Les 2 - uitleg voorzetsel voorwerp // kww en nwg

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Vandaag 20 mei

• Uitleg voorzetsel voorwerp
• Oefen opdracht
• Uitleg  koppelwerkwoord (kww) en naamwoordelijk gezegde (nwg)
• Zelf aan de slag

Uitleg voorzetsel voorwerp

Wanneer een werkwoord vast verbonden is met een voorzetsel is er sprake van een voorzetselvoorwerp (vzv).

• wachten op
• denken aan
• spelen met
• herinneren aan

Uitleg voorzetsel voorwerp

wachten op

• Hij wacht op zijn oude en lieve oma. (vzv)
  

denken aan

• Zij denkt aan de mooie aantrekkelijke jongen. (vzv)
  

Uitleg voorzetsel voorwerp

Bijvoorbeeld wachten op het perron. 

Hier is op het perron geen voorzetselvoorwerp.

Het is geen voorzetselvoorwerp, omdat het over een plek gaat. Je kunt ook wachten naast het perron, achter het perron of boven het perron.

Hij speelt graag met Lego.

Voorzetsel-

voorwerp

Onderwerp

Gezegde

Bijwoordelijke 

bepaling

Hij

speelt

graag

met Lego

Op het besluit van de commissie wilde de woordvoerder niet vooruitlopen. 

Voorzetsel-

voorwerp

Onderwerp

Gezegde

Bijwoordelijke 

bepaling

de 

woordvoerder

wilde vooruitlopen

Niet

op het besluit

van de commissie

Volgens de Citotoets is hij geschikt voor het atheneum.

Voorzetsel-

voorwerp

Onderwerp

Gezegde

Bijwoordelijke 

bepaling

Volgens de Citotoets

is geschikt

hij

voor het atheneum

In het rijtje hiernaast staan zinnetjes die een tweejarige peuter zou kunnen uitspreken.

Een peuter spreekt nog niet zo goed Nederlands, maar er zit wel een duidelijke betekenis in de zinnetjes.

Bedenk wat de uitingen in het hoofd van de peuter kunnen betekenen.

mama lief

papa slapen

popje stout

meloen vies

oma breien

tante zingen

broertje boos

treintje rijden

auto rood

Tommie lachen

hondje blaffen

snoepje lekker

tafel hard

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'mama lief'?

Sleep ze naar het groene vlak.

papa slapen

popje stout

meloen vies

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'auto rood'? Sleep ze naar het groene vlak.

Tommie lachen

snoepje lekker

hondje blaffen

tafel hard

Welke zinnen passen qua betekenis bij 'oma breien'? Sleep ze naar het groene vlak.

tante zingen

broertje boos

treintje rijden

Nu je deze drie vragen hebt beantwoord en de antwoorden hebt gezien, in welke twee groepen kun je de zinnetjes indelen?

Welke van de onderstaande werkwoorden drukken uit dat het onderwerp iets 'is'? Oftewel, welke zijn koppelwerkwoorden?

1. worden
2. lijken
3. fietsen
4. praten

Koppelwerkwoorden

(het onderwerp IS iets)

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

heten

dunken

voorkomen

(Deze 9 werkwoorden, zijn de enige kww die er zijn. Leer ze uit je hoofd!)

Zelfstandige werkwoorden

(het onderwerp DOET iets)

fietsen

lachen

praten

hangen

kopen

ademen

openen

publiceren

(en zo zijn er nog honderden meer.)

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?


Bewaakte Jan vorige week de schat?

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?


Gaat Piet morgen op pad?

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Is het werkwoord in de zin een koppelwerkwoord of zelfstandig werkwoord?

Mijn buurvrouw wordt morgen 43.

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Je hebt vorig jaar ook over het hulpwerkwoord geleerd. Welk werkwoord uit onderstaande zin is een hulpwerkwoord?

Jan heeft vanmiddag een vaccin gekregen.

1. heeft
2. gekregen

En wat voor soort werkwoord is 'gekregen' dan?

Jan heeft vanmiddag een vaccin gekregen.

1. hulpwerkwoord
2. koppelwerkwoord
3. zelfstandig werkwoord

Je hebt dus 3 soorten werkwoorden

1. koppelwerkwoorden

2. zelfstandige werkwoorden

3. hulpwerkwoorden

Samenvattend

- Bevat een zin een kww? Dan heeft het een naamwoordelijk gezegde.

- Bevat een zin een zww? Dan heeft het een werkwoordelijk gezegde.

Zelf aan de slag

2 havo

Maak alle opdrachten van H1 grammatica voorzetsel voorwerp in jouw leerroute.

2 atheneum

Maak alle opdrachten van H2 grammatica voorzetsel voorwerp in jouw leerroute.

Huiswerk voor di 24 mei

2 havo

De Brug + H1 grammatica voorzetsel voorwerp af.

2 atheneum

De Brug opdr. 1, 2, 3, 4 en 6.1, 6.3, 6.4, 6.5 blz. 257-261+ H2 grammatica voorzetsel voorwerp af.

Naamwoordelijk gezegde

Vrijdag hebben we het gehad over het naamwoordelijk gezegde. Toen hebben we het verschil tussen de drie werkwoorden uitgelegd en het verband met het naamwoordelijk gezegde behandeld. In deze video wordt de theorie herhaalt en tussendoor krijg je vragen.

Kijk het filmpje, beantwoord de vragen en ga daarna aan de slag met de opdrachten.

01:08

Welk werkwoord is het belangrijkste? hebben of gesport?

1. hebben
2. gesport

02:21

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin:

Ik zou dat gedaan hebben.

1. zou hebben
2. Ik heb gedaan
3. zou gedaan
4. zou hebben gedaan

03:36

Welk werkwoord is het koppelwerkwoord in de zin:

Mijn vriendin zou psycholoog willen worden?

1. zou
2. willen
3. worden

Bij een koppelwerkwoord hoort het ... gezegde.

1. naamwoordelijk
2. werkwoordelijk

Hoe goed herken jij een naamwoordelijk gezegde in de zin?

0100

Zelf aan de slag

2 havo

Maak alle opdrachten van H3 grammatica wwg of nwg in jouw leerroute.

2 atheneum

Maak de stencils die je van meneer uitgedeeld krijgt in je schrift.