingen schrijven
3. Opdrachten maken of eigen vragen verzinnen.

Flashcards

Moeilijke woorden of principes is veel leerwerk.

Een goede manier is flashcards

Of fysiek of online 

https://www.cram.com/